Қышқылдық дәрежесі бойынша топырақтар өте күшті қышқыл (рН 4,0 төмен), қатты қышқыл (4,1-4,5), қышқыл (4,6-5,2), аздап қышқыл (5,3-6,4), бейтарап және бейтарапқа жақын ( 6,5-7,4) және сілтілі (7,5-тен жоғары). Топырақтың қышқылдығы өсімдіктер мен микроорганизмдердің тіршілік әрекеті үшін қолайсыз, сондықтан оны жою үшін топырақты әктеу қолданылады. Топыраққа әк қосылғанда сіңірілген сутегі кальцийге ауыстырылады. Әктің дозалары: т/га = 1,5Н. Сондай-ақ шикізат ретінде мергель, долонит, бор енгізіледі.
2. Абсолютті құрғақ топырақтың салмағы 10г, 100 мл пикнометрдегі судың салмағы 149г, пикнометрдегі суытылған салмақ 155,1 болса топырақтың салыстырмалы салмағын анықтаңыз? 3. Топырақтың химиялық мелиорациясы. Химиялық мелиорацияның негізгі тәсілдері-қышқылдарды әктеу және тұзды топырақты гипстеу.
Әктеу-қышқылдықты бейтараптандыру үшін карбонат, тотық немесе гидрооксид түріндегі кальций (және магний) топыраққа енгізу. Әктеу топырақтың артық қышқылдығын бейтараптандыруға ғана емес, оның агрохимиялық, агрофизиялық және биологиялық қасиеттерін жақсартуға, өсімдіктерді кальциймен және магниймен қамтамасыз етуге, мәдени өсімдіктердің өсуі мен дамуы үшін оңтайлы жағдайлар жасауға бағытталған. Топырақты гипстеу-оның химиялық, физикалық және биологиялық қасиеттерін жақсарту үшін топыраққа гипсті енгізу. Бұл топырақтар сіңіргіш кешендегі натрий құрамының жоғары болуымен және топырақ ерітіндісінің сілтілік реакциясымен сипатталады,бұл тұзды топырақтың қолайсыз физикалық, физикалық-химиялық және биологиялық қасиеттерін және құнарлылығының төмендігін негіздейді.
Химиялық мелиорацияда сортаң топырағының қажеттілігін есептеу негізінде топырақ сіңіру кешенінің кальциймен қанығу дәрежесі жатыр. Кальциймен қанығу дәрежесі бойынша солонцы қанықпаған кальциймен болады, онда сіңіру кешенінде ол 70% - дан аз және кальциймен қанықтырылған-сіңіру кешенінде оның құрамы катиондар сомасының 70% - ға жуығын құрайды.
