1. Саясаттану ғылымын зерттеген ерте ғасыр дәуірі ғалымдарының еңбектеріне шолу жасаңыз


Қоғамның саяси жүйесінің құрылымында



бет4/7
Дата17.10.2023
өлшемі31,03 Kb.
#117720
түріУтопия
1   2   3   4   5   6   7

Қоғамның саяси жүйесінің құрылымында:


1) институционалдық (мемлекеттік, саяси партиялар, қысым көрсету топтары және т.б.);

2) нормативтік (әлеуметтік нормалар);


3) функционалдық (билікті жүзеге асырудың құралдары мен тәсілдері – консенсус, билік, мәжбүрлеу және т.б.);
4) коммуникативті (мемлекет пен саяси партиялардың, басқа да қоғамдық ұйымдардың, жеке тұлғалардың өзара әрекеттесу нысандары);
5) мәдени (менталитет, құндылықтар).

Саяси жүйенің функциялары:


1.Cаяси әлеуметтену (саяси білім алу, билікке адалдық);

2.Бейімделу (бейімделу, элита құру, көшбасшыларды таңдау);


3.Бақылау және реттеу:
4.Өндіру (ішкі және сыртқы ортадан ресурстарды алу);
5.Бөлу (тауарларды, ресурстарды бөлу)
4.Саяси режимнің түрлері мен олардың ерекшеліктерін ашып көрсету.

Саяси режимнің сипаты саяси элитаның қызметімен анықталады; қоғам дамуының мақсаттары; әртүрлі органдар қолданатын басқару әдістері; билікті бөлу принципін сақтау ж.е сақтамау; азаматтардың саяси құқықтары мен бостандықтарының сақталу дәрежесі; азаматтық қоғамның жетілгендігі; үкіметтік емес ұйымдардың ұйымдары мен құрылымдарының саны; оппозициялық партиялар мен қозғалыстардың қызметінің еркіндік дәрежесі; азаматтардың билік органдарын бақылау мүмкіндігі; азаматтық қоғам ұйымдарының қатысуымен мемлекеттік органдарда тұрақты жұмыс істейтін комитеттер мен комиссиялардың саны; бұқаралық ақпарат құралдарының еркіндік дәрежесі; мемлекеттің саяси дамуының тарихи ерекшеліктері, билік қатынастарының қалыптасуына дәстүрлер мен әдет-ғұрыптардың әсер ету дәрежесі.


Демократиялық режим


Демократия (көне грек тілінен аударғанда δημοκρατία «democracy» δῆμος «халық» + κράτος «билік») — халық биліктің бірден-бір көзі ретінде танылатын, ал билік халықтың өз еркіне сай жүзеге асырылатын саяси режим мүдделері. Құқықтық мемлекеттерде демократиялық режимдер қалыптасады.

Гибридті режим


Гибридтік режим немесе демократия - демократиялық және авторитарлық режимдердің белгілері бар және көпшіліктің мүдделерін сақтамау, бұзу немесе білмеу мүмкіндігі жазасыз қамтамасыз етілетін ерекше саяси режимнің түрі. Гибридті режимдердің көпшілігінде демократияның сыртқы атрибуттары бар парламент, сайланған президент, конституция және демократиялық, ал кейбіреулері авторитарлық бағытта. Гибридті режимдерге АҚШ, Алжир, Мьянма, Ирак, Өзбекстан, Таиланд, Бруней, Зимбабве, Марокко, Ресей, Қазақстан, Никарагуа және басқа да елдер жатады. Кейбір зерттеушілер сонымен қатар Испаниядағы Франциско Франко режимін гибрид ретінде атап өтеді, әсіресе оның өмір сүруінің кейінгі кезеңінде. Бәсекеге қабілетті авторитарлық режимдер де бар. Бәсекеге қабілетті авторитарлық режимнің мысалы қазіргі Түркия болып табылады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет