1. Орталық нерв жүйесі құрылымының жалпы жоспары, құрылымы, бөлімдері және маңызы мен қызметтері


Ішкі секреция бездерін реттеудегі кері байланыс принципі



бет48/55
Дата09.11.2022
өлшемі218,56 Kb.
#48878
түріҚұрамы
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   55
36.Ішкі секреция бездерін реттеудегі кері байланыс принципі.
(Уникальность - 100%)
Ағзадағы барлық жүйелер бір-бірімен тығыз байланысты, ішкі жіне сыртқы өзгерістердің ағза деген әсерін азайту немесе бейімделу жолдары жүйке және гуморальді реттелу арқылы іске асады. Гуморальді реттелуде ішкі секреция бездері басты рөл ойнайды.
Ішкі секреция бездерінің гуморальді реттелуде екі баслайныс әдісімен жауап береді. Біріншісі оң кері байланыс және екіншісі теріс кері байланыс.
Оң кері байланыс деп, гормондар шығарылғаннан кейін секрециялық безге ағзадағы рецепторлар одан көп шығару бойынша сигналдар жібереді. Мүндай байланыс түрі адам ағзасында өте сирек кездеседі. Мұндай байланыстың мысалы ретінде, бала ана сүтін ішкен кезде, әйел адамның сүт бездері әр уақыт сайын оданда көп сүт бөле бастайды. Теріс кері байланысқа организмдегі секрециялық бездер белгілі бір гормон бөлгеннен кейін оның жұмысын баяулату мақсатында адам ағзасындағы рецепторлардан сигнал келеді. Бұл секретордың гормон бөлуін ағзадағы гормондардың төмендеуінше іске асады.Мысалы гипофиз- 25 түрлі гомон бөлуге қабілетті эндокриндік без. Бұл бездің басты өнімдерінің бірі «өсу гормоны» болып табылады. Өсу гормоны адам есейген кезде бөлінуі кері бйланыс приципімен тоқтатылуы тиіс. Егер тоқтатылмаса, адам акромегалиямен ауыруы мүмкін. Теріс кері байланыс механизмі организмде кеңінен қолданылады. Тағы бір мысал, қалқанша безінің гормондарының деңгейі төмендеген кезде гипоталамус-гипофиз жүйесін ынталандырады. Гипофиз безі гипоталамустың әсерінен Қалқанша безін ынталандыратын TSH гормонын көбірек шығара бастайды. Аналық без бен гипофиз арасындағы кері байланыс механизмі де осылай жұмыс істейді: аналық без гормондарының жоғары деңгейімен гипофиз гормондарының деңгейі төмендейді және керісінше.


37.Стресс туралы түсінік. Стресс механизмдері. Стресс формалары
(Уникальность - 100)
Стресс-бұл дененің сыртқы факторлардың әсеріне реакциясы, ол алаңдаушылық пен эмоционалдылықтың жоғарылауымен бірге жүреді. Шамалы кернеу оң әсер етеді, реакцияны тездетеді, адреналин өндірісін және мидың белсенділігін ынталандырады. Тұрақты стресс дененің сарқылуына және ауыр ауруларға әкеледі.
Стресс екі түрлі болуы мүмкін:
Эустресс
Бірінші форма — эустресс, оң эмоциялардан (оң) және жағымсыз оқиғалардан (жұмылдыру) туындауы мүмкін.
Бұл жағдайда адам өзінің проблемаларын, жағдайын біледі. Дене жұмылдырылады және тапсырмаларды орындауға шоғырланады. Бұл адреналин және басқа ілеспе гормондардың әсерінен болады.Адамның белсенділігі артады. Ол жұмыста және үйде тапсырмаларды сәтті орындайды. Бірақ адам ағзасының ресурсы таусылады. Ұзақ теріс деструктивті пішінге әкеледі.
Дистресс
Жүйке жүйесін бұзады және денені бұзады. Психикалық белсенділік зардап шегеді, біздің жұмыс қабілеттілігіміз төмендейді. Стресс иммундық жүйені мақсатты түрде таңдайды және оған соққы береді. Дене әртүрлі ауруларға осал болады.
Күйзеліс (ағылш. Distress) - қайғы, қасірет, қатты әлсіздік, сарқылу


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   55




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет