1-лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде жоспары



Pdf көрінісі
бет103/126
Дата10.12.2023
өлшемі1,06 Mb.
#136210
түріЛекция
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   126
Модернизацияның тҥрлері:
1 Классикалық спонтанды ҥлгісі, (Батыс Еуропа елдері, АҚШ, Австралия) феодалдық 
қоғамның әртҥрлі қҧрылымының модернизациясының жҥйелілігі қазіргі қоғамның негізгі 
қҧрылымдарының пайда болуына тҥрткі болды.
2 Модернизацияның екінші ҥлгісі, кешіккен және негізгі емес ҥлгі (Жапония, Бразилия, 
Аргентина, Пиреней тҥбегі).
3 Кешігу модернизациясы ҥлгісі (Испания, Португалия).
Қазақстан Республикасындағы саяси модернизация.
Еліміздегі саяси жаңғырту мен 
даму стратегиясының негізгі бағыттары «Қазақстанның егемен мемлекет ретінде қалыптасу 
және даму стратегиясы» (1992 ж.), «Қазақстан-2030. Барлық қазақстандықтар-дың ӛсіп-
ӛркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы» стратегиялық бағдарламасы (1997 ж.), 


69 
«Қазақстан-2050» Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» 
(2012 ж.) 
сияқты бағдарламаларда айқындалған. Сонымен бірге, еліміздің саяси даму бағыттары ҚР 
Президентінің жыл сайынғы Қазақстан халқына арналған жолдауларында және Қазақстан 
халқы Ассамблеясының отырыстарында сӛйлеген сӛздерінде жан-жақты талданып, одан әрі 
дамыту жолдары ҧсынылып отырылады. Президенттің «Ғасырлар тоғысында» (1996 ж.), 
«Тарих толқынында» (1997 ж.), «Сындарлы он жыл» (2002 ж.), «Тәуелсіздік белестері» (2003 
ж.), «Қазақстан жолы» (2007 ж.) атты кітаптары еліміздегі саяси жаңғыртудың ауқымы мен 
бағытын ҧғынуға, сондай-ақ мемлекеттік саясат пен еліміз дамуының стратегиялық 
жоспарындағы негізгі басымдылықтарды анықтауға мҥмкіндік береді.
Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының стратегиясында 
(1992 ж.) саяси жаңғыртудың стратегиялық жоспары мен тактикалық әрекеттері белгіленген 
болатын. Бҧл стратегиялық бағдарламада кҥшті президенттік республиканы қалыптастыру, 
кӛппартиялық жҥйені қҧру, тҧрақтылықты қалыптастыру, әрбiр азаматтың қҧқығы мен 
еркiндiгiн қорғауға бет бҧру, қолайлы геосаяси жағдайға ие болу міндеттері қойылды. 
Сонымен бірге, стратегия негізінде тәуелсіз Қазақстан тарихындағы тҧңғыш рет қарулы 
кҥштер, дипломатиялық және кедендік қызметтер секілді мемлекеттік институттар 
қалыптастырылды. Мемлекеттік шекараны айқындап, нығайту жӛнінде шаралар қабылданды. 
«Қазақстан - 2030» Президенттік стратегиясы ҧлттық бірлік пен әлеуметтік әділеттілік 
орнаған, халқының экономикалық әл-ауқаты жетілген, тәуелсіз, гҥлденген және саяси тҧрақты 
Қазақстан мемлекетін орнатудың теориялық-әдіснамалық базасын және оған жетудiң жолдары 
мен әдiстерiн айқындаған қҧжат. «Қазақстан-2030» стратегиясы еліміздің саяси жҥйесінің 
дамуына, саяси жҥйенiң ӛзгерушi әлеуметтiк жағдайға икемдi бейiмделу қабiлетiнiң жетілуіне 
және талап-қолдау мен саяси шешiм-әрекет арасында керi байланыстың тиiмдi механизмiнiң 
қалыптасуына алып келді. Еліміздегі саяси дамудың мақсаты саяси институттар және ашық 
тҥрдегi саяси жҥйе арқылы бiрте-бiрте кҥрделенiп келе жатқан экономикалық және әлеуметтiк 
мәселелердi шешу болып табылады. «Қазақстан-2030» стратегиясы жалпы ҧзақмерзімдік 
мақсат пен ірі кӛлемді міндеттерге бағытталынған, мемлекет, партия және т.б. саяси 
институттардың саяси қызметті атқару бағыттары мен тәсілдерін анықтайтын басты қҧжат 
болып табылады.
2007 жылы 16-мамырда Қазақстан Республикасы Парламенті палаталарының 
«Қазақстанды демократияландырудың жаңа кезеңі – еркін демократиялық қоғамның 
жеделдетілген дамуы» атты бірлескен мәжілісінде Президент Н.Ә. Назарбаев мемлекеттік 
басқару органдары мен қоғамдық ҧйымдар назарын қазақстандық қоғамды әрі қарай саяси 
дамыту мен жаңғырту міндеттеріне аударды. Стратегиялық маңызды «Қазақстан 
Республикасының Конституциясына ӛзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заңында 
билік ӛкілеттіктері мен жауапкершіліктерін қайта бӛлу, саяси партиялардың рӛлін нығайту, 
жергілікті ӛзін-ӛзі басқаруды дамыту, сот жҥйесін жетілдіру, ҧлтаралық келісімді қамтамасыз 
ету, азаматтық қоғам институттарын одан әрі дамыту, азаматтардың қҧқықтары мен 
бостандықтарын қорғау жҥйесін нығайту сияқты жеті негізгі бағыт бекітілген болатын.
Қазақстан-2050» Стратегиясында жаңа елдің іргесін қалау міндеттін ҥш бірдей жаңғырту 
негізінде шешілді деп атап кӛрсетілген болатын, олар:

мемлекеттің іргесін қалау мен нарықтық экономикада серпіліс жасау; 

әлеуметтік мемлекеттің негіздерін қалау; 

қоғамдық сананы қайта ӛзгерту. 
Қазақстанда саяси тҧрақтылықтың сақталынуы, бҧл мемлекеттіміздің даму кезеңдерінде 
саяси реформаларға басымдық мән беруінің нәтижесі деп санаймыз. Қазақстан - 2050 
Стратегиясында қалыптасқан мемлекеттің жетістіктері атап кӛрсетілді, олар мыналар: 
1. қуатты да табысты мемлекет; 
2. демократияландыру мен ырықтандырудың орнықты процесі; 
3. тҥрлі әлеуметтік, этникалық және діни топтардың келісімі мен татулығы; 
4. ҧлттық экономика. Халықаралық еңбек бӛлінісіндегі біздің рӛліміз; 
5. қоғамдық тҧрақтылық пен келісімді қамтамасыз еткен әлеуметтік саясат; 


70 
6. әлемдік қауымдастық таныған ел; 
7. ядролық қаруды таратпау режімін ілгерілетудегі біздің белсенді рӛліміз. 
Біздің басты мақсатымыз – 2050 жылға қарай мықты мемлекеттің, дамыған экономиканың 
және жалпыға ортақ еңбектің негізінде берекелі қоғам қҧру, ол ҥшін мемлекеттік басқарудың 
жаңа тҥрін қалыптастыру міндеті ҧсынылды. Мемлекеттік басқарудың жаңа тҥрін 
қалыптастырудың негізгі саяси бағыты мыналар: 
1.
мемлекеттік жоспарлау және болжау жҥйесін одан әрі жетілдіре тҥсу;
2.
басқаруды орталықсыздандыруды сауатты жҥргізу,
3.
кәсіпқой мемлекеттік аппаратты қалыптастыру;
4.
мемлекеттік аппарат пен бизнес- қауымдастықтың жаңа ӛзара іс-қимыл
жҥйесін қҧру;
5.
мемлекет тәртіпсіздікке мҥлдем тӛзбеушілік принципін ҧстануы тиіс;
6.
мемлекет пен қоғам жемқорлыққа қарсы кҥресетін бір кҥш болуға тиіс; 
7.
қҧқық қорғау органдары мен арнайы қызметтердің реформасын жалғастыру.
ҚР Президенті Қ. К. Тоқаев «ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН: ЖАҢАРУ МЕН ЖАҢҒЫРУ 
ЖОЛЫ» атты Қазақстан халқына 
Жолдауында


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет