1. Жүрек, дамуы, топографиясы, шекаралары, жүрек қақпақтарының алдыңғы кеуде қабырғасына проекциясы
Жүректің негізгі және қосалқы қанмен қамтамасыз етілу қайнар көздері. Жүрек қабырғасында артериялардың тарауы, жүрек қанайналым шеңберлерінің қалыптасуы
жүктеу/скачать 268,37 Kb.
|
1. Æ?ðåê, äàìóû, òîïîãðàôèÿñû, øåêàðàëàðû, æ?ðåê ?à?ïà?òàðûíû? à
| 7. Жүректің негізгі және қосалқы қанмен қамтамасыз етілу қайнар көздері. Жүрек қабырғасында артериялардың тарауы, жүрек қанайналым шеңберлерінің қалыптасуы.100
Тамыр жүйесіне қан тамырлар мен қан айналымының орталық ағзасы - жүрек кіреді. Жүрек тoрт қуыстан: oң жaне сол жyрекшелерден жaне он жaне сол қарыншалардан тyрады. Әрбір жүрекшe сәйкес қарыншалармен байланысады. Oн жүрекше мен оң қарынша, сол жүрекше мен сол қарыншадан қалқамен бөлінген. Сонымен, жүректің он жaне сол бөліктерін ажыратады. Әрбір жүрекше сәйкес қарыншамен жүрекше- қарышwа тесігі, ostium atrioventricular арқылы байланысады. Жүректе 2 тесік:біріншісі, оң жүрeкше мен оң қарынша аралығында, оң жүрекше-карынша тесігі ostium atrioventricular dextrum, екіншісі, сол жүрекше мен сол қарыншанын аралыгында, сол жүрекше-қарынша тесігі, ostium atrioventricular sinistrum,бар.Әрбір тесікте жүрекшеден қарыншаға қаннын өту багытын реттейтін қақпақ бар.Организммен веналық қан веналар арқылы оң жүрекшеге, atrium cordis dexter,одан оң жүрекше - қарынша тесігі арқылы оң қарыншага, ventriculus cordis dexter қүйылады. Кейін оң қарыншадан қан өкпе сабауына, truncus pulm onales, одан өкпе ар- териялары аа. pulm onales, арқылы оң жане сол окпеге барады. Өкпеде өкне артериялары үсақ тамырларга, капиллярларға, vasa capillaria тармақталады. Өкиеде веналық қан оттегіне қанығып, артериялық қан 4 өкпе венасы vv. pulm onales арқылы сол жүрекшеге, atrium cordis sinistrum, одан сол жүрекше-қарынша тесігі арқылы сол қарьнашаға ventriculus cordis sinistrum барады. Жүректің сол қарыншасынан қан ең ірі артериялық тамыр - қолқаға, aorta, жэне онын тармақтары организмнің тіндерінде капиллярларга тармақталып, дененің барлық ағзаларына таралады. Тіндерге оттегін беріп, өзі көмірқышқылын сіңіріп, веналық қанга айналады. Капиллярлар қай- тадан бір-бірімен қосылып, ірі тамырлар веналарды venae түзеді. Дененің барлық веналары 2 ірі сабауға жоғарғы қуыс вена, v. cava superior, жане төменгі қуыс венага v. cava inferior, жиналады. Жоғарғы қуыс вена қанды бас пен мойын аймагы мен ағзаларынан, қолдан жане тұлга қабырғасының кейбір боліктерінен жинайды. Томенгі куыс вена қанды аяқтан қүрсақ жэне жамбас асгау қабыргалары мен агзаларынан жннайды. Оң жүрекшеге қанды 2 қуыс вена әкеледі және жүрекгін меншікті веналық қаны келеді.Содан түйық қанайналым шеңбері қалыптасады, ол жолды жалпы қанайналым шеңбері деп атайды. Жалпы қанайналым шеңберінің екі түрін: үлкен қанайналым шеңберін жане кіші қанайналым шеңберін ажыратады. Кіші қанайналым шеңбері, circulus sanguinis minor, немесе окпелік қанайналым шеңбері деп, жүрекгің оң қарыншасынан бастап, окпе сабауы арқылы, оның тармақталуы, окнедегі капилляр горы, окпе веналары жэне сол жүрекшемен аяқталатын бөлікті атайды. Үлкен қанайналым шеңбері, circulus sanguinus major немесе денелік қанайналым шеңбері деп, жүребарлық дененің ағзалары мен тіндерінің капилляр горы мен веналары жэне оның оц жүрекшемеп аяқталатын болігін атайды.ктің сол қарыншасынан басгап, қолқа арқылы оның тармақтары. жүктеу/скачать 268,37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|