1-лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде жоспары



Pdf көрінісі
бет39/126
Дата10.12.2023
өлшемі1,06 Mb.
#136210
түріЛекция
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   126
2.
 
Саяси элита тҥсінігі. Қоғамға әсер ету кӛздері бойынша саяси элиталардың 
жіктелуі: (мҧрагерлік, қҧндылықтық, биліктік, функционалдық), қалыптасу тәртібі 
бойынша (ашық және жабық). Саяси элитаның қҧрылымы (жоғарғы және орта). Саяси 
элиталарды таңдау жҥйелері.
Саяси элита
деп қазына-байлықты, қаржы-қаражатты бӛлуге байланысты және т.б. саяси 
маңызды шешімдер қабылдауға қатысты жоғары мәртебесі мен ықпалы бар ҧйымдасқан топты 
айтады. 
Қоғамда саяси элитаны тудыратын факторлар мыналар: 


24 

Қоғамға арнайы білімі, тәжірибесі, қабілетті бар кәсіби басқарушылар керек; 

Адамдардың психологиялық /туа біткен/ және әлеуметтік /оқу, тәрбие/ теңсіздігі

Қоғамда басқарушы еңбек жоғары бағаланады және ынталандырады; 

Бҧқара халықтың саяси енжарлығы, селқостығы. 
Саяси элита стратегиялық мақсатты айқындайды, мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатын 
белгілейді, ӛз жоспарларын жҥзеге асырудың тетіктерін табады, қоғам алдына қойылған 
мақсаттардың жҥзеге асырулын бақылайды.
Саяси элитаның тҥрлері: 

Мҧрагерлік, мысалы аристократтар

Қҧндылықтық, жоғары және ықпалды қоғамдық және мемлекеттік позицияға ие 
адамдар; 

Биліктік, тікелей билікті иеленушілер

Қызметтік, кәсіби-басқарушылар, осындай біліктілікке ие адамдар; 

Билеуші, мемлкеттік билікке иелер; 

Оппозициялық, контрэлита; 

Ашық, қоғамннан шыққан

Жабық, ӛз ортасынан шыққан, мысалы дворяндық 
Элита сонымен бірге, жоғары және орта болып бӛлінеді. Жоғары элита бҥкіл мемлекет 
ҥшін маңызды шешім қабылдауға ықпал етеді. Орта элитаға тҧрғындардың 5 пайызы жатады, 
мына ҥш белгісі бойынша ерекшелінетін- табыс, кәсіби статус, білім. Осы белгілердің бір немес 
екеуіне иесі маргинал элита деп аталынады. 
Саяси элитаның қалыптасуының екі жҥйесі бар: 
1. гильдий жҥйесі /социалистік елдерде кеңінен қолданылған/ 
2. антрепренерлік жҥйе /демократиялық елдерде қолданылған/ 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет