1. Саясаттану ғылымын зерттеген ерте ғасыр дәуірі ғалымдарының еңбектеріне шолу жасаңыз



бет2/7
Дата17.10.2023
өлшемі31,03 Kb.
#117720
түріУтопия
1   2   3   4   5   6   7
«Заңдардағы» саяси идеялар
Кейінірек Платон «Заңдарда» басқа утопияны және басқа саяси жүйені – ақсүйектер республикасын немесе аристократиялық монархияны сипаттайды деп айтқан болатын.
Платон ақсүйектер үкіметінің мемлекеттік құрылымының екі түрге бөлді:
1.Барлығын билеуші.
2.Барлығы заңға бағынады.
Әдiлет жүйесi заңның күзетiнде тұрады. Ал шынайы әділеттілік болмаса, мемлекет мемлекет болудан қалады.
Аристократиялық мемлекет билеушілер арасында билеушілердің бірі ерекшеленсе патшалық билікке монархияға айналуы мүмкін.
Егер бірнеше билеуші ​​болса, онда мемлекет республикалық яғни аристократиялық билік болады.
«Заңдардың» тікелей заңнамалық ойы маңыздырақ: азаматтың бақыты құндылық болмағандықтан, саясаттың бақыты үшін жеке адамға физикалық әсер ету шараларын қолдануға болады. Сонымен, Платон заманынан бастап санкция позитивті заңның ажырамас белгісіне айналды.
2.Саяси билік пен мемлекеттік биліктің ара жігін ашып талдаңыз.

Мемлекеттік билік құқықтық құралдар негізінде жүзеге асырылады: заңдар қабылдау, барлық органдардың жұмысын үйлестіру.
Саяси билік өзінің идеологиясы рұқсат еткен басқа әдістерді яғни зорлық-зомбылық, репрессия, террорларды пайдалана алады.
Мемлекеттік билік жалпы қоғам үшін ғана емес, сонымен қатар әрбір жеке тұлға үшін де міндетті. Заңды мекемелердің бұйрықтарына бағынбау жауапкершілікке әкеп соғады. Саяси билік көбінесе өз партиясының мүшелерімен шектеліп, мұндай ықпалға ие болмайды.
Мемлекеттік билік бүкіл мемлекеттің аумағына таралады. Саяси – үкіметті оның партиясы басқарса ғана.
Қоғамның елеулі бөлігі идеологияны қабылдамаған кезде саяси билік жоғалады. Мемлекеттік билік заңды институттар яғни сайлау, отставка арқылы да, күшпен құлату нақты айтсақ революция, соғыс арқылы да жоғалуы мүмкін.
3.Саяси жүйелердің құрылымдары, типтері, даму заңдылықтарына талдау жасаңыз.
Жүйе бөліктерден тұратын біртұтас табиғатта және қоғамда барлық интегралдық жүйелер ішкі және сыртқы тәртіппен сипатталады, онсыз олардың тұрақты тәуелсіз өмір сүруі мүмкін емес.
Бірқатар факторларға байланысты ол кемелдіктің әртүрлі деңгейлерінде болуы мүмкін, алайда, оның ішкі ұйымы мен көріну формасы кем дегенде ең аз реттелмеген болса, бұл жүйелердің ешқайсысы қалыпты өмір сүре алмайды, жұмыс істей алмайды және дами алмайды.
Әлеуметтік жүйелерде саналы реттеу негізінен әлеуметтік басқарумен анықталады. Басқару – бұл интегралдық жүйені белгілі бір ретке келтіру, оны дамытудың ең қолайлы нұсқасына ықпал ету, оның айнымалыларын өзгерту арқылы жүйені жаңа күйге ауыстыру. Қоғамның саяси жүйесі туралы ілім А.А.Богданов пен Л.фон Берталан-фидің жүйелердің жалпы теориясынан бастау алады. Америкалық саясаттанушы Т.Парсонс олардың ілімдеріне сүйене отырып, қоғамды белгілі бір нақты функцияларды атқаратын экономикалық, саяси, рухани автономды жүйелерден тұратын күрделі басқару жүйесі ретінде қарастырды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет