1 дәріс: Психология ғылым ретінде. Психология пәні, міндеттері, принциптері мен әдістері. Психологияның пайда болу тарихы. Тақырып бойынша қарастырылатын сұрақтар
Ғылым жүйесіндегі психологияның орны
жүктеу/скачать 32,6 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Психологияның негізгі салалары
| Ғылым жүйесіндегі психологияның орны.
Қазіргі психология ғылым мен практиканың әртүрлі салаларымен тығыз байланысты. Адам қатысқан жерде психологиялық ғылымға орын бар деп толық дәлелмен айтуға болады. XIX ғасырдың екінші жартысына дейін психология философия ғылымының бір саласы болып келіп, жаратылыстану, медицина, әлеуметтану, тарих, педагогика, биологиялық, техникалық ғылымдарымен де сабақтасып, байланысып жатты. Психологияның негізгі салалары: Қазіргі психология - бұл ғылым мен практиканың әртүрлі салаларымен байланысты ғылыми пәндердің кең жүйесі. Жалпы психология фундаментальды психологиялық білімді біріктіретін психологиялық ғылымның саласы. Оған ең жалпы психологиялық заңдылықтарды, психологияның теориялық принциптері мен әдістерін, оның негізгі ұғымдары мен категориялық құрылымын ашатын теориялық және эксперименттік зерттеулер кіреді. Жалпы психологияның негізгі ұғымдары - психикалық процестер, психикалық қасиеттер мен психикалық күйлер. Дифференциалды психология адамдардың жеке айырмашылықтарын, олардың алғышарттары мен даму процестерін анықтайды және сипаттайды. Генетикалық психология психика мен мінез-құлықтың тұқым қуалайтын механизмдерін, олардың адамға тәуелділігін зерттейді. Әлеуметтік психология әртүрлі ұйымдасқан және ұйымдастырылмаған әлеуметтік топтардағы адамдардың өзара әрекеттесу процесінде пайда болатын психикалық құбылыстарды зерттейді. Аномалды даму психологиясы (патопсихология) психиканың дамуындағы әртүрлі ауытқуларды зерттейді. Педагогикалық психология оқыту мен тәрбиелеу процесінде тұлғаның даму заңдылықтарын зерттейді. Еңбек психологиясы адамның жұмыс әрекетінің психологиялық ерекшеліктерін, еңбек дағдыларын қалыптастыру мен дамыту заңдылықтарын қарастырады. Инженерлік психология адам мен қазіргі заманғы технологияның өзара әрекеттесу процестерінің заңдылықтарын, оларды технологияның жаңа түрлерін, ең алдымен автоматтандырылған басқару жүйелерін жобалау, құру және пайдалану тәжірибесінде қолдану мақсатында зерттейді. Медициналық психология дәрігер қызметінің психологиялық ерекшеліктерін және науқастың мінез-құлқын зерттейді, емдеудің психологиялық әдістерін жасайды. Құқықтық психология қылмыстық процеске қатысушылардың мінез-құлқының психологиялық ерекшеліктерін (айыпталушының мінез-құлқының ерекшеліктері, куәгерлік психология, жауап алуға қойылатын психологиялық талаптар және т. б.) зерттейді. Әскери психология соғыс жағдайындағы адамның мінез-құлқын, командирлер мен бағыныштылардың өзара әрекеттесуінің психологиялық жақтарын, әскери техниканы басқарудың психологиялық мәселелерін және т.б. зерттейді. Спорт психологиясы спортшылардың жеке басы мен іс-әрекетінің психологиялық ерекшеліктерін, олардың психологиялық дайындығының шарттары мен құралдарын, шынығудың психологиялық параметрлерін және т. б. қарастырады. Сауда психологиясы жарнаманың әсерінің психологиялық ерекшеліктерін, тауарларды жеке қабылдауды және сұраныстың басқа да ерекшеліктерін, клиенттерге қызмет көрсетудің психологиялық факторларын және т. б. анықтайды. Ғылыми шығармашылық психологиясы шығармашылық тұлғаның ерекшеліктерін, шығармашылық белсенділікті ынталандыратын факторларды және т. б. зерттейді. жүктеу/скачать 32,6 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|