14.3. Гармоникалық тербелістерді қосу. Соғулар 14.3.1. Бір түзу бойындағы тербелістерді қосу. Соғулар Бір мезгілде екі тербеліске қатысқан денені қарастырайық. Мысалы, серіппеге ілінген
дене ілу нүктесіне қарағанда тербелістер жасап, ал ілу нүктесі өз кезегінде сол бағытта
сондай жиілікпен тербелсе, дене бір бағыттағы екі тербелістен құралған қозғалыста болады.
Бір бағыттағы жиіліктері бірдей екі тербелістің қозғалыс теңдеулері
(
)
1
1
0
1
cos
φ ;
x A ω t =
+
(14.3.1)
(
)
2
2
0
2
cos
φ
x A ω t =
+
(14.3.2)
түрде жазылады.Гармоникалық тербелістердің геометриялық моделіне сәйкес әрбір
тербелісті амплитуда векторының айналу қозғалысы түрінде елестетуге болады. Бұл модель
бойынша бастапқы уақыт мезетінде амплитуда векторы негізгі координата осімен тербеліс-
тердің бастапқы фазасына тең бұрыш жасайтыны және оның бұрыштық жылдамдығы
тербелістердің циклдық жиілігіне тең екендігі жоғарыда айтылып кетті. Осыған
байланысты негізгі
х осьті таңдап алып, тербелістердің әр- қайсысын оларға сәйкес ампли-
туда векторымен бейнелейік (14.3.1-сурет). Қорытқы тербелістің амплитудасын
векторларды қосу ережесі көмегімен табамыз. Сонда қорытқы тербелістің теңдеуі мына
түрде болады:
(
)
0
cos
φ .
x A ω t =
+
(14.3.3)
14.2.2 -
сурет
x x O A B C E n E n E к x min x max M N
Яғни, қорытқы тербеліс құраушы тербелістердің жиілігіндей
0
жиілікпен гармоникалық
заңға бағынып жүреді. Бұл қорытынды геометриялық модельде
