1. Химиялық технологияның негізгі ұғымдары мен анықтамалары: химиялық технология, шикізат, реагент, мақсатты өнім, жанама өнімдер



бет40/44
Дата15.11.2023
өлшемі286,45 Kb.
#123817
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   44
Амин қышқылдарының өндірісі 
Амин қышқылдарын химиялық синтез арқылы н/е белокты гидролизаттардан
экстракциялау арқылы алады. Ауыстырылмайтын А.Қ. микробиологиялық
жолмен алған тиімді, себебі оларды МО белсенді L-формада түзеді. МО
арқылы а.қ. алудың 2 технологиялық жолы бар: 1- және 2- сатылы. Бірінші әдіс
арқылы а.қ. өндіргенде шикізат ретінде қажетті амин қышқылының клеткада
түзіліп отыратын химиялық н/е биологиялық жолмен алынатын ізашары
пайдаланылады. Яғни алғашқыда әзірленген ізашар МО клеткасында
трансформацияланып керекті қосылысқа айналады. Синтездің екінші жолы –
мақсатты амин қышқылын түзетін белгілі штамды арнайы қор ортада және
жағдайларда өсіруге негізделген.
Амин қышқылдарын өндіру әдістері: 
1) Белокты шикізат гидролизі.
2) Хим. синтез.
3) Микробиол. синтез.
4) Биотрансформация
Гидролиз кезінде белокты шикізатты қышқылдар мен сілтілер ерітіндісінде
100-105°C 20-48 сағ. қыздырады. Кемшілігі - Ол кезде кейбір а.қ. ыдырап
кетеді. Хим. синтез – а.қ. өндірудің шығымы жоғары әдісі. Кемшілігі – А.қ.
рацематты изомерлерінің қоспасы түрінде алынуы. Микробиол. жолмен
лизин, триптофан а.қ. алу кең тараған.
Амин қышқылдары медицинада дәрі ретінде қолданылады. 
Метионин, маңызды қышқыл, басқа қосылыстарға ауыса алатын жылжымалы
метил тобын қамтиды. Осының арқасында ол холин, фосфолипидтер
синтезіне, В12 витаминдері мен фолий қышқылының алмасуына қатысады.
Ақуыз биосинтезінің реакцияларында метионин бастамашылық аминқышқыл
болып табылады. Ол бауырдағы токсиндерді бейтараптандыру процестеріне
қатысады. Метионин («Acimethion») және оның белсенді туындылары
(«Гептрал» препаратының құрамындағы «адемитионин» заты ретінде)
бауырдың түрлі ауруларының алдын алу және емдеу үшін майдың жиналуын
болдырмайтын липотропты фактор ретінде, бауырдың улы зақымдануымен,
атеросклерозбен
және
антидепрессант
ретінде
қолданылады.
нейротрансмиттерлердің синтезін жақсарту. Глутамин қышқылы - бұл жүйке
жүйесінің ингибиторлық медиаторы болып табылатын гамма-аминобутир
қышқылының (GABA) ізашары. Глутамин қышқылы өздігінен орталық нерв
жүйесінің синапстарында қозудың өтуін ынталандыратын нейротрансмиттер



болып табылады. Сонымен қатар, глутамат аммиакты бейтараптандыруға,


пурин мен пиримидин негіздерінің синтезіне қатысады, спорттық медицинада
белсенді қолданылатын басқа амин қышқылдарының алмасуында жетекші рөл
атқарады. Дененің глутамин қышқылына деген қажеттілігі басқа амин
қышқылдарына қарағанда бірнеше есе жоғары.Глицин - ОЖЖ тежегіш
әсерінің медиаторы. Мидың тіндеріндегі метаболизмді жақсартады.
Тыныштандыратын әсері бар. Ұйқыны қалыпқа келтіреді, тітіркенуді,
депрессияны төмендетеді. Цистеин көз линзасының метаболизміне қатысады.
Линзаның бұзылуы көбінесе цистеиннің жетіспеушілігімен байланысты,
сондықтан цистеин катарактаның алғашқы сатысында қолданылады.Көз
тамшылары түрінде глутамин қышқылының, цистеиннің және глициннің
күрделі препараты «Вицин» қолданылады. Гистидин - шартты түрде маңызды
амин қышқылы. Ол гепатит, асқазан және он екі елі ішектің жараларын
емдеуде қолданылады. Денедегі гистидин нейротрансмиттерлік гистаминге
айналады. Церебролизин - шошқа миының гидролизаты, құрамында төмен
молекулалық пептидтер (15%) және амин қышқылдары (85%). Ол орталық
жүйке жүйесінің дисфункциясы, церебральды жарақат, қан кету, вегетативті
дистония және т.б. Парентеральды тамақтануға дайындық: полиамин (13
аминқышқылдарының
жиынтығы),амин
(18
аминқышқылдарының
жиынтығы), ваминолакт (емшек сүтінің құрамына сәйкес келетін 18
аминқышқылдарының жиынтығы), гидролизин (ірі қара малдың қан
ақуыздарының гидролизаты), аминотроф (казеин гидролизаты), фибринозол
(гидролизат) қан фибрині).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   44




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет