1 Практикалық жұмыс Химиялық зертхана кезінде қауіпсіздік техника ережелері Мақсаты мен міндеттері
II. 8-сыныптағы №1 практикалық сабақтың «Зертханалық құрал - жабдықтармен жұмыс істеу әдістемесі» бойынша нұсқаулық жасаңыз
жүктеу/скачать 50,16 Kb.
|
| II. 8-сыныптағы №1 практикалық сабақтың «Зертханалық құрал - жабдықтармен жұмыс істеу әдістемесі» бойынша нұсқаулық жасаңыз:
а) химия кабинетінде жұмыс жасау ережелері; 1. Алдымен әрбір орындалатын жұмыспен танысып, ондағы қолданылатын заттардың қасиеттерімен, құрал - жабдықтардың нақты өздерімен әрі не үшін қолданылатынын айқындап алу керек. 2. Химиялық кабинетте жұмыс кезіндегі қауіпсіздікті қамтамасыз ететін дүниелердің: бастапқы көмек көрсететін дәріханалық қобдишаның, көзді жуатын айдалған судың, өрт сөндіргіштің, оттың бетін жауып кішігірім өртті сөндіретін жамылғыш пен құм салған ыдыстың, қан тоқтатқыш қоспаның, йод ерітіндісінің т. б. тұрған жерін дәл біліп алу керек. 3. Кез келген жұмысты орындаудан бұрын оқушы үстіне арнайы жұмыс халатын киіп, қажет болса көзіне қорғауыш көзілдірік, тіпті газтұтқыш арнайы тұмылдырық киіп алғаны дұрыс. Аяқ киімнің де жан - жағы жабық болғаны жөн, қолға арнайы қолғап кию де қажет болуы мүмкін. Егер оқушының шашы ұзын болса, оны жинап қою керек. 4. Тәжірибеге кірісердің алдында жұмыс үстелінің үстінен артық дүниені, соның ішінде оқулықтар мен басы артық қағаздарды шетке алып қою керек. 5. Реактив салынған ыдыстың сыртында жазылған заттың формуласы кем дегенде екі рет қарап, іздеп отырған заттың дәл сол ма айқындап алған жөн. 6. Реактивтерді қолмен ұстауға, дәмін татып көруге болмайды. Егер газ күйіндегі заттың иісін сезгің келсе, оның ыдысын мұрыннан алысырақ ұстап, аздап желпіп көру керек. Оны дұрыс орындауды мұғалім немесе лаборант көрсетіп береді. 7. Реактиві бар ыдыстың аузына үңілмейді, жанынан қарайды. Сынауықтың ашық аузын оқушы өзіне немесе жанындағы адамға қаратып ұстамауы керек. 8. Артық алынған реактивтің қалғанын қайтадантаза зат салынған ыдысқа салуға немесе құюға болмайды. Кабинетте тек қана таза зат пен таза ыдыс қолданылатынын үнемі есте ұстаған жөн. 9. Кабинеттегі компютерді, диспенсерді тоққа қосулы қалпында қалдырып кетуге болмайды. Өшіргендігіңе көз т. т. жеткізу қажет. 10. Әсіресе қышқылдармен немесе сілтілермен жұмыс істегенде абай болыңдар! Егер реактив денеге немесе киімге тиіп кетсе, бірден суды көбірек пайдаланып, жуып жіберген дұрыс. 11. Реактивтің әсерінен денедегі аздап күйіп қалған жерді суық ағынды сумен жақсылып шаю керек. Содан кейін барып тиісті дәрігерлік көмек көрсетіледі. 12. Кабинетте орынсыз жүре беруге, дауыс көтеріп сөйлеуге болмайды, өйткені басқаларға кедергі келтіресіңдер. 13. Жұмыс соңында қолданылған құрал - жабдықты, реактивтерді, қыздырғыш құралдарды өз орындарына апарып қою керек. Реактивтердің қалдығын ережеге сай мұғаліммен не лаборантпен келісіп алып, аластау керек. 14. Химиялық кабинеттен шығар алдында суды тоқтатқандығыңа, газды, ұыздырғыш торды өшіргендігіне, т. т. көз жеткізу қажет. 15. Газ жанарғысын, спирт шамды және электр қыздырғыштарды пайдаланудың өзіндік ерекшеліктері бар, соларды бұлжытпай орындау керек. б) зертханалық тұрғымен жұмыс жасау; Зертханалық жұмысты өткізудің барлық стандартты ережелерін сақтаңыз.Зертханаға азықты немесе сусындарды өзімен бірге алуға тыйым салынады.Суды розеткалардан,ток көзінен алыс ұстаңыз.Қажет болғанда қорғаныс жабдықтарын (мысалы,қорғайтын көзілдірік,қолғап,зертханалық алжапқыш)киюді ұмытпаңыз.Бетіңізді қолғаппен ұстамаңыз. Егер түшкіргіңіз немесе бетіңізді қасығыңыз келсе, алдымен қолғапты шешіңіз, қолыңызды жуыңыз.Үлгілермен,зертханалық ыдыспен және жабдықтармен жұмыс істегеннен кейін қолыңызды жуыңыз.Көзді жуу стансалары, алғашқы медициналық жәрдемін көрсету жабдықтары немесе төтенше қызметінің телефоны тәріздісіздің зертханалық кабинетіңіздің кауiпсiздiгiн камтамасыз ету шараларын бiлу кажет.Зертханалық кабинетте шашыңызды және бос киіміңізді жинаңыз. Зертханалық ыдыспен абай жұмыс істеңіз.Зертханалық жұмысты бастар алдында жабдығыңыздың айналасында жеткілікті бос орын бар екенін тексеріңіз. Зертханалық кабинетте алды ашық аяқкиімді кимеңіз.Ыстық заттар мен сұйықтықтарды бөлме температурасына дейін суығанша орындарынан ауыстырмаңыз.Зертханалық кабинетте ешқашан жүгірмеңіз және ойнамаңыз. Рұқсат етілмеген эксперименттерді өткізбеңіз.Қауіп пайда болған жағдайда оқушылар өзара жәрдем шараларын қолдануы тиіс. Жұмыс орны таза және артық заттардан бос болу керек. в) өлшеу ыдыстарымен жұмыс жасау; Сұйықтықтардың барлық көлемдерін өлшеу үшін тамшуырды, бюретканы, цилиндрді, колбаны тігінен ұстап тұру керек, ал көрсеткіштер менисктің ойыс бетінің төменгі жиегі бойынша жүргізілуі керек екенін есте ұстаған жөн. Ерекшелік мөлдір емес немесе жоғары түсті сұйықтықтар болып табылады, көлемі менисктің жоғарғы жиегі бойымен оқылады. Көлемді өлшеу дұрыс болуы үшін көлемді ыдыстар мінсіз таза болуы керек. Оның тазалығының критерийі - ыдыстың ішкі қабырғаларынан тамшыларсыз ағып жатқан сұйықтық. Мұндай тазалыққа қол жеткізу үшін ыдыстарды хром қоспасымен өңдейді, бұл ретте хром қоспасын өлшегіш колба мен стақаннан бюреткаға құйып, тамшуырды резеңке лампамен толтырады. Хром қоспасын қайтадан фарфор стаканға құйғаннан кейін (раковинаға емес!) Ыдыс-аяқ қоспаның қалдықтарын кетіру үшін ағынды сумен мұқият жуылады және бірнеше рет тазартылған сумен шайылады. Өлшеу колбасындағы сұйықтық деңгейін белгіге дейін жеткізу және араластыру. Зат өлшегіш колбада ерітілгеннен кейін сұйықтық деңгейі белгіден 0,5-1 см төмен болатындай етіп оған дистилденген су қосады. Содан кейін сұйықтық деңгейін белгіге дейін жеткізіп, тамшылатып су құйыңыз (тамшылылар арқылы). Содан кейін колбаны тығынмен жапқаннан кейін, ауа көпіршігі бүкіл ерітіндіден өтетіндей етіп колбаны төңкеріп, ерітіндіні мұқият араластырады, ал колбаны бастапқы қалпына келтіргенде ол тығынға тиеді (тығыннан ұстап тұрып). бас бармағыңызбен). г) пробиркалармен жұмыс жасау. Тәжірибелер үшін тек құрғақ пробиркаларды пайдалану керек. Түтіктерді бірте-бірте қыздыру керек. Түтік ашық отта қызған кезде одан сұйықтық лақтырылуы мүмкін. Осыған байланысты пробирканың тесігін өзіңізден және көршіңізден алыс бағыттау керек. Сұйық шашыраңқылар көзіңізге түспеуі үшін әсіресе абай болу керек, сондықтан пробирканы еңкейтіп, оның ашық тесігіне қарамау керек. Пробирканы қыздырған кезде вертикаль емес, көлбеу күйде болуы керек, содан кейін спрей пробирканың қабырғаларына соғылып, ұшып кетпейді. Пробирканы қыздырған кезде оны үздіксіз айналдырып, ішіндегісін мезгіл-мезгіл ақырын шайқаңыз.
жүктеу/скачать 50,16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|