1. Саясаттану ғылымын зерттеген ерте ғасыр дәуірі ғалымдарының еңбектеріне шолу жасаңыз
жүктеу/скачать 31,03 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Авторитаризмнің екі анықтамасы бар
- Әскери-бюрократиялық режим
Авторитарлық режимАвторитаризм (латын тілінен auctoritas – билік, ықпал) – азаматтардың белгілі бір экономикалық, азаматтық және рухани бостандықтарын сақтай отырып, бір адамның немесе адамдар тобының шексіз билігіне негізделген режимдердің ерекше түрлерінің сипаттамасы. «Авторитаризм» терминін ғылыми айналымға Франкфурттік неомарксизм мектебінің теоретиктері енгізді және саяси мәдениетке де, жалпы бұқаралық санаға да тән әлеуметтік сипаттамалардың белгілі бір жиынтығын білдірді. Авторитаризмнің екі анықтамасы бар:Жеке адамның мемлекетке немесе оның басшыларына бағынуына негізделген әлеуметтік-саяси жүйе;қоғамда қатаң және сөзсіз берілгендік, адамдардың билік пен билікке сөзсіз бағынуы керек деген сеніммен сипатталатын әлеуметтік көзқарас немесе тұлғалық қасиет. Авторитарлық саяси режим еркін сайлауда да, мемлекеттік құрылымдарды басқаруда да демократияның жоқтығын білдіреді. Көбінесе жеке адамның диктатурасымен біріктіріледі, ол бір дәрежеде немесе басқа түрде көрінеді. Авторитарлық режимдер өте алуан түрлі. Оларға мыналар жатады: Әскери-бюрократиялық режимАвторитаризмнің әскери-бюрократиялық режимі әдетте әскери диктатура түрінде пайда болады, бірақ одан әрі саяси дамуда азаматтық кәсіпқойлардың әртүрлі түрлері барған сайын маңызды рөл атқара бастайды. Басқарушы коалицияда әскерилер мен бюрократтардың басымдығы бар, интеграциялық идеология жоқ. Режим партиясыз да, көппартиялы да болуы мүмкін, бірақ көбінесе бір ғана үкіметшіл, ешбір жағдайда бұқаралық, партиялық. Әскерилер мен бюрократтарды әдетте төменнен революция болады деген қорқыныш біріктіреді, сондықтан радикалды интеллигенцияның қоғамға ықпалын жою оларға оның әрі қарай дамуының қажетті шарты болып көрінеді. Бұл мәселені режим зорлық-зомбылық және немесе зиялылардың саяси салаға сайлау арналары арқылы кіруін жабу арқылы шешеді. Әскери-бюрократиялық режимдердің мысалдары: Чилидегі генерал Пиночеттің билігі (1973-1990), Аргентина, Бразилия, Перу және Оңтүстік-Шығыс Азиядағы әскери хунталар. Пиночет: «Менің еркімсіз Чилиде бірде-бір жапырақ қозғалмайды. Генерал Мартинес (Сальвадор, 1932) «Жәндіктерді өлтіру адамға қарағанда үлкен қылмыс» деген философиялық ой айтқан. 40 мыңға жуық шаруалар оның антикоммунистік тазартуларының құрбаны болды, нәтижесінде елдегі үнді мәдениеті түбегейлі аяқталды. Генерал Риос Монттың (Гватемала) ұраны: Христиан Киелі кітап пен пулемет алып жүруі керек. Оның христиандық жорығы нәтижесінде 10 000 үндіс өлтіріліп, 100 000-нан астамы Мексикаға қашып кетті. жүктеу/скачать 31,03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|