1. Мемлекет және оның негізгі белгілері және атқаратын қызметі
жүктеу/скачать 165,52 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сыртқы саясат
- Никколо Макиавелли
| Әлемдік саясат ( ғылыми зерттеулер саласы ретінде ) – ( ағылш . world politics ] – XX ғасырдың соңғы ширегінде АҚШ – та пайда болған , ғылыми және бiлiмдiк пан ; 350 жылдан астам устемдiк еткен Вестфальдық жүйенің орнына келген , жаһандану жағдайында қалып – тасқан әлемнің жаңа саяси жүйесін зерттейді . – Вестфаль жуйесi Еуропадағы отыз жылдық соғыс аяқталып , 1648 ж . Вестфаль бейбiт келiсiмiне қол қойылғаннан кейiн құрылды . Ұлттық егемендік принципiн негiзгiлердiң бiрi ретiнде мойындап , Вестфаль бейбiт келiсiмi жаңа саяси қатынастарға жол ашты . Ол бойынша мемлекеттік егемендiк ұғымы орны – гып , кез келген мемлекет өз аумағында толык билікке жетті және сыртқы саясатын дербес анықтайтын болды . Бұл құқық басқа мемлекеттермен де мойындалады . Өзіне тән басқару тетіктері мен аппараты саяси және құқықтық нормалары бар ішкі және мемлекетаралық қатынастар жүйесі қалыптаса бас тады Осы уақыттан бастап мемлекет әлемдiк саяси жүйені құрайтын « молекула « күйiне тустi . Классикалык Вестфаль жуйесiнде халықаралық қарым – қатынас мүшелері – қандай да бір мiндеттерді шешуде коалицияға бiрiк – кен немесе өз беттерінше әрекет еткен тек мемлекет болды .
Сыртқы саясат – бұл халықаралық аренада өз мүддесі мен қажеттіліктерін іске асырудағы мемлекет пен басқа да қоғамның саяси институттарының қызметі . Сыртқы саясаттың мақсаты : саяси курстың өткiзiлуi мен елдің сыртқы экономикалық дамуын қолайлы жағдаймен қамтамасыз ету , сыртқы саяси мiндеттерді жүзеге асырып , халықаралық байланыс жуйесін қамтамасыз ету. Оны жүзеге асырудың бірнеше жолы бар. Олар:мемлекеттер арасында дипломатиялық қатынастар орнату; Халықаралық ұйымдар негізінде немесе соған мүше ретінде мемлекеттік өкілдіктердің ашылуы; мемлекет , партия өкілдерімен әр түрлі дәрежеде жиі және үнемі байланысты жүзеге асыру; бейбіт келісідерге отыру э;өзге елдермен тығыз байланыс орнату.т.б Мемлекеттің сыртқы саясатындағы әдіс - тәсілдер : үнемі информация алмасуды іске асыру әр - түрлі дәрежеде ресми түрде қарым қатынас пен алмасу , екі жақты және көпжақты шарттар мен келісімдер дайындау ; мемлекеттердің ішкі және сырқы саяси іс - әрекеттерін немесе олардың одақтасуының даму мүмкіндіктеріне көмектесу ; толық немесе жартылай блокадаға дайындалу және жүзеге асыру ; сырқы саяси жағдайда қолайлы әскери ic - әрекет жүргізумен қамтамасыз ету және соғысқа дайындық . 15. Қайта өрлеу дәуіріндегі саяси ой-пікірлер. Кайта өрлеу дәуірінің көрнекті өкілі буржуазиялық саяси ғылымның негізін салушы Никколо Макиавелли ( 1469-1527 болды . Оның атақты шығармалары « Патша « , « Тит Ливийдің бірінші онкүндігі жөнінде ойлар « , « Флоренцияның тарихы ” . Макиавелли діни көзқарасқа қарсы болды . Шындықтың белгiсi сенiм емес , тәжірибе деп бiлдi . Ол мемлекет деген атауды ғылымға , әдебиетке бiрiншi боп кiргiздi . Мемлекетті билік жүргізуші мен оған бағыныштылардың қарым – қатынасы деп укты . Ол республикалық мемлекеттi , еркiндiктi , теңдікті қала ды . Мемлекет ерiктi болса ғана қуатты , абыройлы бола алады Патша рақымсыз , саран , опасыз , қаһар болмай , қайырымды адал , камкоршыл , мырза болуға тырысуы керек . Бірак елдің бiрлiгi мен кол астындағы адамдардын берiлгендiгiне келгенде Макиавелли әділдік пен адамгершiлiк емес , алға қойған саяси максат тұрғысынан қарады . Ол мақсатқа жету үшін амал , айланың кай турiн болса да колдануға кеңес берді . Мемлекеттің ба сын косып , жанарту үшін сөзге түсінбейтін кертартпалармен күресте жауыздык пен кушті пайдалануға болады . Каталдық өзіне бағыныштылардың пайдасы үшін бір – ақ рет қолданылуы керек . Бірак Макиавеллидің бұл ескертпесі көп жағдайда еске алынбай , " мақсат әдіс , тәсілді ақтайды " деген қағида кейін макиавеллизм деген атпен тарап кетті . Қайбір жауыз патшалар Макиавелли де каталдыкты қолдаған деп , өздерінің қара ниеттерін ақтағылары келеді . Қайта өрлеу дәуірінің төмендегідей ерекшеліктері бар . Саяси ғылымның теологиядан оқшаулануы мемлекеттің пайда болуының табиғи идеяларын негіздеу.Мемлекет туралы жүйелi iлiм қалыптастыруға ұмтылу , « Мемлекет « деген ұғымды енгiзу.Буржуазиялық мемлекеттің абсолютизмнен республикаға дейiнгi формаларын тұжырымдау.Буржуазиялық саяси – құқықтық ойлардың пайда болуы . Азаматтық қоғам және қоғамдық келiсiм теориясының өкiметтi белiсу принципі туралы ілімнің қалыптасуы.XVI ғасырдағы алғашқы утопиялық социализм және XVII – XVIII ғасырлардағы сыншыл утопиялық социализм.Қоғамдық дамудың , бiлiмнiң , ақыл – ойдың релiн дәріптеу.Гуманизм адам құқы мен бостандығы идеяларын жария ету.Саяси басқару нысандарының ауысу заңдылықтары мен әлеуметтiк күрестiн мойындау – саяси өзгерiстердiң қозғаушы күші . Феодализм ыдырап капитализм орнай бастады . Католик шіркеуiнiң озбырлығы мен оның діни қағидаларына қарсы шыққан халық адам құқығын , ар – намысын қорғауға ұмтылды . 16. Тұлғаның саяси әлеуметтенуі : мәні және факторлары Тұлға және саясат деген тақырып саясаттанудың ең өзекті және күрделі мәселесі.Себебі тұлға мен саясат бiр – бiрiмен тығыз байланысты . Саясат адам үшiн жүргiзiледi , адам арқылы іске асырылады. жүктеу/скачать 165,52 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|