1-лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде жоспары
Саяси шиеленістердің сипаттамасы
жүктеу/скачать 1,06 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Саяси шиеленістердің белгілері
- Саяси шиеленістердің қызметтері Жағымды қызметтері
- Жағымсыз қызметтері
- Саяси шиеленiстiң типологиясы
| Саяси шиеленістердің сипаттамасы:
1. Саяси шиеленістер - бҧл билікке қатысты (билікті басып алу, ҧстап тҧру, бӛліп алу, т.б.); 2. Егер шиеленістің бір тарабы немесе ӛкілі ретінде билік қатысатын болса ол саяси сипатқа ие болады; 3. Кез келген саяси шиеленіс субъектілерінің барынша кӛп жақтастарды жинауға тырысуы. Кӛбінесе нақты ҧстанымы жоқ адамдарды; 4. Саяси шиеленістер бҧқаралық сипатқа ие, кӛпшіліктің қатысуы орын алады; 5. Саяси шиеленіс- бҧл саяси әлемнің бӛлінбес бӛлігі болып табылады. Саяси шиеленістердің белгілері : 1. екіден кем емес келіспеуші тараптардың болуы; 2. саяси субъектілердің қҧндылықтары мен мақсаттарының, мҥдделерінің сай келмесуі; 3. бақталас тараптарды болжау мҥмкін емес; 4. агрессивті жҥріс-тҧрыс. Саяси шиеленістердің қызметтері Жағымды қызметтері: қоғам мен билікке келіспеушіліктер, қайшылықтар туралы сигнал бере отырып, тҧрақтандыру мен интеграциялық рӛл атқарады; жағдайды бақылауға алуға қабілетті әрекеттерге итермелейді; қайшылықтарды шешуге және қоғамның жаңаруына ықпал етеді; қҧндылықтарды қайта бағалауға ынталандырады; жаңа қҧрылымдардың қҧрылуын жеделдетеді; қатысушыларды жақсы танып білуге мҥмкіндік береді. Жағымсыз қызметтері: қоғамның ыдырауына; әлеуметтік тӛңкеріске, адамдардың ӛліміне, материалдық қҧндылықтардың жойылуына; мемлекетаралық, халықаралық қатынастардың ушығуына; шиеленісті шешу қҧралы ретінде қарулы кҥштеуді абсолюттенуіне, әскери немесе кҥштеуге негізделген диктатураның орнауына алып келеді. Саяси шиеленiстiң типологиясы 1 Сыртқы саяси шиеленiстер. Халықаралық қақтығыстар, соғыстар. 2. lшкi саяси шиеленiс. Билеушi және оппозициялық элита, бәсекелесушi партиялар мен мҥдделер тобы, орталық билiк пен жергiлiктi билiк қҧрылымдары арасындағы шиеленiстер. 74 3. Сапалық сипатына қарай шиеленiстi бӛлу, «терең» және «таза» шиеленiстер (Дж. Бертон); антогонистiк немесе антогонистiк емес шиеленiстер (К. Маркс). 4.Саяси шиеленістер мҥддеге байланысты. Бҧл билік ҧйымдары ӛздеріне пайдалы шешімдер қабылдауы ҥшін лоббистік топтар арасында болатын шиеленістер. 5. Саяси шиеленістер қҧндылықтарға байланысты (Ҧлы Француз тӛңкерісі, Қазан тӛңкерісі) . 6. Ашық және жасырын саяси шиеленiстер: 1 манифестация, шеру, сайлауға қатысу. 2 жасырын саяси шешiм қабылдауда билеушi элита арасында кездеседi немесе саяси партия басшылары арасында болу мҥмкiн. 7. Мерзiмiне қарай жылдам, қысқамерзiмдiк, ҧзақмерзiмдiк шиеленiстер. 8. Тiк немесе кӛлденең саяси шиеленiстер. жүктеу/скачать 1,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|