№1 дәріс Тақырыбы: Экскурсияның негізгі функциялары мен белгілері Дәріс мақсаты
Экскурсия классификациясы (жіктемесі)
жүктеу/скачать 1,22 Mb. Pdf көрінісі
|
Экскурсия Лекция
| 2. Экскурсия классификациясы (жіктемесі)
Экскурсияны соңғы жылдары бірнеше классификацияға бөліп келеміз . Экскурсияны классификацияға бөлу тиімді болып саналады. Классификация – құбылыстарды, түсініктерді негізгі белгілеріне қарай топтастыру. 1970 ж. экскурсияны топтарға бөлу жүйесі қолданылды. Олар экскурсияның мазмұны, қатысушылардың құрамы, өткізу орны, қозғалыс түріне байланысты топтастырылады. Экскурсияның жіктемесі олардың топтары мен түрлеріне және сол немесе басқа экскурсияның жүргізу сипатын анықтайтын олардың әрбірінде негізгі белгілерінің бөлінетіндігін өзі көрсетеді. ХХ ғ-ң 70-ші жылдары Кәсіби Одақтардың Бүкілодақтық Орталық Кеңесінің туризм және экскурсия бойынша орталық кеңесі қазіргі уақытта да қолданылатын өзгертілмеген экскурсияның жіктемесі қабылданды: мазмұны бойынша, қатысушының құрамы бойынша, өткізу орны бойынша, қозғалу тәсілі бойынша, өткізу формасы бойынша. Мазмуны бойынша экскурсиялар бөлінеді: шолуық және тақырыптық. Оның ішінде тақырыптық келесі топтарға бөлінеді: Тарихи; Тарихи-төнкерістік; Әскери-тарихи; Өндірістік; Табиғатт танушылық; Өнер танушылық; Әдеби; Архитектуралық-қала құрылысшылық. Қазіргі уақытта экскурсиялық тәжірибеде тарихи төңкерістік экскурсиялар толық жойылуда, тарихи төңкерістік тақырыбына сәйкес тақырыпшалар бірқатар шолулық экскурсияларда сақталынды. Тақырыптық экскурсияның жіктемесіне бүгінгі күнде діни тақырыбына байланысты экскурсияларды енгізу керек. Әрбір аталған тақырыптық топтар өзінің ішінде мазмұны бойынша белгілі топшаларға бөлінеді: 1. Тарихи экскурсиялар (тарихи өлкетанушылық, археологиялық, этнографиялық) 2. Әскери-тарихи. ХХ ғ-ң әскери инженерлік құрылыстарды, бекіністерді, мұнараларды, көпірлерді және т.б. көрсетумен әскери оқиғалар болған естелік орындарындағы; халық кейіпкерлерінің ерлігімен байланысты орындарындағы әскери-тарихи және мемориалды мұражайлардағы экскурсиялар. 3. Өндірістік экскурсиялар. Өндірістік-тарихи, өндірістік экономикалық, өндірістік-техникалық, профарентациялық, 4. Табиғаттанушылық: географиялық, шолулық, ботаникалық, геологиялық, топырақтанушылық, табиғаттыңтаңғажайып ескерткіштері мен зоологиялық экскурсиялар, табиғат қорғаушылық немесе экологияға байланысты экскурсиялар, экскурсиялық мұражайлар бөлімдерінде. 4. Өнертанушылық. Театрельды композиторлар мен музыканттардың творчествосы туралы әңгімесі мен тарихи-музыканың, монументалды мүсіндерінің шығармалардың көруімен экскурсиялар, сурет галереясындағы, мұражайдағы мүсіншілер мен суретшілердің шеберханасындағы, халық бұйымдары бойынша көрмелерінде, әртіс пен суретшілердің өміріменәрекетіне байланысты орындарындағы экскурсиялар. 5. Әдеби. Жазушы немесе драматургтың өмірі мен творчествосы туралы естелікті сақтайтын орындар бойынша әдеби-биографиялық, мысалы: «Баянауыл» - Сұлтанмахмұт Торайғыровтың отаны; қазақ әдебиетінің белгілі кезеңдерін алатын тарихи, тарихи-әдеби. Мысалы: ХХ ғ-ң 20 ж.ж. «Әдеби Алматы» жазушылардың шығармасында суреттелген орындар бойынша экскурсиялар, мысалы: Мұхтар Әуезовтың «Абай жолы» романы бойынша мемориалды мұражайларында. 6. Архитектуралық-қала құрылысшылық экскурсиялар. Белгілі кезең бойынша архитектуралық ескерткіштерді көрсетумен байланысты экскурсиялар; бір архитектордың творчествосы туралы берілетін экскурсиялар; қаланың планировкасымен және құрылуымен таныстыратын экскурсиялар. Діни тақырыбына байланысты экскурсиялар қазіргі уақытта жалпы қабылданған мазмұны бойынша жіктемесі жоқ. Туристік ұйымдар және епархиялардың қажылық қызметтерімен храм және монастірлер, мешіттер бойынша экскурсияларды жүргізеді. жүктеу/скачать 1,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|