1 Тақырып Ойлау мәдениетінің пайда болуы. Философия – дүниетаным ретінде



Pdf көрінісі
бет4/8
Дата30.11.2022
өлшемі365,17 Kb.
#53986
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8
Кең тараған ұлттық діндер: 
1) синтоизм; индуизм; 
2) иудаизм. 
Негізгі әлемдік діндер үшеу: 
1) буддизм; 
2) христиандық; 
3) ислам. 
Дін мынадай қызметтер атқарады: 
1) дүниетанымдық - дүние туралы жалпы түсінікті қалыптастырады; 
2) біріктірушілік - қоғамды қандай да бір идея үшін немесе идея 
төңірегіне топтастырады; 
3) мәдени - мәдениетке ықпал етеді немесе мәдениеттің таралуына 
жағдай жасайды; 
4) адамгершілікке 
тәрбиелейді, 
адамгершілікті 
насихаттайды 
(мейірбандылық, инабаттылық, жанашырлық, адалдық, сыпайылық, 
төзімділік, борыш идеяларын жоғары бағалайды, уағыздайды); 
5) компенсаторлық - адамның табиғат, әлеуметтік проблемалар, т.б. 


жағымсыз сипаттағы басқа да факторлар алдындағы әлсіздігін, 
қорғансыздығын басқа сипаттармен толықтырады
6) жүйелеушілік - адамдардың тәртіптері мен өзара қатынастарын 
идеялар, нормалар, дәстүр, ритуал, құқық, мораль, қағидалар,т.б. арқылы 
жүйелейді; 
7) мәдениет жалғастылығы - ұрпақтар арасындағы ой жалғастылығын 
қамтамасыз етеді; 
8) интеграциялық, дезинтеграциялық - индивиттерді топқа немесе 
әлеуметтік институттарға бөлу-біріктіру. 
Философия - дүниетанымның ғылыми - теориялық түрі. Философиялық 
дүниетанымның 
діни 
және 
мифологиялық 
дүниетанымдардан 
айырмашылығы: 
1) нақты ұғымдар мен категориялардан құралады; 
2) қиялға, сенімге емес, білімге сүйенеді; 
3) рефлексивті (ойдың өз- өзіне бағытталуы); 
4) қисындылығы (ішкі тұтастық пен жүйелікке негізделеді). 
Осылайша 
философия - рационалдылықпен,
жүйелілікпен 
және 
қисындылығымен 
ерекшеленетін 
дүниетанымның жоғарғы деңгейі мен түрі. 
Философияның дүниетаным ретіндегі эволюциясы 3 кезеңнен өтті: 
1) космоцентризм; 
2) теоцентризм; 
3) антропоцентризм. 
Космоцентризм - Әлем, табиғат құбылыстары-сыртқы күштердің- 
Космостың күшімен, әсерімен, шексіздігімен түсіндірілетін, бүкіл тіршіліктің 
космостық циклдарға тәуелділігін тұжырымдайтын 
философиялық 
дүниетаным (Ежелгі Үнді, Ежелгі Қытай, т.б. шығыс елдеріне және Ежелгі 
Грецияға тән). 
Теоцентризм - бүкіл болмыс, тіршілік - тек қана құдіреттің, Құдайдың 
үстемдігімен түсіндірілетін пікірге сүйенетін философиялық дүниетаным түрі 
(ортағасырлық Европаға тән). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет