Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. Ахуал деген ұғым психология саласына қандай ғылым саласынан енген?
2. Конфликт дегеніміз не?
3. Конфликтінің қандай түрлері болады?
4. Дау жанжалды шешудің қандай жолдары бар?
5.Ынтымақтасудың жолдарын ата?
№14 лекция Кәсіби саладағы конфликт жағдайындағы тұлғаның мінез-құлық модельдері
1.Конфликтіні болдырмау технологиясы
2.Конфликтілерді шешу көп сатылы процесс ретінде
3.Манипуляция процесіндегі тұлға
Психологиялық делдалдық дегеніміз - бұл конфликтімен жұмыс істеу туралы психологиялық ойларды біріктіретін жұмыс формасы, келісімге келу практикасына негізделген конфликтологиялық дәстүрлерден жинақталған ситуациялық бағытпен тәжірибенің мүмкіндіктері.
Бұл контексте ситуациялық бағыт олардың базистік сипаттарын мадивикациялау арқылы конфликтілі ситуацияны өзгерту мүмкіндігін көрсетеді.Осының негізінде адамдардың мінез-құлықтары мен өзара әрекеттері өзгереді.
Медиатор өзінің іс-әрекетін осы нақты ситуацияда шешім қабылдауға бағыттайды.
Психолог адамдармен, тұлғаралық қатынастармен жұмыс істейді, осыған байланысты конфликтілі ситуация кезіңдегі оның міндетті екі жақты шешімге келу жолдарымен іздеу, қиын жағдайдағы адамдардың арасындағы байланыстарды қайта құру.
Психологиялық делдалдық адамдар арасындағы диалогты ұйымдастыру үрдісіне бағытталған әрекеттер жүйесінде өтте маңызды.Психологиялық делдалдық – конфликтілі жағдайда бұзылған қатынсатарды қайта құруға бағытталған психологиялық көмек болып табылады.
Бұл жерде клиенттің мәселесіне байланысты психологтың (медиатордың) этикалық және моралдық позитцияларына екі полиярлық көзқарастың бар екенің естен шығармау керек:
▪ психологтың (медиатордың) нейтралды позитциясының құндылығын бірінші орынға қою - клиент мәселесіне қатысты қандайда бір өзіндік моралдық позитциясының болуына тиім салу,себебі бұл қорғануға әкеледі.
▪ психолог (медиатор) өзінің құндылық позитциясын клиенттен жасырмастан ашық айтуы керек.
Конфликтінің қандай тәсілмен шешілетіндігінде оппоненттердің одан шығу стратегияларын таңдау негізді мәнге ие болады: Конфликтіден шығу стратегиясы оппоненттің оның қорытынды кезеңіндегі мінез- құлқының негізгі бағыты болып табылады. Конфликтіні шешудің 5-негізгі стратегиясын (тәсілдерін) бөліп көрсетеді: бақталастық, ымыра (компромисс), ынтымақтастық, қашу және бейімделу (Томас, Килменн,1972).
Аталмыш стратегияларды қолданудың мақсатқа сәйкестігін қарастырайық.
Достарыңызбен бөлісу: |