75. Қазақ батырлық жырларының көркемділігі
Қазақ батырлық жырларындағы теңеулерге қарай отырып, белгілі бір дәуірдің, керек десеңіз ұлтқа тән талғам-талаптары, көркемдік ұғым-түсінікті жазбай тануға болады. Халықтың дүниеге көзқарасының қандай деңгейде екендігін пайымдаймыз. Себебі, халықтың жақсылық пен жамандықты ажырата білу жолындағы көркем өнердегі күресі бейнелі сөздермен өрнектеледі. Соның тамаша айшықты ажары теңеулер арқылы беріледі.
Батырларжайында жоғарыдағы эпитеттік және метафоралықтеңеулерден басқа көбірек ұшырасатын гиперболалық және литоталық теңеулер екендігін байқаймыз .
Теңеу сонымен көркем шығармадағы адам образын жасауда айрықша қызмет етіп, қаһарманның жан – дүниесін барынша тереңдей, мейлінше ашуға байланысты қолданылады.
76.Қазақ эпосынының жанрлық классификациясы.Эпос пен тарих.
Құрамына аңыз,ертегі,әңгіме,новелла,повесть,роман,эпик.поэма,
эпопеяжанрлары,сондай-ақкөркемочерктеркіреді.Эпостыңбасты
ерекшелігі– өзіәңгімелепотырғанөмірқұбылыстарын кеңкөлемде,
эпик.тұрғыданқамтып,кейіпкеробразын,көркемәдебиеттіңалуан
түрліәдістерінмейліншемолқамтуарқылысуреттеу.Көбінесешығарма
жазылуданәлдеқашанбұрынболғаноқиғатуралыжазылатындықтан,
Эпостабаяндаутәсілібасымболып келеді.Эпостықшығармада
суреттелетіноқиғаоғантікелейкуәгерболғанадамныңатынан
баяндалады.Мұндайшығармалардыңерекшелігіоғанбірігетін
жанрлардыңішкіөзгешеліктеріненайқынкөрінеді.Эпостық
шығармалархалықауызәдебиетіненбастауалады.Еңкөне Эпостық
жанр– ертегі,олбарлықхалықтыңауызәдебиетіндебар.Ертегідеоқиға үнеміертекшініңатыменбаяндалады.Ондаадамдардыңкүнделікті тұрмыс-тіршілігі(тұрмыс-салтертегілері),қиялдантуғантүрліғажайып оқиғалар(қиял-ғажайыпертегілер),адамдарменжануарлар арасындағыжайттар(хайуанатартуралыертегілер),белгілібірертегілік кейіпкердіңбастанкешкенқызғылықтыоқиғалары(Алдаркөсе,Қожанасырәңгімелері)сөзболады.Эпостықжанрдыңендігібіртүрі–аңызәңгімелерденақтылық,тарихилықсипатбасым(мыс.,Жиренше шешен,әз-Жәнібектуралыаңызәңгімелер).Шағын көлемдегі Эпостық жанрларға көркем очерк,новелла,әңгімелержатады.
Достарыңызбен бөлісу: |
