10-тақырып. Сөзжасамды оқыту әдістемесі
Дәрістің мақсаты: Тілдің сөзжасам жүйесі, сөзжасам саласының тілдің басқа салаларымен байланысы және зерттелуі жайлы білім жүйесін қалыптастыру.
Сұрақтар:
1 Сөзжасамды оқытудың мақсаты мен міндеттері.
2 Сөзжасамды сөз таптарымен, орфографиямен, тіл мәдениетімен және стилистикамен байланыстыра оқыту.
3 Сөзжасамдық талдау.
1992 жылы қазақ тілі бағдарламасына «Сөздердің жасалуы» атты жаңа бөлім енгізілді. Бұл бөлімнің 4-сынып бағдарламасында: «Сөз тұлғасы туралы түсінік, түбір сөз, қосымшалы сөз, қосымшалы жұрнақ, жалғау, көптік, тәуелдік, септік жалғаулары, туынды түбір, түбірлес сөз» деген тақырыптар қамтылса, 5-сынып бағдарламасында: «Дара, күрделі сөздер. Біріккен сөз және оның емлесі. Қос сөздер және оның түрлері. Қос сөздердің емлесі. Қысқарған сөздер және олардың емлесі» сияқты тақырыптар қамтылды. Бұл аталған тақырыптар бұрынғы бағдарламалар мен оқулықтарда «Сөз құрамы», «Сөз тұлғалары» деген жалпы тақырыппен морфология бөлімінде қарастырылып келген болатын. Соңғы кезде сөздердің жасалуын өз алдына бөлім етіп дербес қарастырылу процесі – тек грамматикалық құбылыс қана емес, сонымен қатар тіліміздің сөз байлығын молайтатын, сайып келгенде лексикалық та құбылыс болып табылатындығынан. Басқаша айтқанда, сөздердің жасалуы лексика-грамматикалық категория.
Демек, сөздердің жасалуы барлық сыныптарда қайталанып отырады, бұл оқушылардың сөздік қорын молайтуға көп септігін тигізеді.
Бақылау сұрақтары:
1. Сөзжасамның зерттеу нысанасын айтыңыз.
2. Сөзжасамды оқытудың мақсаты мен міндеттері қандай?
3 Сөзжасамды сөз таптарымен, орфографиямен, тіл мәдениетімен және стилистикамен қалай байланыстыра оқытуға болады№
4 Сөзжасамдық талдауға не жатады?
Әдебиет: [8,9,16,17,20,36.]
11-тақырып. Грамматиканы (морфология, синтаксис) оқыту әдістемесі
Дәрістің мақсаты: Мектепте грамматиканы оқытудың мақсаты мен міндеттерімен, грамматикалық ұғымдар мен оларды меңгерту әдістерінің жүйесі, морфологияны оқытудың ұстанымдары, негізгі морфологиялық ұғымдармен, қазақ тілі синтаксисін оқыту мәселесімен таныстыру.
Достарыңызбен бөлісу: |
