16. Психиатриядағы төтенше жағдайлар. Медбикенің тактикасы, алғашқы көмек көрсету 17. Халыққа психиатриялық және наркологиялық көмекті ұйымдастыру. 18. Кататониялық синдром. Кататониялық қозу және ступор.
Кататониялық синдромдар.
Қозу және кататониялық ступор болып екіге бөлінеді.
Кататониялық қозу кезінде бағытталмаған, мағанасыз сөз және жалпы қозғалыс байқалады.Бір сөзді немесе сөйлемді қайталай беретін жағдайларды – вербигерация дейді.Қасындағылардың айтқаның қайталай беретін жағдай – эхолалия, істеген әрекетін қайталаса – эхопраксия дейміз.Дәрігердің. қоршаған адамдардың айтқанын керсінше жасаса- негативизм белгісі орын алады. Қиқандап, бет әлпетін өзгертіп, кенетен қаша жөнеліп, киімін шешіп тастап, түкіріп, қз нәжісін қзіне жағып, басқалардың көзінше жыныс мүшесін қоздыруы да мүмкін.
Кататониялық ступор көбіне қозудан кейін білінеді. Ауру үндемейді – ( мутизм), бұлшық еттерінің тонусы жоғары болса да, қозғалмайды. Қоршаған ортадағы жағдайларға көңіл аудармай, ыстық, суыққа, қарны ашқанға, ауырғанға, бомба жарылғанға да қарамай бір қалыпты отыра береді
Жатқан орнынан қозғалмай, бір позадан аумаса оны балауыз иімділікті ступор дейді. Сағаттап, тәуліктеп жата (отыра) береді.
Қозғалмау позасын өзгертуге жасалған әрекеттерге қарсылық жасауды – негативтік ступор деп атайды.
19. Психомоторлы қозу. Олардың түрлері.Фармакологиялық препараттар. Психомоторлы қозу – науқастың психикалық жағдайының бұзылуына байланысты әр түрлі дәрежедегі қимыл қозғалысының және сөйлеу қабілетінің бұзылысымен (көп сөйлегіштік,сөз құрамының өзгерісі, т.б.) жүретін патологиялық жағдай. Жиі кездесетін психомоторлы қозу түрлері: