Қиялдың жасалу жолдары.
Қиялда анализ, синтез, агглютинация, схематизация, акцентировка немесе әсірелеу, кеміте кӛрсету, гипербола, литота тәсілдері жиі қолданылады. Қиялдағы елестерді топтастырудың қарапайым түрі агглютинация деп аталады. Осы әдіс арқылы мифологиялық бейнелер (кентавр, жезтырнақ, су перісінің бейнесі) жасалады.
Жазушы ӛзінің шығармаларындағы кейіпкерлерді жағымсыз етіп кӛрсететін болса, оған жағымсыз қылықты кӛбірек тағады. Мұндай тәсілді акцентировка дейді. Қиял бейнелерін жасауға қатысатын әдістердің бірі – гипербола. Гипербола деп нәрсенің жеке сипаттары, белгілері үлкейтіліп
кәрсетілуін айтады.Ертегілерде, қиял-ғажайып бейнелерді жасауда гипербола кӛп қолданылады. Мәселен, «жел аяқ», «тау соғар», «кӛл тауысар» т.б. Ал, кеміте кӛрсету әдісімен бармақтай бала», «қаңбақ шал» т.б. бейнелер жасалған.
Қиял бейнелерін жасаудың енді бір әдісі – нәрсенің бір жағын ерекше әсерлей кӛрсету. Карикатуралар мен достық әзілдер осылайша жасалады. Егер, заттың айырмашылығын ескермей, оның ұқсастықтарына кӛбірек кӛңіл бӛлінетін болса схематизация әдісі қолданылады. Суретшілер ӛсімдіктер дүниесінің элементтерінен ою қиыстыруы осыған мысал бола алады.
Достарыңызбен бөлісу: |
