1. Жүрек, дамуы, топографиясы, шекаралары, жүрек қақпақтарының алдыңғы кеуде қабырғасына проекциясы


І жұп ми нерві.Иісжәнедәмсезужолдары. 100%



бет74/116
Дата24.04.2023
өлшемі268,37 Kb.
#86141
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   116
73. І жұп ми нерві.Иісжәнедәмсезужолдары. 100%
Иіс сезу нерві - n.olfactorius арнайы сезімтал нерв болып саналады. Ол мұрын қуысының иіс сезу аймағының - rеgio olfactoria-ның шырышты кабығынан 15-20 жіңішке нерв жіпшелері түрінде иіс сезу рецепторларынан басталады.Осы жіпшелері жалпы сабау түзбей торлы сүйектің торлы табақшасы – laminacribrosaossis ethmoidalis арқылы бассүйек қуысына кіреді ары карай иіс сезу буылтығына ягни bulbus olfactorius-ке жалғасады.
bulbus olfactorius- нерв жасушаларының жиынтығы болып табылады. Осы жасушалардың дендриттері жоғарыда көрсетілген filaolfactoria талшықтарымен байланыскан болады ал аксондары орталыққа бағытталган иіс сезу жолын түзуге катысады.
Иіс сезу жолы, tractusolfactorius, мидың маңдайлық үлесінің төменгі бетіндегі аттас жүлгеде, sulcusolfactorius, өтеді. Иіс сезу жолы өзінің бастапқы бөлімінде үшбұрыш пішінді, кейін жалпайып жіңішкереді, және иіс сезу үшбұрышына, trigonumolfactorium, жалғасады. Ол иіс сезу жолы талшықтары аяқталатын нерв жасушаларынан кұралған.
Иіс сезу жол - tractus olfactoriusжалпы иіс сезу үшбұрышында 3 иіс сезу будасына бөлінеді: - латералді, аралык, медиалді.
Латералді иіс сезу будасы – striaolfactoria lateralis үшеуінің ішінде ең ірісі болып табылады. Ол өзінің жолын uncusgyri parahippocampalis қыртысында аяқтап, талшықтарының бір бөлігін бадамшатәрізді денеге – corpus amygdaloideum-ге береді.
Аралық иіс сезу будасы – striaolfactoria intermedia талшықтарының бір бөлігімен алдыңғы тесіктелген заттың – substantiapertorata anterior нерв жасушаларында аяқталады. Ал Талшықтардың басқа бөлігі мидың алдыңғы дәнекері – commissuracerebrianterior, бойымен қарама-қарсыжакқа өтіп, булда алдыңғы тесіктелген затта аяқталады. Алдыңғы тесіктелген зат жасушаларының аксондары - laminapellucida арқылы күмбезге бағытталган болады, кейін fimbriahippocampi бойымен uncus-ке жетіпбарады.
Медиалді иіс сезу будасы – striaolfactoria medialis ми сыңарларының сүйелді дене кұстүмсығының астына бағытталган болады. Осы жерде талшықтардың бір бөлігі septum pellucidum-гe барады, кейінfornix және fimbriahippocampi бойымен uncusке жетеді. Ал талшыктардың баска бөлігі stria longitudinales mediales құрамында таспалық қатпар – gyrus fasciolaris ж/е тістік катпар–gyrusdentatus бойымен uncus-ке жетіп барады.
Тіл дәм сезу ағзасы.Афферентті спецификалық иннервациясы үш нервтер арқылы:бет нерв n.Facialis,кезбе нерв n.azygus және тіл жұтқыншақ нерві n.glossopharingeus жузеге асырылады.
VII-n.facialis бет нерві тілдің алдыңғы үштен екісін бейспецификалық иннервациялайды.Демек температуралық,механикалық өзгерістер сезгенімен арнайы химиялық дәм бұл нерв арқылы сезілмейді.Ол жалпы каналис нервис фациялис арқылы бас ми қорабына кіріп көпірдің төменгі жағындағы сезімтал ядроларға барады.Онда nucleus tractus solitary бет нервісінің сезгіш ядросы болады.
IX-n.Glossopharingeus тіл жұтқыншақ нерві тілдің артқы үштен бірін иннервациялайды.Одан бөлек тілдің дәм сезу иннервациясы мен де қамтиды.
X-n.azygus кезбе нерв өңеш фиброзын иннервациялап дәм сезеді.
I-t.mucosa
II-nucleus nervi solitary fossus romboidea
III-n.dorsolateralis talamica
VI-fornix,uncus,gyrus paracompalis
Иіс сезу:ең ерекше феносендердің бірі болып табылады.Жалпы үш нейронды жол.
I-t.mucosa area superior,olfactoria.Одан шығады:filia olfactoria
II-bulbus olfactoria, одан пайда болады tractus olfactoria
III-substansia perforate anterior,septum perisida amigdala,gyrus paracompalis.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   116




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет