Өткен тақырыпты қайталау: Вектордың координаталары Үй тапсырмасының орындалуының барын тексеру, сұрақтарына жауап беру. 1.Бағытталған кесінді дегеніміз не? 2.Вектор дегеніміз не және вектор қалай белгіленеді? 3.Вектордың координаталары қалай анықталады? 4.Вектордың ұзындығы оның координаталары арқылы қалай жазылады?
Психологиялық ахуалға берілген тапсырманы орындайды.
Негізгі бөлім
10 минут
(МК,Ұ)
. Жұп және тақ функциялар
Егер бас нұкте 0-ге қарағанда симетриялы облыста берiлген f(x) функциясы үшiн f(-x)=f(x) теңдiгi орындалатын болса, онда f(x) функциясы жұп функция, ал егер
f(-x)=-f(x) болса, онда f(x) функциясын тақ функция дейдi.
Жұп функцияның графигi ординаталар осiне қарағанда симетриялы болады.
Тақ функцияның графигi координаттың бас нұктесiне қарағанда симетриялы болады.
Өткен тақырыпты қайталау: Вектордың координаталары Үй тапсырмасының орындалуының барын тексеру, сұрақтарына жауап беру. 1.Бағытталған кесінді дегеніміз не? 2.Вектор дегеніміз не және вектор қалай белгіленеді? 3.Вектордың координаталары қалай анықталады? 4.Вектордың ұзындығы оның координаталары арқылы қалай жазылады?
Психологиялық ахуалға берілген тапсырманы орындайды.
Егер f(x) және g(x) функциялары екеуi де бiрдей X жиынында анықталған тақ функциялар болса,онда f(x)+g(x) және f(x)-g(x) функциялары да X жиынында анықталған тақ функциялар,ал f(x)g(x), , g(x)=0 функциялары X жиынында анықталған жұп функция болады.
Оқушылар есептеулерде натурал сандарға арифметикалық амалдардың қасиеттерін қолдана білу қажеттігін түсінеді;
Оқушыларға «Жетістік баспалдағы» кері байланыс парағы таратылады. Оқушылар өздері белгілейді.
«Жетістік баспалдағы» кері байланыс парағы таратылады.
Кері байланыс парағы.
Сабақ №13
Мектеп:
Күні:
Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып:
Қатысқан оқушы саны:
Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы
Кері функцияның анықтамасы. Кері функцияларды табудың ережелері.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
10.4.1.6 - кері функцияның анықтамасын білу және берілген функцияға кері функцияны табу және өзара кері функциялар графиктерінің орналасу қасиетін білу;
Сабақтың мақсаты:
Кері функцияның анықтамасын, бар болу шарттарын ұғындыру, берілген функцияның кері функциясын таба білу, графиктерінің орналасу ерекшелігін білу.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Басы
5 минут
Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.
Уақыт тақырыбына қатысты суреттердің мазмұнын ашады.
Мұғалім: «Бүгінгі сабақта керісінше жұмыс жасаймыз, мақалдың мәнін түсініп, сурет және сахналанған көрініс арқылы береміз».
Кері функция деген не?
Функцияның анықталу облысы деп нені айтады?
Функцияның мәндерінің жиыны деп нені айтады?
Кері функцияның берілуінің қандай тәсілдерін білеміз?
y=ах+в, y=ax2 , y=ax3 функцияларының графигі не? Кері функциясының графигін шығару үшін қанша турлендіру орындалады?
Оқу мақсатымен, тілдік мақсатпен танысады;
Жетістік критерийлерін болжайды;
Жетістік критерийлерімен танысады.
Психологиялық ахуалға берілген тапсырманы орындайды.
Негізгі бөлім
10 минут
Оқулықпен жұмыс
25 минут
Жаңа ұғымды ұғындыру:
Оқушылардың естерінде қарапайым функциялар туралы не барлығын анықтаңыз. Олар өз білімдерін қарапайым тақта немесе интерактивті тақтаны қолдана отырып, ламинатталған қағаз бен құрғақ өшірілетін маркермен жазу арқылы, немесе координаттар жүйесінің тақтасында қимыл-шарамен көрсете алады.
Оқушылар келесі функциялармен толық таныс екеніне көз жеткізіңіз:
y = mx +c ( m және c коэффициенттерінің мәндерін біледі )
y = x2 ( және y=x2 + 2x + 3)
y= -x2
y = x3
Анықтама:
Егерy=f(x) функциясыXанықталуоблысындабірсарындыөспелі (кемімелі) функция болса, онда осы функцияның Yш мәндер жиынында анықталған бірсарынды өспелі (бірсарынлы кемімелі) функция оның кері функциясы болады.
Егер f(x)функциясының анықталу облысы g(x) функциясының мәндерінің облысы болса, ал f(x) функциясының мәндерінің облысы g(x) функциясының анықталу облысы болса, онда g(х) функциясы f(х) функциясына кері функция деп аталады.
D(f) =E(g) D(g) = E(f)
f функциясына кері функция арқылы белгіленеді.
f функциясына кері функциясын табу үшін (егер ол бар болса) y=f(x) теңдеуін х- ке қатысты шешеді және алынған х пен у-тің орындарын ауыстырады, алынған функия болады.
Мысалы: y = 3x + 5 функциясына кері функцияны анықтайық.
Ол үшін х айнымалысын у айнымалысы арқылы өрнектейміз:
3x = y-5
Енді х пен у айнымалыларының орнын ауыстырамыз. Сонла:
шығады.
Осы функция берілген y = 3x + 5 функциясына кері функция
мысал:
y=2x – 6 x
у =2x - 6 y =0,5x + 3
Өзара кері функциялардың қасиеттері:
f(E(f)
f және функциялары өзара кері функция болады.
D(f) = E( E(f) = D(
Өзара кері функциялардың графиктері y = x түзуіне қарағанда симметриялы .
Егер y =f(x) функциясы D(f) жиынында өспелі (кемімелі) болса, онда оған кері функциясы бар болады және кері функция D() жиынында өспелі(кемімелі) болады.
Мысалы:
функциясына кері функцияны анықтайық.
Шешуі:
ІІ. Жалпы сыныппен жұмыс: Берілген функцияның кері фуекциясын табыңыз:
f(x) = 1- 6x