1. Жанудың түрлері

1. Жанудың түрлері
Жану құбылысының кең көлемін негізінен екі топқа бөлуге болады:
1. газ тәріздес жанармайлардың жануы – гомогенді жану (газ + газ жүйесімен 
сипатталады);
2. қатты және сұйық жанармайлардың жануы – гетерогенді жану (жүйенің атауы: қатты 
дене + газ немесе сұйық + газ);
Соңғы уақытта сұйық-жанармай + сұйық-тотықтырғыш жүйесінің жануының 
маңыздылығы арта түсуде. Бұл жүйелерді гомогенді жүйелерге жатқызуға болады.
Осылайша, 
гомогенді
 
жану
 
дегеніміз
 – 
барлық
 
компоненттері
 
бір
 
ғана
 
агрегаттық
 
күйде
 
болатын
 
жүйенің
 
жануы
.
Ең алдымен газдардың жануының заңдылықтарын олардың маңыздылығы жоғары 
болғандықтан емес және осы процестің көп зерттелгендігінен ғана емес, сонымен қатар 
қатты және сұйық отындардың жануы барысында газ фазасындағы жану да кездесіп қалу 
мүмкіндігінен қарастыратын боламыз. 
Жалпы жағдайда жануға бейім газ жүйесі екі текті заттардан – жанармайдан және 
тотықтырғыштан тұрады, олар жану немесе жарылыс процесі барысында химиялық 
тұрғыдан өзара әсерлеседі.
Қос компонентті жүйелер үшін көп жағдайда қоспаның химиялық белсенді бір бөлігі 
тотықтырғыш ретінде оттегі болады, екінші бөлігі жанғыш газдардың кез келген қоспасы 
болуы мүмкін. Қос бөлік те жанбайтын қоспалардан тұра алады. Мысалы, ауаның құрамында 
79% азот және 21% оттегі болады. Тұтану немесе жану болу үшін оның алдында газ 
қоспасының активті компоненттері өзара араласуы тиіс.
Газ жүйелерінің әдеттегі екі мысалын қарастырған жөн. 
Тұтану
 
алдында
 
алдын
-
ала
 
жанармай
 
мен
 
тотықтырғышты
 
жақсылап
 
араластырып
 
алу
 
керек
.
Осындай
 
әдіспен
 
процесс
 
үшін
 
толықтай
 
біртекті
 
бастапқы
 
шарттарды
 
жасауға
 
болады
.
Мұндай 
жүйелерді