өзегі.Зәршығару өзегі арқылы зәр сыртқа шығарылып,зәрдің шығарылу жолы осымен аяқталады. 18.Бүйрек құрылысы топографиясы, БҮЙРЕК (ren)Буйрек, несеп түзуші және шығарушы, жұп ағза. Заты нығыз пішіні бобтәрізді. Ересектердегі бүйрек көлемі: ұзындығы 13 см-ге дейін, колденені 6-7 см шамасында, паренхимасынын калындығы 5 см-ге жетеді. Буйректін орташа салмағы 180 грамм. Бүйректін беті тегіс, түрі курен-кызыл түсті. Бүйрек сыртынан үш қабықпен қапталған. Сырткысы буйрек шандыры (fascia renalis) екі жапырақшадан тұрады, онын астында бүйректін арткы бетінде анағұрлым жақсы жетілген, бүйрекмай (corpus adiposum pararenale) түзетін майлы қапшық (capcula adiposa) орналаскан, ішкісі бүйрек паренхимасына тікелей жанасып жаткан талшықты қапшық (capsula fibrosa). Буйректін екі бетін posterior), екі жиегін алдынгы және арткы (facies anterior et медиальді, латералды (margo medialis et lateralis), сонымен катар екі ұшын - жогаргы және төменгі (extremitas superior et inferior) ажыратады. Алдынғы беті арткысына қарағанда донестеу, медиалды жиегі имек, ал латералды жиегі томпак. Медиалды жиектің ортасында бүйрек какпасы (hilum renalis) деп аталатын унгыл орналаскан. Ол аркылы бүйрекке бүйрек артериясы, нерв сабаулары кіреді, ал несепағар мен лимфа тамырлары шығады. Аты аталган түзілістер жиынтығы бүйрек аякшасын құрайды. Буйрек какпасы перенхиманын ішіне еніп ауқымды куыс, буйрек койнауына (sinus renalis) жалғасады. Бүйрек қойнауында, буйрек тостағаншалары, тубек, нервтер, лимфа, кан тамырлары, сонымен бірге майлы тін орналасқан. Бүйректер омыртка бағанасынын бел бөлігінің екі жанында, Ішастар артында жатыр. Олар өзара аздап бұрыш құрайды, сондыктан он және сол бүйректердін жогаргы ұштарының қашықтығы 7-9 см- дей болса, теменгі ұштарының ара қашықтығы 11 см шамасында. Он буйрек солга қараганда томендеу орналаскан. Сол бүйректін жогаргы ушы ХІ-кеуде омыртка денесінің ортанғы денгейінде, ал он бүйректің жоғарғы ұшы осы омыртканын төменгі жиегіне жанасқан, ал сол буйректін төменгі ұшы II-бел омыртканын жогаргы жиегіне тұспа-тұс келсе, оң бүйректің төменгі ұшы осы ортасынын тұсына жетеді. омыртканыҢ Жогарыда келтірілген мәліметтер орташаланған мөлшерлер, ал әрбір жеке тұлғанын өзіне тән улкен ерекше болуы мүмкін. Белдін шаршы бұлшыкеті, іштің көлденен булшыкеті, белдін улкен булшыкеті және кокет, бүйректін арткы бетіне жанасып буйрек орнын тузеді. Бүйректердін жогаргы ұштарында бүйрекүсті бездері жайгаскан. Он буйректін жогаргы белігінің алдына бауыр, төменгі белігіне жиек ішек, медиалды жиегіне он екі елі ішек жанасқан. Сол буйректін алдынғы бетінін жоғарғы бөлігіне асказан, ортанғы бөлігіне ұйкы безі, ал теменгі бөлігіне ащы ішек тиіп жатыр. Буйректің айналасын коршап жатқан агзалар, кұрсақішілік кысым, бүйрек аякшасы, майлы капшык, бірігіп бүйректін бекітуші аппаратын кұрайды.