3. Маңдай сүйектің мүрындық бөлігі (pars nasalis)- көз ұялық бөліктер арасында орналасқан сүйек бөлімі.Мұрын бөлігінің алдында, төменнен алға қарай бағытталған мұрындық қылқан(spina nasalis) орналасқан. Мұрындық қылқанның алдында
бұдырлы мұрындық қыры( magro nasalis) орналасқан.
Мұрын бөлігінің артқы және төменгі бетінде маңдай сүйегінің екіжақтық қойнауы
(apertura sinus frontalis) орналасқан ол маңдай сүйектің қойнауының (sinus frontalis),
оң және солжақ жатрысына апарады.
17.сама сүйегі, құрылысы. Шүйде сүйегі(os occipitale) - ми сауыты сүйегінің артқы қапталында орналасқан,сыртқы беті дөңестеу, ішкі беті ойыстау келген тақ сүйек.Шүйде сүйегі 4 бөліктен тұрады.Олар:
негізгі,жұп бүйір бөліктері және қабыршақтық бөлігі. Шүйде сүйегінің негізгі,жұп бүйір бөліктері және қабыршақтық бөліктері бірігіп, шүйде сүйегінің үлкен тесігін ( foramen magnum) құрайды.
1.Шүйде сүйегінің негізгі бөлігі (pars basilaris )қалыңдау,төрт бұрыш тәрізді болып келген. Денесінің бірнеше беттері ажыратылады:
1) Алдыңғы беті бұдырлау келген, ол 17-18 жасқа дейін сына сүйектің денесі мен шемір-
шектік тіндер арқылы(synchondrosis sphenooccipitalis) одан әрі сүйектік тіндер ар-
қылы байланысқан.
2) Артқы беті тегістеу,доға тәрізді иілген,шүйде сүйегінің үлкен тесігінің, foramen
magnum, алдыңғы қабырғасын құрауға катысады.
3) Жоғарғы беті,сына сүйектің бетімен бірлесіп, ылдиын(clivus) құрайды.
4) Төменгі бетінде жұтқыншақтық төмпешік(tuberculum рһаrungeum)орналасқан.
5) Бүйір бөлігінде самай сүйектің тастақ бөлігінің төменгі қойнауының жүлгесі ( sulcus sinus petrosa inferioris)орналасқан.
2. Шүйде сүйектің бүйір бөліктері(partes laterales), жұп бөлік.Негізгі бөлікті
қабықшалық бөлікпен байланыстырып, шүйде сүйегінің үлкен тесігін(foramen magnum) құрайды.Латеральды жиектерінде мойындырықтық тілік(incisura jugularis), оның жиегінде
мойындырық аралық өсінді (processus intrajugularis) орналасқан. Мойындырық тіліктің артында мойындырықтық өсінді ( processus jugularis) негізімен шекелген. Мойындырықтық өсіндінің артында сигма тәрізді қойнаудың (sulcus sinus sigmoidei)
жүлгесі ал алдында мойындырықтық төмпешік(tuberculum jugularis) ,ал төменгі бетінде шүйделік айдаршық (condylus ossipitalis)айқын байқалады. Айдаршықтың артқы қапталында айдаршық шұңқыры (fossa condylaris),оның түбінде айдаршық өзегі(canalis condularis) айқын көрінеді. Айдаршықтың терең қабатында, горизонтальді
бағытта, XII жұп тіласты ми жүйкесі өзекшесі( canalis hypoglossalis )орналасқан.