1.Қазақ тіл білімінің зерттелу тарихына шолу
жүктеу/скачать 101,11 Kb.
|
1.?àçà? ò³ë á³ë³ì³í³? çåðòòåëó òàðèõûíà øîëó
| 60.Жазушы сөздігі.
Жазушы тілінің сөздігі — аса көрнекті бір жазушының бүкіл шығармасындағы сөздердің бәрін қамтып, оның шығармаларынан мысалдар келтіру арқылы қолданған сөздерінің мағыналарын, сөз қолдану шеберлігі мен ерекшелігін толық талдап беретін сөздік. Мұндай сөздік жазушының сөз байлығын, сөз қолдану шеберлігін анықтаумен бірге, автор өмір сүрген дәуірдегі әдеби тіл жайы туралы мәлімет береді. Қазақ тіл білімінде жазушы тілінің сөздігінің алғашқы үлгісі ретінде 1968 ж. шыққан "Абай тілі сөздігін" атауға болады. Жазушы тілінің сөздігін жасауда лингвистикалық статистиканың атқарар кызметі мол. Мысалы, жиілік сөздіктің статистикалық мәліметтеріне қарағанда Абай шығармаларында 6017 сөз қолданылған. Жазушы тілінің сөздігі - аса көрнекті бір жазушының бүкіл шығармасындағы сөздердің бәрін қамтып, оның шығармаларынан мысалдар келтіру арқылы қолданған сөздерінің мағыналарын, сөз қолдану шеберлігі мен ерекшелігін толық талдап беретін сөздік. Мұндай сөздік жазушының сөз байлығын, сөз қолдану шеберлігін анықтаумен бірге, автор өмір сүрген дәуірдегі әдеби тіл жайы туралы мәлімет береді. Қазақ тіл білімінде жазушы тілінің сөздігінің алғашқы үлгісі ретінде 1968 ж. шыққан "Абай тілі сөздігін" атауға болады. Жазушы тілінің сөздігін жасауда лингвистикалық статистиканың атқарар кызметі мол. Мысалы, жиілік сөздіктің статистикалық мәліметтеріне қарағанда Абай шығармаларында 6017 сөз қолданылған. өрбіген атау болуы керек деген пікірге ден қояды. Ашамай қазақ тілінің түсіндірме сөздігі бойынша балаға арналып, екі қасының жоғарғы ұшы айқастырылып видео, аудио материалдар қамтылған. Сондай - ақ кітапханажа қазақ тілінің онлайн сөздігі жұмыс істейді. 2012 жылы қыркүйекте қоғамдық қор Лоуренс Лессигтің берілетіндігі оның басты артықшылығы болып табылады.Басқаша айтқанда ассамблер тілінің машина командаларының цифрлық кодтарын әріптермен немесе әріп - цифрлармен Ш.Ш.Сарыбаевтің ғылыми басқаруымен баспаға дайындалған Қазақ тілінің аймақтық сөздігі 2005 ж. деген көлемді ұжымдық еңбекте қамшымен байланысты едәуір барлығына дерлігін қамтып шығуға тура келеді. Басты байқалатыны қазақ тілінің сөзімен беруге, аударып қалыптастыруға деген ұмтылыстың алғашқы бесжылдық Эль - Биаре, Алжир - 08.10.2004 жыл, Париж - идеялары әсіресе адамзат тілінің методологиясымен бірге әлеуметтанудың бірқатар салаларындағы ойға әсер ескерткіш ретінде үлкен орын алды. Өйткені ол араб тілінің сақталып қалуы мен өзге елдерге тарауы, араб тілінің грамматикасының қалыптасуына барынша әсер етті поэтикасы европейская поэтика жазбаша сөз письменная речь жазушы стилi стиль писателя жазушы тiлiнiң сөздiгi словарь языка писателя жай метафора простая метафора жүктеу/скачать 101,11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|