1996 жылдың қарашасынан бастап екі айда бір рет шығады H. A. Yesevi uktü Bülteni


АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014



Pdf көрінісі
бет187/220
Дата14.12.2022
өлшемі4,95 Mb.
#57292
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   220
АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014 
Астасқан тік сызықтардың ішкі бҿлігі сегіз бұрышты болып келеді. Олардың 
іштері ҿсімдікті ҿрме оюмен бедерленген.
1-сурет. Қыш қаптамалар 


202 
АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014 
5-топ. Кҿлемі 25х25х5 см болып келетін қыш қаптама (1-сурет, 5). Бір 
жағында ұзындығы 11 см қос бұрышты ҿркеш тҽрізді кертігі бар. Егер 
осындай кірпішті кертігі бар жағын бір-біріне кіріктіретін болсақ сегіз 
бұрышты фигура шығады. Бұл қаптаманың ҿрнегі, астасқан тік сызықтардың 
нҽтижесінде пайда болған бес бұрыштардың іші ою тҽріздес ассиметриялы
ҿсімдікті ҿрнекпен бедерленуімен сипатталады.
6-топ. Кҿлемі 30х11х4 см қыш қаптама (1-сурет, 6). Қыштағы ою 
тереңдігі 1,0 см. Қаптаманың бір жағында 9х11 см болып келетін ҿрнек 
түсірілген. Ҿрнегі екі жүрек белгісінің сүйір жағын бір-біріне түйістіріп, 
оның үстіне ромб тҽрізді ҿрнек орналастыру арқылы жасалған. Ал оның тҿрт 
шетіне қошқар мүйіз тҽрізді ҿрнек түсірілген. Қаптаманың қалған бҿлігіне 
араб жазуына ұқсас ҿрнегі бар.
7-топ. Сақталған кҿлемі 50х22х5 см қыш қаптама (1-сурет, 7). Кҿлденең 
қимасында доға тҽрізді болып келетін қыш тақтадағы ҿрнектер араның 
ұясына ұқсас, жобасында алтыбұрышты болып келген. Ҽр алты бұрыштың 
ортасынан – ортасына екі тік жҽне қиғаш сызықтар бір-бірімен торлана ҿрілу 
арқылы жасалған. Реконструкция жасалғаннан кейінгі кҿлемі 50х30х5 см. 
8-топ. Кҿлемі 40х20х5 см қыш қаптама (1-сурет, 8). Кҿлденең қимасында 
доға тҽрізді болып келетін бұл қаптамадағы ҿрнектердің кҿлемі 1,0х1,0 см, 
тереңдігі 1,0 см, жобасында тҿртбұрышты болып келген. Шаршылар шахмат 
тақтасы сияқты орналасқан.
9-топ. Кҿлемі 21,5х18х4 см қыш қаптама (2-сурет, 1). Бір шетінде кҿлемі 
10х3 см болып келген екі үшбұрышты ҿркеш тҽрізді шығыңқы жері бар. Бұл 
қос бұрыш қаптаманың бетіндегі тағы осындай қос бұрышпен қабысып
жобасында сегіз бұрышты фигура болып келеді. Қалған жері тік 
сызықтардың астасуының нҽтижесінде бес бұрышты, тҿртбұрышты 
фигураларға бҿлінген, олардың ішінде тек бесбұрышты фигуралардың ішіне 
симметриялы ҿсімдікті ҿрнек түсірілген. Оюлардың тереңдігі 1,0 см. 
10-топ. Сақталған кҿлемі 25х21х5 см қыш қаптама (2-сурет, 2). Бетінде 
тіктҿртбұрышты фигуралар баспалдақ тҽрізді кескінделген. Олар жобасында 
ромб тҽрізді, ортасында екі ҿрнек бір-біріне қиылысып крест болып келген. 
Ою тереңдігі 2,5 см. Реконструкция жасалғаннан кейінгі кҿлемі 42,6х36,6х5 
см.
11-топ. Кҿлемі 23х17х5 см қыш қаптама (2-сурет, 3). Қаптама жобасында 
алты бұрышты, шырша жапырағы тҽрізді. Бұл қаптамалар бір-бірімен осы 
шырша жапырағы тҽрізденіп қиюласады. Ортасында сегізбұрышты, 
бесбұрышты фигуралар арасына қызғалдақ, күлтегүл формасындағы ҿрнек 
түсірілген.
12-топ. Сырлы қаптама (2-сурет, 4). Кҿк түсті. Сақталған кҿлемі 
40х28х9,5 см. Қаптама бетінде араб ҽріптерімен жазылған هلـ... [лаһу] деген 
сҿз бар. Сҿздің айналасы тор секілді майда ҿрнек жҽне оның орта бҿлігінде 
гүл тҽрізді ҿрнектер орналасқан. 


203 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   220




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет