120-сұрақ Тарихқа дейінгі кезеңдегі адамның мәдениеті туралы анықтаңыз
Ғұн және үйсін мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық қатынастарын жазыңыз
жүктеу/скачать 153,07 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 17.Үйсіндердің тұрғын үй, тұрмыс және үйдегі өндірісін сипаттаңыз
- 18.Жетісу және Тянь-Шандағы үйсіндердің этносаяси бірлестіктері туралы баяндаңыз
| 16.Ғұн және үйсін мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық қатынастарын жазыңыз.
Ежелгі үйсіндердің әлеуметтік - экономикалық қатыныастары — Үйсінндер мал шаруашылығының даму ерекшелігіне көбіне-көп Жетісудың географиялық жағдайы себеп болды. Мұндағы ерекшелік сол, «классикалық» егіншілік немесе көшпелі мал шаруашылығы аудандарынан өзгеше мұнда мал шаруашылығы егіншілікпен ұштастырыла жүргізілді, ал көшпелі тұрмыс салты жартылай отырықшылықпен ұштасты. Үйсіндердің шаруашылығы туралы жазбаша деректемелердің мәліметтері үздік-создық және олардың шаруашылығының бағытын бір жағынан ғана көрсетеді. Ежелгі заман авторларының үйсіндердің шаруашылығы мен тұрмысына берген сипаттамасы малға азық пен су іздеп, бір жерден екінші жерге көшіп жүреді деп барынша қысқа қайырылады. Бұл - көшпелі және мал шаруашылығымен айналысатын халықтардың көпшілігі үшін дәстүрлі және ортақ тұжырым. 17.Үйсіндердің тұрғын үй, тұрмыс және үйдегі өндірісін сипаттаңыз Уйсін ескерткіштерін зерттеу барсинда бул маденеттін уш кезеннен откені аныкталды: алгашкы кезен — б.з.б. 3-1 гасырлар; орта кезен — б.з. 1-2 гасырлар; сонгы кезен — б.з. 3-5 гасырлар. Бул кезендердегі бейіттердін казылуында, жобаланунда, кар жарак, сәндік буйьмдар мен турмыстык және олардың шаруашылығының бағытын бір жағынан ғана көрсетеді. Мал, егін шарушыльнымен катар колонер, уй касіпшілігі оркендеді. Әсіресе кштан дыс-аяк, кумра жасау ісі оріс алды. Ондеу касібі дамыды. Темір мен коладан енбек куралдары, кару-жарак, сәндік буйымдар, алтын мен кумістен алка, турлі әшекейлі заттар жасалды. Тоқыма кәсібі, тері илеу, тас кашау, суйек ондеу онері дамыды. 18.Жетісу және Тянь-Шандағы үйсіндердің этносаяси бірлестіктері туралы баяндаңыз Ерте темір дәуірі заманында сақтардан соң Жетісу жерін үйсін тайпалары мекендеген. Олар Орталық Азия аумағындағы ертедегі алғашқы этникалық бірлестіктердің бірі болды. Қытай деректерінде «Усун-го» (Үйсін мемлекеті) деп аталады. Үйсіндер Жетісу мен Тянь-Шаньда, Қытайдың солтүстік-батыс өлкесінде, Шығыс Қазақстандағы Тарбағатай таулы бөктеріндегі далалы өңірлерде өз іздерін қалдырған. Біздің заманымыздан бұрынғы 170-160-ыншы жылдары үйсіндер мемлекеті құрылды. Үйсін мемлекетінің Ұлы Жібек жолының бойында орналасуы оның көршілес елдер, тайпалармен (қытай, ғұн, қаңлы, ұйғыр, қырғыз және т.б.) саяси, экономикалық және мәдени байланыстарды дамытуына мүмкіндік жасады. Бастапқыда Үйсін мемлекеті ғұндармен қалыпты қарым-қатынаста болды. Бірақ Хань патшалығының ғұндарды жеңіп, батысқа бет алу әрекеті үйсіндерді қытайлармен тығыз байланыс орнатуға мәжбүр етті. Қытайлар ғұндарға қарсы батыста жатқан елдерден одақтастар іздеуге кірісті. Қытай императоры Уди б.з.д. 138 жылы үйсін еліне Чжан Цянь бастаған елшілік жібереді. Осыдан кейін екі жақты қарым-қатынастар етек алып, үйсіндер Қытаймен кең дипломатиялық және туыстық қатынаста болған. Қытайлар үйсіндермен құдандасып, күнбиге Хань патшалығының ханшасын әйелдікке береді. Әрине, бұл құдалық белгілі саяси мақсатты көздеп, хань әулеті үкіметі мен үйсіндер арасындағы одақтастық байланыстың негізін қалады. Өз кезегінде ғұндар да үйсіндермен құдаласып, күнбиге өздерінің қыздарын беріп отырған жүктеу/скачать 153,07 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|