1-лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде жоспары


Кеннет Боулдингтiң «шиеленiстiң жалпы теориясы»



Pdf көрінісі
бет109/126
Дата10.12.2023
өлшемі1,06 Mb.
#136210
түріЛекция
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   126
Кеннет Боулдингтiң «шиеленiстiң жалпы теориясы» 
концепциясы «Шиеленiс және 
қорғау. Жалпы теория» деген кiтабында қалыптасқан. Оның пiкiрi бойынша шиеленiссіз қоғам 
болмайды. Әлеуметтiк шиеленiстiң мәнi адамның қалыпты реакциясына байланысты. Қандай 
кикiлжiң болмасын тiтiркендiргiштер, қоздырғыштардың әрекеттерi арқылы реакцияларды, 
қҧндылықтарды, жеке адамдардың қҧштарлықтарын ӛзгертуге болады. Соның нәтижесiнде 
қоғамдық қҧрылыс тҥбiрiмен ӛзгерiске тҥседi деп санаған. Сонымен бiрге, К.Боулдинг 
шиеленiстiң алдын-алу керек немесе шектеп отыру керек деп есептеген. 
Саяси шиеленiстерге ерекше кӛп кӛңiл бӛлген марксизм. К. Маркс пен Ф. Энгельс 
«Коммунистiк партияның манифесi» атты еңбектерiнде тап кҥресi таптық қоғамдардың 
дамуының заңдылығы деп жазады. 
Шиеленiс шығуының себептерi:


73 
1. Адамдардың қоғамдағы мәртебесi, қызметi, билiкке қатынасының теңсiздiгi.
2. Қоғамдағы адамдардың сҧраныстарының, мҧқтаждықтарының, мҥдделерiнiң ӛтелмеуi 
немесе қанағаттандырылмауы.
3. Қоғамда әр тҥрлi әлеуметтiк, этникалық, дiни т.б. бiрлестiктерге жататын адамдардың 
ӛмiр сҥруi.
4. Адам санасына байланысты. Қоғамда қалыптасқан қҧндылықтар мен жеке адамның 
тҥсiнiктерiнiң сай келмеуi, адамдар ҥмiтiнiң ақталмауы, iшкi сезiмдерiнiң сай келмеуi. 
Саяси шиеленістердің даму кезеңдерді 
Алғашқы кезеңінде 
кикілжіңдерге себептер мен қоғамның кейбір салаларында 
қиындықтар пайда болады. Мәселен, ӛмір сҥру деңгейдің тӛмендеуі, қҧқық пен тәртіптің 
сақталмауы, әділетсіздіктің орнауы. 
Екінші кезенде
келіспеушілік, наразылық ашық айтылып, алғашқы қақтығыстар болуы 
мҥмкін. Кикілжің барысында биліктегілердің әр тҥрлі қылмыстары ашылып, беделдері кетіп, 
оларға сенімсіздік туады. Одан кейін екі жақтың арасында ашық қарсыластық, қақтығыстар 
болуы мҥмкін.
Басында билік басындағылар қайшылықты байқаса да байқамаған сыңай білдіреді. 
Ондайда кикілжің бықсып, жанып ӛрістеуі, тіпті ӛртке айналуы мҥмкін. Соңдықтан шиеленісті 
шешу керек. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет