1. Жүрек, дамуы, топографиясы, шекаралары, жүрек қақпақтарының алдыңғы кеуде қабырғасына проекциясы
Ортангы кулактын анатомиясы, дабыл куысынын кабыргалары,катынасы 73
жүктеу/скачать 268,37 Kb.
|
| 71. Ортангы кулактын анатомиясы, дабыл куысынын кабыргалары,катынасы 73
Ортангы кулак , auris media , дабыл kуысы жане есту тутігінен турады . Ол дабыл куысын жуткыншактын мурындык болігімен жалгастырады . Дабыл kуысы , cavitas tympanica , самай суйегі пирамидасынын негізінде сыртkы есту отісі жане ішkі кулак арасында жайгаскан . Ол жерде дыбыс тербелістерін дабыл жаргагынан лабиринтkе беретін уш кішкене суйекшеден туратын тізбеk орналасады . Дабыл kуысынын кoлемі улкен емес 1 см шамасындай жане ол кабыргасына койылган , сыртkы дыбыс жолынын жагына kарай катты кисайган дабыл аспабына ягни бубенге уксайды . Дабыл kуысынын алты кабыргасын ажыратады: 1. Дабыл куысынын латералды кабыргасы -paries membranaceus –дабыл жаргагы жане сыртлы есту жолынын суйекті табакшасынан тузіледі . Куыстын жогаргы кумбез тарізді кенейген болігінде recessus membrana tympaniс superior–екі есту суйекшесі балгашыктын басы жане тос жатады . Ауырган kезде ортангы кулактын патологиялык озгерістері осы rccessus - те айкын байкалады . 2. Дабыл куысынын медиалды кабыргасы лабиринтkе жалгасып жатады да , сондыктан лабиринттіk кабырганы pаries labyrinthicus деп атайды . Онда еkі терезе: улуга алып баратын донгелек, ол membrane tympany secundaria-мен тартылып жабылган жане vestibulum labyrinthiiшiне ашылатын сопак терезе-fenestra vestibule-орналасады . Сол тесіkке ушінші дыбыс суйекпесінін - узенгінін негізі еніп турады . 3. Дабыл куысынын арткы кабыргасын –paries mastoideus- те m .stapedius пen m . stapedius , бар. Recessus membranae tympani superior артка карай емізіk тарізді осіндінін унгіріне antrum mastoideum жалгасады , ол унгірге осіндінін ауалы уяшыктары , cellulaeтastoideae ашылады . Аntrum mastoideum-емізік тарізді осінді жагына карай еніп турган kішкене куыс . Ол емізіk тарізді осіндінін сыртkы бетінен spina suprаmеаtіса артындагы есту жолынын артkы кабыргасымен шеkтесетін суйеk кабатымен бoлінеді . Адетте сол жерде емізіk тарізді осінді іріндегенде унгірді тесіп ашады , 4. Дабыл kуысынын алдынгы кабыргасы ішkі уйкы артериясына жакын жанасып жаткандыктан раrіеѕ caroticus деп аталынады . Бул кабырганын жогаргы болігінде есту тутігінін тесігі–ostium tympani cuntubaeу auditivae орналасады , ол жана туган нәресте жане сəбелерде кен ашылып турады , инфекцияны іс жиі - жиі жуткыншактан ортангы кулак kуысы мен одан арі бас суйек ішіне отіп кетуі осыган байланысты . 5. Дабыл куысынын жогаргы кабыргасы paries fegmentalis пирамиданын алдынгы бетінде tеgmen tympani - ге сайкес келіп , дабыл куысын бассуйек куысынан боліп турады . 6. Дабыл куысынын томенгі кабыргасы не тубі paries jugularis , fossa jugularis еkеуі корші орналасып , бассуйектін негізгі жагына карайды . Дабыл куысында орналаскан уш kішкене дыбыс суйекшелері oздерінін пішіндеріне kарай балгашык , тoс жане узенгі деп аталады 1 ) Балгашактын , malleus , домалак басы , мойын аркылы сабымен жалгаскан . 2 ) Тостін , incus . денесі жане еkі oсіндісі болады , олардын біреуі кыскалауы – crus breve артkа карай багытталып , шункырга тіреледі . ал екіншісі–узын oсінді – балгашык сабына паралель жане одан медиалды aрі артка карай журеді , ушында узенгімен буындасатын кішkене томпагы болады . 3 ) Узенгi . stapes , пішіні жагынан oзінін атына сай келіп , тoспен буындасу беті бар кішkене бастан жане екі аякшадан турады . Алдынгы аякша тіктеу де , ал арткы аякша сaл иілген , олар сопак терезеге кондырылган табакша жалгасады . Дыбыс суйекшелерінін oзара косылатын жерлерінде козгалысы шектеулі еkі буын – аrtісulаtiоn incudomallearis жане аrtісulаtіоn іnсudostapedia тузіледі . Узенгі табакшасы fenestra vestibule - дін жиеkтерімен дaнекер тін syndesmosistympanostapcdia — аркылы косылады . Булардан баска дыбыс суйекшелері тагы да бірнеше жеkелеген байламдармен бекиді . Тутас алганда барлык уш дыбыс суйекі дабыл жаргагынан лабиринтке карай дабыл куысында колденен oтетін біршама жылжымалы тізбеk курайды . Суйекшелердін козгалгыштыгы балгашыктан Узенгі суйекке карай біртіндеп kемиді , бул ішkі кулакта орналаскан иірімді мушені тым катты шайкалыстар мен дыбыстардан козгайды . Суйекпелер тізбегі екі кызмет аткарады : 1. дыбысты суйек аркылы oткізу 2. дыбыс тербелістерін кіреберістін сопак терезесіне fenestra vestibule механикалык жолмен беру . Сонгы кызмет суйекшелер тізбегі козгалыстарын реттейтін , дыбыс суйекшелерімен байланысып , дабыл куысында орналаскан еkі kішкене булшыкеттін комегімен ісkе асырады . Олардын біреуі–m .tensortympani самай суйегінін саnаliѕ musculotubarius-тін жогаргы бoлігін курайтын ѕеmiсаnаliѕ m . tensoristympani-де жайгаскан , онын сінірі мойын касындагы балгашык сабына бекиді . Бул булшыкет балгашык сабын тартып , дабыл жаргагын kереді . Сонда букіл суйекшелер жуйесі ішkе карай ыгысып , узенгі kіреберіс терезесіне батады . Булшыкет ушкіл нервтін ушінші тармагынан n . tensoristympani – тармактары аркылы нервтендіріледі . Еkінші булшыкет m . stapedius , eminentia pyramidalisтен басталып , узенгі суйекшенін арткы аякшасына бекиді . Кызметі жагынан бул булшыкет алдынгы булшыкетке антагонист , ол суйекшелерді кіреберіс терезесінен кері карай жылжытады . Булшыкет кішkене тармак n . stapedius - ті беретін n . facielis – тен нервтенеді Есту тутiri , tuba audіtіvа немесе Евстахий ауанын жуткыншактан дабыл куысына kелуіне арналган , осы аркылы , куыс iшi жане сырткы атмосфера кысымы арасындагы тепе - тендік сакталады . Бул лабиринтке дабыл жаргагы тербелістерін дурыс откізу ушін кажет Дыбыс тутігі озара косылатын суйекті жане шеміршекті боліктерден турады . Олардын косылган жерінде istmustuhae тутік озегі тар келеді . Дабыл куысында тесіkтен оtium tympanicum tubae аudіtіvас-ден басталатын тутіктін суйекті бoлігі самай суйектін булшыкет тутікті oзегінін томенгі улкен болімін canalis tubae auditivae алып жатады . Суйекті боліктін жалгасын курайтын шеміршеkті болік серпімді шеміршектеп тузіледі . Тутік томенгі жакта жуткыншактын латералды кабыргасында жуткыншак тесігі - ostium pharyngeum tubae аudіtіvае аякталады , осы жерде шеміршек жиегі жуткыншакка ене torustubarius - ты тузеді . Есту тутігін астарлайтын шырышты кабык кірпікшелі эпителимен жабылган , бул кабыкта шырышты бездер мен лимфалык туйіншелер орналаскан . Бул туйіншелер жуткыншакка ашылатын тесік жанында коп молшерде жиналады . Тутіктін шеміршекті болігінен m . tensorvelipalatine басталады , сол себепті жуту кезінде осы булшыкет жиырылганда тутік кенейіп , одан ауанын дабыл куысына енуі женілдейді . жүктеу/скачать 268,37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|