22. сорудың негізгі механиздері. Дәрілік заттарды енгізу жолдары.
Дәрілік заттарды ағзаға сіңірудің негізгі механизмдері келесі процестерді қамтиды:
1. **Пассивті диффузия**: бұл механизм жасуша мембранасының екі жағындағы препарат концентрациясының айырмашылығына негізделген. Жасуша мембраналарына енетін дәрілер (мысалы, липофильді молекулалар) жоғары концентрация орнынан төмен концентрация орнына таралуы мүмкін.
2. ** Белсенді тасымалдау**: бұл жағдайда дәрілік молекулалар энергия арқылы жасуша мембраналары арқылы тасымалданады. Белсенді тасымалдау дәрі-дәрмектердің концентрация градиентіне қарсы мембраналар арқылы өтуіне мүмкіндік береді.
3. ** Эндоцитоз және экзоцитоз**: бұл процестерге дәрілік молекулалардың жасушаларға түсуі жатады. Эндоцитозда жасуша препаратты сіңіріп, мембраналық көпіршік (вакуола) түзеді, содан кейін оны өңдеу үшін лизосомамен біріктіреді. Экзоцитозда препаратпен мембраналық көпіршік жасушадан шығарылады.
4. ** Парацеллярлық сіңіру**: бұл механизм ас қорыту мүшелеріндегі немесе басқа тосқауыл мембраналарындағы шырышты жасушалар арасында дәрі-дәрмектің өтуін қамтиды. Бұл әртүрлі жолдардың, соның ішінде жасушааралық саңылаулардың арқасында болуы мүмкін.
5. ** Сорғылардың қатысуымен белсенді тасымалдау**: кейбір дәрі-дәрмектерді жасушалардың ішіне немесе сыртына жылжыту үшін энергияны пайдаланатын арнайы ақуыз сорғыларының қатысуымен жасуша мембраналары арқылы тасымалдауға болады.
6. ** Транскапиллярлық сүзу**: бұл механизм қан тамырларына енгізілген дәрілерге қолданылады. Қан тамыр қабырғасы арқылы сүзіледі және дәрі-дәрмектер тіндер мен мүшелерге енуі мүмкін.
Дәрі-дәрмектердің сіңуі көптеген факторларға, соның ішінде дәрі-дәрмектердің қасиеттеріне, басқару сипаттамаларына (мысалы, енгізу әдісі), ағзаның мүшелері мен жүйелерінің жағдайына, басқа дәрі-дәрмектердің болуына және науқастың жеке ерекшеліктеріне байланысты. Бұл механизмдерді түсіну емдеудің тиімді режимдерін жасауға және дәрі-дәрмектердің қажетсіз өзара әрекеттесуін азайтуға көмектеседі.
Достарыңызбен бөлісу: |