12 дәріс Ақуыз биосинтезі
ІІ кезең. Белоксинтездеуші комплекстің (БСК) рибосомадан және м-РНК-
жүктеу/скачать 208,41 Kb. Pdf көрінісі
|
Биохимия каз 12 лекция Белок биосинтезі
- Бұл бет үшін навигация:
- кодон учаскесі
| ІІ кезең. Белоксинтездеуші комплекстің (БСК) рибосомадан және м-РНК-
дан пайда болуы 2-сурет. Полипептидтік тізбектің инициациясы БСК түзілу үшін м-РНК, рибосоманың 30s және 50s суббірліктері, инициациялайтын аминоацил-т-РНК, рибосома қажет. Әрбір рибосома 30s және 50s суббірліктен тұрады. м-РНК-ның молекуласы ең алдымен кіші 30s суббірлігімен байланысады, сонан соң оған бірінші инициациялайтын аминоацил-т-РНК келіп қосылады. Осылай бастапқы комплекс пайда болады. Әр тасымалдаушы т-РНК-да м-РНК-мен байланысуға қабілетті үш нуклеотидтен тұратын антикодон учаскесі бар. м- РНК-да оған үш нуклеотидтен тұратын кодон учаскесі сәйкес келеді. Әрбір кодонға т-РНК-ның антикодоны және бір амин қышқылы сәйкес келеді. Биосинтез барысында рибосомаға аминоацил-т-РНК түрінде амин қышқылдары қосылады. Келешекте кодондардың м-РНК-да орналасу тәртібі бойынша амин қышқылдары қосылып, полипептидтік тізбек құрады (2-сурет). Онан әрі бұл комплекс рибосоманың 50s бөлігімен мықты байланысып белоксинтездеуші комплекс құрады. ІІІ кезең. Полипептидтік тізбектің синтезі - трансляция Трансляция үш сатыдан тұрады: А) инициация немесе полипептидтік тізбекті түзудің басталуы; Ә) элонгация немесе пептидтік тізбектің ұзаруы Б) терминация немесе пептидтік түзілудің аяқталуы. Рибосоманың трансляция жүретін учаскесінің мөлшері 6 нуклеотидтің ұзындығына тең. Инициация. Инициация жүру үшін БСК, инициация факторлары (IF), ГТФ, Mg 2+ иондары қажет. м-РНК жіпшесі цитоплазмадағы рибосомаларда орналасады. Рибосома м-РНК-ның жіп тәрізді молекуласының сол жақтағы N – ұшынан кіріп, белокты түзе бастайды. Себебі, пайда болған дипептидте бірінші амин қышқылының NН 2 – тобы сақталған. Көптеген белоктардың пептидтік тізбектерін түзу инициациясы метионин /АУГ/, валин /ГУГ/, лейцин /УУГ/ амин қышқылдарынан басталады. Оларды инициациялайтын кодондар деп атайды. Екі көршілес аминоацил-т-РНК өздерінің антикодондарымен м-РНК- ның кодондарына қосылғаннан кейін полипептидтік тізбектің түзілуіне жағдай туады. Бірінші пептидтік байланыс қалыптасады. Бұл процестер жүктеу/скачать 208,41 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|