1. Сүйектердің құрылысы,жіктелуі


Нерв жүйесінің жіктелуі: -



бет85/110
Дата19.11.2023
өлшемі289,1 Kb.
#124835
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   110
Нерв жүйесінің жіктелуі: -Орталық
-Перифиялық
Орталық: ми, жұлын
Перифиялық: түйіндер, нервтер, өрімдер, сабаулар.
Нерв жүйесі: -соматикалық (ерікті)
-вегетативтік (еріксіз)
Соматикалық: ОНЖ, ШНЖ
Вегетативтік: парасимпатикалық, симпатикалық
99.Нерв жүйесінің құрылымдық-қызметтік бірлігі –нейрон.
Нейрон - neuron, нерв жасушалары. Нейрондардың арасында нейроглия болады.
Құрылысы: -денесі, өсінділері болады.
Өсінділері: қысқа-дендрит, ұзын-аксон.
Ерекшеліктері:
-көлемі, пішіні әртүрлі. Денесінде протоплазма,ядро, басқа органоидтар жәнетигроид заттан тұрады.
-аксонның денеден басталатын жерді аксон төмпешігі дейді. Төмпешікте тигроид заттармен мен милеин қабығыболмайды. Оның қозу қабілеті де жоғары болады.
Нейрон түрлері:
-өсінділерінің санына байланысты: мультиполярлы-өсінділерінің саны көп, биполярлы –екі өсіндісі бар, униполярлы –бір өсінділі.
-жұлында биполярлы және жалған униполярлы түрі кездеседі.
-атқаратын қызметіне байланысты: сезімтал (афферентті), қимыл (эфферентті), аралық нейрондар.
-сезімтал нейрондар жұлында, жұлынның артқы мүйізінде, мида болады. Қозғалтқыш нейрондар импульсті орталықтан шеткіге жібереді. Бұл нейрон жұлынның алдыңғы және бүйір мүйізінде болады. Аралық- сезімталдан қимылға жеткізетін нейрон.
-сезімтал нейрондар шетте орналасқан аксонның ұшында қабылдағыштар болады. Олардың да бірнеше түрлері бар: 1.эсктрарецепторлық; 2.интрорецепторлық; 3.пропиорецепторлық.
-нейронда бір-бірімен ұштары арқылы бірігіп, түйіспені құрайды. Бірнеше түрлері бар: 1. Аксосоматикалық; 2.Аксондендритикалық; 3.Аксоаксональді; 4. Дендродендритикалық.
- тежелу нейрондары да кездеседі. Олар алғаш жұлында болатынын анықтаған. Реншоу жасушасы деген.
-пішіндеріне байланысты- пирамида тәрізді, жіп тәрізді, жұлдыз тәрізді, корзинка тәрізді, триангулярлық, бұта тәрізді т.б.
Жоғарыда айтқанда, нерв тіні нейроглиядан тұрады, яғни оны қоршап орналасады. Негіщгі қызметі: тірек, нейрондардың электрлік изоляциясын қамтамсыз етеді. Сонымен қатар, зат алмасау процнссіне де қатысады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   110




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет