№1 дәріс Тақырыбы: Экскурсияның негізгі функциялары мен белгілері Дәріс мақсаты
жүктеу/скачать 1,22 Mb. Pdf көрінісі
|
Экскурсия Лекция
| №10 дәріс
Тақырыбы: Экскурсияны өткізуде және даярлаудағы әртүрлі пәндерді қолдану Дәріс мақсаты: Студенттерге осы тақырып бойынша теориялық білімдерін жетілдіріп, оны тәжірибеде қолданудың аясын кеңейту Жоспар: 1.Экскурсияның психологиялық аспектілері. 2. Экскурсия педагогикалық үдеріс ретінде. 1.Экскурсияның психологиялық аспектілері. Саяхат жүргізушінің қызметінде маңызды орынды - тәрбиелеу алады. Кез-келген саяхат адам баласына табиғат, қоғам, тарихи оқиғалар, табиғи құбылыстар туралы жаңа білімдер береді. Меңгерілетін жаңа материал әрбір саяхаттанушыны тәрбиелеп оның сана сезіміне эстетикалық дәрежеде септігін тигізеді. Сондықтан саяхат білім беру және адамды тәрбиелеу функцияларын өз міндетіне ала тұра педагогикалық процестің бөлігі болып табылады. Педагогикалық саяхаттану процесі экскурсантарды оқытуда, процестің мазмұнын ұйымдастырылуын және әдістемесін анықтайтын дидактикалық принцип негізіне бағытталады. Саяхат жүргізушісі педагогика талаптарына сүйене отырып бес деңгейлі тікелей дедуктивті түсіндіру көрсете алады. 1.Белгілі теориялық білімнің нақты түсіндірмелері 2.Алдын-ала меңгерілген білімнің қайта өндеу негізінде нақты түсіндірмелер 3.Болжамды дедуктивті формасындағы түсіндірмелері 4.Модельдеу көмегімен түсіндіру 5. Индуктивті түсіндіру Саяхаттың педагогикалық процесс ретінде келесі басқа мақсаттың бірі болып экскурсанттарды тәжірбиелік білімдермен сусындау қызметін атқарады. Саяхат жүргізушінің педагогикалық қызметі келесі бойынша ерекшеленеді. 1.Саяхат жүргізушімен топтын саяхатқа деген дайындығы 2.Саяхаттың жүргізілуі. Саяхат материалдарын қортындылау. Саяхат жүргізушісі екі түрдегі педагогикалық мақсаттарды жүзеге асырады. Дидактикалық – экскурантарды біліммен сусындату. Тәрбиелік – көз қарасты кеңейту сөз саптау этикасымен тәртіп сақтау нормасын реттеу. Саяхат жүрізушісі педегог ретінде қызметтің төрт компаненті мінездемесіне ие. Конструктивті –саяхат материалдарын безендіре білу. Ұйымдастырушылық компаненті - топ басшылығын жүзеге асыруын, ақпаратты жеткізуін ұйымдастыру экскурсанттардың көңілін қажетті обьектілерге аудара білу, бағдарламаны орындауды қамтамасыз ету. Комуникативті компанент - топпен іскерлік қатынаста бола білу, сонымен бірге көлік жүргізушісімен, мұражай қызметкерлермен, бюро әдіскерлермен, әдістемелік бөлім басшылары және басқа саяхат жүргізушілерімен қарым-қатынаста болу. Таным кампонеті - саяхат мазмұнын техникасын тәсілін жүзеге асыра білу, саяхат ерекшелігін анализдеу және тағы басқа жатады. 2.Психологиялық жағдай дегеніміз - тұлғаның белсенді түрде анықтайтын психологиялық қызметінің нақты деңгейін айтамыз. Түрлі психологиялық жағдайлардың пайда болуы нақты шарт негізіне байланысты: 1)өмір еңбек жағдайлары 2)ұжымдағы микро климат 3)денсаулық жағдайы 4)атмосфералық процесстер Тұлғаның психологиялық жағдайын бірнеше түрге бөліп ажыратуға болады: 1)жалпы психологиялық жағдай 2)эмоциялық жағдай 3)интелектуалды жағдай 4)еркіндік жағдайы. Саяхатта таным процесі ретінде адамдардың сезімталдық , тәжірбиелік қызметін ұсынады. Таным объектісі болып сыртқы әлемнің құбылыстары, яғни тарихи әдеби ескерткіштер, табиғат және т.б. болып табылады. Саяхат таным процесі ретінде екі бөлімнен тұрады: 1)Сезімталдық танымы 2)Логикалық танымы Саяхаттағы саяхат жүргізушінің басты мақсаты: өткізілетін саяхат тақырыбана байланысты тыңдаушылардың қызығушулығын ояту. Бұл қызығушылық психологиялық әдістердің көмегімен айтылғанның барлығын экспедицияға жеткіздіре ұғындыра білу. Саяхат жүргізуші психологияның барлық талаптарын ескере отырып экскурсанттардың назарын басқарады. Бұл мақсатта жүргізушінің көрсету және әңгімелесу методикалық тәсілдерді пайдаланады. Психология экскурсанттардың жастық еркшеліктерін назарға алуды талап етеді. Ең төменгі деңгей 18-21, орта деңгей 22-25 және 26 жастан жоғары. Саяхат жүргізушісі әркезде экскурсанттардың реакциясын ескере білу тиіс және ол экскурсанттардың психологиялық жағдайы жөнінде келесідей қабілеттерді айыра білуі тиіс: 1)белсенділігі 2)жұмысқа қабілеттілігі 3)шымырлығы 4)қанағанаттанарлығы 5)әлсіздігі. Саяхаттану процесінде нағызды елес, яғни экскурсантардың ойлау қабілетін айта аламыз. Мұндай жағдайларда саяхат жүргізушінің образды әңгімелеуі оның психология елесі психологиялық таным процесін қарастыру негізінде айқындалады. Елестің түрлері: елес түрлері шғармашылық, белсенді және белсенді емес еркін елестету және қосынды кедергі болып көрінеді. Елестер негізінде затты суреттеуде сызба, чертеж, карта арқылы затты елестетумен айқындалады шығармашылық елес көбінде белгілі бір оқиғамен суреттеу басында елестетілеуі. Мәселен: әскери құрылыс аймағында қақтығыстар, түрлі-түрлі аппаттар және т.б. Психологиялық елестеуде саяхат эмоциясы саяхатты жетістікке әкелу үшін үлкен орынды алады. Мәселен: оқиғамен құбылыстар түсіндірмелі материалдарға деген адамдардың көңілкүйін көрсететін әсір. жүктеу/скачать 1,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|