1 web-сайттың қазіргі заманғы қоғамдағы ролі

27 
Таңдау мәселесі тұрса, сайтта қандай ақпарат орналасатындығын 
анықтап алу міндетті: 
- мультимедия элементтері көп қолданылса, дұрысы- Flash; 
- көлемді мәтіндерді қамтитын сайтқа DHTML немесе HTML 
қолданылған жөн. Өзінің жетістіктеріне қарамастан Flash HTML беттерді 
ығыстыра алмайды. 
Интернеттегі бағдарламалау тілдері.
 
Web- сайтты құрастыруда 
қолданылатын программалау тілдерін 2 топқа бөліп қарастыруға болады:
Біріншісіне, сайтқа кірушінің компьютерінде, браузерінде, орындалатын 
код жатқызылады. Бұлар бәріне таныс JavaScript, VBScrpt, Java-апплеттері. 
Осы тілдерде жазылған бағдарламалар, web-беттің кодына ендіріледі, немесе 
бөлек файлға жазылып web-беттен шақырылады. 
Екінші топқа, web-сервер орналасқан компьютерде орындалатын 
бағдарламалар жатқызылады. Бұл топқа PHP жатады, және басқа тілдерге 
қарағанда өзінің қарапайымдылығымен ерекшеленеді. Бұл тілде бағдарламаны 
құра отырып C++ немесе Perl тілдеріндегі сияқты файл сценарийлеріне 
қатынау құқығы туралы, түрлі модульдерге қатынау жолдарын көрсету және 
т.б. әрекеттерді ескермеуге болады. PHP бағдарламасын тестілеу үшін хостинг 
провайдерде орнатылған операциондық жүйені орнату қажет емес. Сәйкес 
web-серверді жүктеп PHP модулін қосса жеткілікті. 
Құпиялылығы.
 
JavaScript және VBScript скриптері web-бетке тікелей 
орналастырылады да көру кезінде беттің кодында қарап шығуға болады. 
Қандай да бір скриптің коды ашық жазылады. Ешқандай құпиялылығы, 
қауіпсіздігі не авторлық құқық сақталынбайды, кез келгені алып өз ыңғайына 
өзгерте береді. Perl-да жазылған бағдарламалар жеке файлдар түрінде SSI 
директивалар, IFRAME және IMG тегтері арқылы шақырылады.
 
2.2.1 JavaScript негіздері 
JavaScript тілінің танымалдылығы web- бет элементтерін бір-бірімен 
байланысу және қайта жүктеудің кең мүмкіндіктеріне байланысты. Дизайн 
бөліктерін көрсетуге, жасыруға, көшіруге және безендіруге көмектеседі. 
Осындай 
әрекеттер 
презентациялық 
эффектілерді 
жасауға, 
форма 
мәліметтерін өңдеуге және құрамын басқаруға септігін тигізеді. 
- қабаттарды қолдау. Бірінің үстіне бірін орналастыруға болатын 
HTML бөліктері (пиксельге дейінгі дәлдікпен) ; 
- пішіндермен жұмыс. Кез келген мәліметтерді скрипттер арқылы 
өңдеу ыңғайлы, ол ақпаратты серверге жіберу алдында дұрысытығына 
тексереді. Егер мәтіндік алаңға қандай да бір санды енгізуін сұраса, әріптік 
символдардың енгізілу мүмкіндігін ескеру қажет; 
- суреттермен жұмыс. Скриптер арқылы суреттің алдын ала жүктелуін 
жасауға болады. Суреттерді тікелей көру алдында браузер өзінің жадысында 
сақтайды да, қажет болған жағдайда жылдамырақ бейнелейді. Ені, биіктігі, 
графикалық файлдың адресі сияқты суреттің негізгі параметрлерін 
динамикалық өзгертуге болады. Ол тінтуірдің әрекетіне байланысты жауап 

28 
береді, ерекшелегенде сурет өлшемі өзгереді. Ұқсас әдіспен суреттер 
галереясы жасалады- суреттің өзгеруі бір бет шекарасында жүргізіледі; 
- уақыт пен күнді айқындау. Көптеген дизайнерлер өз жобаларында 
ағымдағы күн мен уақытты көп қолданады. Арнайы күнмен жұмыс істеуге 
арналған Date объектісі пайдаланылады; 
- Cookies файлдарымен жұмыс. JavaScript cookie файлдарымен толық 
жұмысты қамтамасыз етеді. Cookie- техникалық ақпарат сақталатын локальды 
компьютердегі мәтіндік файл. Бұл файлды оқырманның соңғы кіру күнін, 
парольдерді, сонымен қатар сайттағы басқа да әрекеттері туралы ақпарат 
сақталады. Аталған әрекет сайтты жекешелеп кірушілерге ыңғайлы етіп 
жасайды; 
- оқиғаларды бақылау. Оқиға ретінде пайдаланушының белгілі бір 
әрекеті немесе құжат күйінің өзгеруі айтылады. JavaScript көптеген 
оқиғаларды бақылап отырады да оған жасалған әрекеттерді анықтауға 
мүмкіндік береді. Мысалы, web-бетті жүктегенде onLoad оқиғасы жүреді. 
Егер скриптті құжат жүктелгеннен кейін жүзеге асуы керек болса, онда осы 
оқиға басталғандағы болатын функцияны анықтау қажет; 
- жаңа терезелерді құру. Скриптер жаңа терезелерді құруға, оларға 
сыртқы пішінін және ішкі құрамын өңдеуге мүмкіндік береді. Жасалған 
терезелердің адрестік жолын алып тастауға, айналдыру жолағын жасыруға 
және экранда орналасу орнын беруге болады; 
- браузерді тексеру. Түрлі браузерлерде объектілік модельдерді 
бейнелеу стандартталмаған, соңына дейін барлығы қолдамайды. Сол себепті 
универсалды құжатты жасау үшін, ағымдағы уақытта қандай браузер 
қолданыста екендігіне байланысты сәйкес кодты беру керек; 
- математикалық функциялар. JavaScript қажетті арифметикалық 
операцияларды қамтиды, барлық стандартты математикалық функцияларды, 
бүтін мен үтірі жылжымалы сандарды, қолдайды; 
- құжат құрамын басқару. Write() әдісімен кез келген ақпаратты 
жасалған құжатқа ендіруге болады, мысалы, бүгінгі күнді. Жаңа құжатты 
динамикалық құрастыруға болады. Бұл түрлі браузерлердің, операциялық 
жүйелердің ерекшеліктерін ескере, жеке мәтіндерді шығаруға мүмкіндік 
береді. 
Әрине, мұнда JavaScript тілінің барлық мүмкіншіліктері жазылмаған. 
Дегенмен, айтылған мысалдардан web-беттің мүмкіндіктерін арттыратын 
универсалды және ыңғайлы құрал екендігін көруге болады [10]. 
Орыс тілінде екі түрлі жазылуы қарастырылған – «Джава» және «Ява». 
Java тiлiндегi программа байт код өңделетiн бағдарламамен (JVM) Java 
виртуалдық машина атқарылатын байтқа хабарландырлайды және жабдыққа 
беретiн нұсқау бұл интерпретатор. Орындау тәсiлiн ұқсас қадiр-қасиет байт 
толық тәуелсiздiктi болып көрiнедi. Басқару жүйесiнен код және Java-
қосымша үшiн тиiстi виртуалдық машинада болған кез-келген құрылғыда 
орындауға рұқсат берген жабдық. Java технологиясының басқа маңызды 
ерекшелiгi қауiпсiздiк икемдi жүйе бағдарламаның орындауы, виртуалдық 

29 
машина толық бақылау арқасында болып көрiнедi. Мысалы, мәлiметтерлерге 
рұқсат етiлмеген қол жеткiзудi әрекет бағдарламаның орнатылған 
өкiлеттiктерiн асқан кез-келген операциялар немесе басқа компьютермен 
қосылуын үзуге шақырады. 
Java платформасының классификациясы: 
Java SE (Java Standart Edition) негiзгi шығару, компиляторлар, API, Java 
Runtime Environment бірнеше рет қолданбалы қосымшалардың жасауын 
сақтайды; 
- Java EE (Enterprise Edition) кәсiпорынның деңгейiн бағдарламалық 
қамтамасыз етудiң жасауы үшiн спецификациялардың теруi болады; 
- Java ME (Java Micro Edition) есептеуiш қуат бойымен шектелген 
құрылғыларды пайдалану үшiн құрылған, мысалы, жылжымалы телефондар, 
кiрiктiрме жүйелерде; 
- JavaFX табиғи даму Java келесi қадам болып көрiнетiн технология бұл 
Rich Client Platform корпоративтiк және бизнес қосымшалардың графикалық 
интерфейстердiң жасауы үшiн арналған. 
Java 
және Microsoft. Microsoft компаниясымен өзіндік JVM 
реализациясы жарыққа шыққан болатын. MSJVM Sun Java қарағанда 
ерекшеліктері болды, әр түрлi тұғырлардың арасындағы тасымалданғыштық 
программ көпшiлiгiнде бөлінетiн негiзiн қалайтын тұжырымдамалары: 
- алшақ әдiстердi шақырудың программалық интерфейсi қолдаудың 
жоқтығы (RMI); 
- технология қолдаудың жоқтығы JNI; 
- қалыпсыз кеңейтулердiң бар болуы, Java және DCOM ықпалдасу 
Windows жұмыс iстейтiн ғана тұғырларында. 
shootout.alioth.debian.org сайтының тұжырымдамасы бойынша, Java 
C/C++ қарағанда жетi әр түрлi тапсырмалар үшiн орындау уақыты орташа бiр 
жарым-екi есе көбiрек құрайды, ал кейде Java басқа мағнада тезiрек, кейде 7 
есе ақырынырақ. Google компаниясының жүргізілген зерттеулері бойынша, 
C++ тiлiндегi программалармен салыстыруда Java тестiлiк мысалдарында 
естiң тұтынуы көбiрек. Қосымшалардың әзiрлеуiн Eclipse ортасында хабар 
плагин бұл ретте қолдана 

Android Development Tools немесе 
IntelliJ IDEA 
мүмкiн. 
JDK версиясы 5.0 және одан жоғары болуы керек. 
Кейбір платформалар Java үшін аппаратты қолдауды ұсынады. Мысалы, 
JVM бағдарламасының орнына Java кодын оырдайтын микроконтроллерлер.
 

жүктеу/скачать 3,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: