1 Еңбек гигиенасының әні,мазмұны мен міндеттері
Химиялық факторлармен физикалық фактордардың аралас әрекеті
жүктеу/скачать 55,06 Kb.
|
санитария 1-34асс
- Бұл бет үшін навигация:
- 21.Химиялық заттарды гигиеналық реттеу принциптері
Химиялық факторлармен физикалық фактордардың аралас әрекетіЗиянды заттардың адам ағзасына бірлескен әсері көбінесе өндірісте және қоршаған ортада кездеседі: әдетте жұмысшы әртүрлі табиғаттағы қолайсыз факторлардың (физикалық, химиялық) бірлескен әрекетіне немесе бірдей факторлардың бірлескен әсеріне ұшырайды. табиғат, көбінесе бірқатар химиялық заттар. Біріктірілген әрекет дегеніміз – ену жолы бірдей бірнеше улардың ағзаға бір мезгілде немесе бірізді әсер етуі. Уыттылық әсеріне байланысты уланулардың біріктірілген әсерінің бірнеше түрі бар: аддитивтілік (қосындылық) – қоспадағы заттардың әсерінің қосындысы, оның белсенді компоненттерінің әсерлерінің қосындысына тең. Қоспаның құрамдас бөліктері дененің бірдей жүйелеріне әсер еткенде және құрамдас бөліктердің бір-бірімен сандық түрде бірдей ауыстырылуымен қоспаның уыттылығы өзгермейді, бір бағытты әсер ететін заттар үшін аддитивтілік тән. (Мысалы, бензол мен изопропилбензол қоспасының есірткілік әсері); потенциация (синергизм) – қоспадағы заттарға әсер еткенде, бір зат екіншісінің әсерін күшейтеді және ұзартады. Потенциализацияның әсері жиынтықтағы әрекеттің әсерінен жоғары. (Мысалы, алкоголь анилинмен және басқа өнеркәсіптік уланулармен улану қаупін арттырады); антагонизм – қоспадағы заттарға әсер еткенде, бір зат екіншісінің әрекетін әлсіретеді, ал әсер қосындымен салыстырғанда аз болады. Антидоттарды қолдану антагонизм әсеріне негізделген (Мысалы, морфиннің антагонисті (антидоты) нарорфин); қоспадағы улы заттардың тәуелсіз әрекеті әрбір удың оқшауланған әрекетінен бөлек айырмашылығы жоқ құрама әсерге ие. (Мысалы, автокөлік газы мен жол шаңының қоспасы тәуелсіз әсер етеді). Ең улы заттың әсері басым болуы мүмкін. Улардың біріккен әсерімен қатар, олардың күрделі әрекеті улар ағзаға бір мезгілде, бірақ әртүрлі жолмен (тыныс алу мүшелері мен асқазан-ішек жолдары, тыныс алу мүшелері және тері арқылы және т.б.) түскенде мүмкін болады. 21.Химиялық заттарды гигиеналық реттеу принциптері•Қоршаған ортадағы зиянды химиялық заттектердің ШРЕК анықтау кезінде нақтыы гигиеналық нормалау принциптерін ұстану қажет,оларға: •Кезеңдік принципі •Табалдырықтық принципі •Кезеңдік нормалау кезінде зерттеудің сәйкес кезеңіне байланысты нақты реттілікпен атқарылады.Химиялық заттар үшін бірінші кезең- аналитикалық. •Аналитикалық кезең кезінде физико-химиялық қасиеттері бағаланады: химиялық заттың құрылымы,параметрлері-балқыту температурасы, қайнау нүктесі,суда ерігіштігі, өзге еріткіштерде ерігіштігі жөнінде мәліметтер. Аналитикалық зерттеулер жүргізу үшін аанықтаудың спецификалық әдістері болуы талап етіледі. •Екінші кезең токсикометрия.Токсикометрия-өткір токсикометрия-салыстырмалы эксперимент-созылмалы санитарлық-токсикологиялық эксперимент. •Өткір токсикометрия –ең жоғары дозаларының қауіптілік деңгейін анықтау. жүктеу/скачать 55,06 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|