Альдегидтер немесе кетондар май қышқылдарының кальций тұзын құрғақ айдау арқылы жасалуы мүмкін. Альдегидтер: формальдегид кальций форматының ((HCOO ) 2 Ca ) құрғақ дистилляциясынан алынады .
(HCOO ) 2 Ca → HCHO + CaCO 3 Басқа альдегид басқа май қышқылының кальций тұзын кальций форматымен ( ( HCOO ) 2 Ca ) айдау арқылы алынады .
(HCOO ) 2 Ca + (CH 3 COO) 2 Ca → 2CH 3 CHO + 2CaCO 3 Кетондар: кетон құмырсқа қышқылынан басқа кез келген басқа май қышқылының кальций тұзын қыздыру арқылы алынады.
(CH 3 COO ) 2 Ca → CH 3 COCH 3 + CaCO 3 300°С-та марганец оксидіне дейін қыздырылған май қышқылдарының буларын өткізу арқылы: Альдегид: альдегид құмырсқа қышқылы мен оның біртекті қышқылдарының қоспасынан алынады.
HCOOH + HCOOH → HCHO + CO 2 + H 2 O RCOOH + HCOOH → RCHO + CO 2 + H 2 O CH 3 COOH + HCOOH → CH 3 CHO + CO 2 + H 2 O Кетон:Құмырсқа қышқылынан басқа кетон басқа май қышқылдарының қоспасынан алынады.
R 1 - COOH + R 2 - COOH → R 1 - CO - R 2 + CO 2 + H 2 O CH 3 COOH + CH 3 COOH → CH 3 - CO - CH 3 + CO 2 + H 2 O Гринард реактиві: Альдегидтер – альдегид1:1 молекулалық қатынаста Гринард реактиві мен этил форматының әрекеттесуі арқылы алынады .
Жоғарыда көрсетілген реакцияда қолданылатын алкил (-R) тобы метил (-CH3 ) тобы болып табылады. Яғни, метил магний галогенді ( CH3MgCl ) метилформатпен әрекеттеседі , содан кейін өнім ретінде ацетальдегид (CH 3 CHO) алынады.
Кетон: Құмырсқа қышқылынан басқа кетон басқа қышқылдардың күрделі эфирлері мен Гринард реагентінің 1:1 молекулалық қатынасында әрекеттесуі арқылы алынады. Сонымен қатар кетон Гринард реагентінің қышқыл хлоридтері , қышқыл амидтері және алкил цианидтерімен реакциялардан алынады .
CH 3 COCl + CH 3 MgCl → CH 3 COCH 3 + MgCl 2 CH 3 CONH 2 + CH 3 MgCl → CH 3 COCH 3 + Mg( NH 2 ) Cl Дигалидтердің асыл тастарының суда ыдырауы : Альдегид: асыл дигалидтің екі галоген атомы да көміртегі атомының соңында орналасқанда, альгидрид олардың судың ыдырауынан алынады.
Кетон: асыл дигалидтердің екі галоген атомы соңында көміртегі атомынан басқа кез келген басқа көміртек атомында орналасқанда, кетон олардың судың ыдырауынан алынады.
Озонидтердің суда ыдырауы : алкендердің аддитивті реакциясыжәне озон нәтижесінде озонид пайда болады . Озонидтердің суда ыдырауы алкеннің құрылымына сәйкес альдегидтер немесе кетондар түзеді .
Судың ыдырауы мырыш ұнтағының қатысуымен жүзеге асырылады . Бұл реакцияда пайда болған сутегі асқын тотығын ыдыратады. Егер сутегі асқын тотығы ыдырамаса, ол алынған альдегидті қышқылға дейін тотықтыра алады.
Ацетилен:Ацетилен газы оны каталитикалық сынап сульфатының ( HgSO 4 ) қатысуымен ыстық және сұйылтылған күкірт қышқылына шаю кезінде пайда болады . Ацетиленнің біртекті түрі кетон түзеді.
