36. Меңгеру теориясындағы басты мәселелер. Зерттеу
1. Әлеуметтік тәжірибенің (интеллектуалдық, эстетикалық, өндірістік) әр түрлерін меңгеру механизмдері және заңдылықтары проблемасы.
2. Білімді және оларға сәйкес іскерлік пен дағдыны меңгеру табиғаты, механизмдері және заңдылықтары проблемасы.
3. Әр түрлі пәндер материалдарын меңгеру проблемасы.
4. Меңгеру кезеңдерін сипаттау проблемасы.
5. Білімді меңгеру сапасы мен деңгейі критерийі; көрсеткіштері, іскерлік пен дағдының қалыптасу проблемалары.
6. Білімді меңгеру сапасы деңгейін, іскерлік пен дағдының қалыптасуын диагностикалау проблемасы.
Білім :
• Қоғамдық-тарихи тәжірибеде тексеруден өткізілген ақиқатты тану процесінің нәтижесі.
• Ақиқаттың адам санасында ұғым, пікір, теория түріндегі адекватты бейнесі.
Іскерлік:
• Қамтылған білім мен дағды бірлігінде адам тарапынан меңгерілген әрекетті орындау тәсілдері.
37. Білім, іскерлік дағды ұғымдарының өзара байланыстары Білім :
• Қоғамдық-тарихи тәжірибеде тексеруден өткізілген ақиқатты тану процесінің нәтижесі.
• Ақиқаттың адам санасында ұғым, пікір, теория түріндегі адекватты бейнесі.
Іскерлік:
• Қамтылған білім мен дағды бірлігінде адам тарапынан меңгерілген әрекетті орындау тәсілдері.
Дағды:
• Жаттығу нәтижесінде автоматтандырылған әрекет.
• Білімді психологиялық-педагогикалық саралау
• Пәндік (арнайы) құрылым – нақты ғылымныңзаңдылықтары, фактілері және әдістері.
• Логикалық құрылым – ереже бойынша логикалық операциялар және логикалық ойлау тәсілдерінің қатаң түрде пәндік аймаққа тәуелді еместігі және әр түрлі міндет түрлерін шешуде бірдей де болуы мүмкін екендігі.
• Психологиялық құрылым – өз әрекетін жоспарлау, оның барысын бақылау, қажет жағдайда түзету енгізу және міндетке сәйкес соңғы нәтижені бағалау іскерлігі.
• Білім түрлері
• Ұғым және терминдер
• Фактілер туралы білім
• Заңдар туралы білім
• Теориялар туралы білім
• Таным әдістарі мен іс-әрекет амалдары туралы білім
Білім түрлерінің өзара байланысы
Ұғым – заттар мен құбылыстар туралы санадағы бейне.
Пікір – бір зат туралы не мақұлдау, не теріске шығаруда көрінетін ой.
Ой қорытындысы – бірнеше пікірден жаңа бір пікір туындату тәсілі.
Дәлелдеу – ақиқаттағы дәлелденген басқа пікірлерді негізге ала отырып өз көзқарасыныңақиқаттығын дәлелдейтін ой.
Түсіндіру – зат, құбылысқа тән қасиеттер, құрылым, функцияларды негізге ала отырып, олардың байланыстарын заңды факторлар негізінде негіздеу.
Гипотеза – құбылыс немесе топты құбылыс жөнінде алдын ала шартты түрде ұсынатын ой; кейбір құбылыстардың бар екендігі туралы болжам.
Теория – белгілі ақиқат аймағы жөнінде мәнді байланыс пен заңдылықтар жөнінде тұтастай көзқарас қалыптастыратын білімді ұйымдастырудың дамыған формасы.