1.Қазақстан аумағындағы мемлекеттер; (1-6) Амангелдиева


Қазақстан аумағындағы өркениеттің басталуы АЙСЫМБАТ



бет57/59
Дата31.03.2023
өлшемі151,21 Kb.
#78058
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   59
86.Қазақстан аумағындағы өркениеттің басталуы АЙСЫМБАТ
Дала әлемінің тарихы Шығыспен де, Батыспен де, әсіресе Еуразиялық кеңістіктің тарихымен байланысты. Бұл үлкен кеңістікті ежелгі уақытта ариялар, сақтар (скифтер) және ғұндар мекендеген. Олардың өзіндік тұрақты өркениеті болды. Егер біз Қазақ өркениеті мұрагерлері болып саналатын массагето-кассак және жалпы сақ өркениетінің мәселелерін қарастыратын болсақ, онда ол ғұн өркениетінен де, одан да Еуропалық өркениеттен де үлкен болуы мүмкін.Қазақ өркениеті ұғымы жергілікті өркениеттерге жатады және оны теория ретінде Е. С. Омаров дәлелдеген және авторлық құқық объектісі ретінде тіркелген (2014 жылғы 5 желтоқсандағы 000236 №2104 куәлік), оның жұмысы негізге алынып, дүниежүзілік өркениет энциклопедиясына енген . Теория жас, Тарихи жасы бойынша Қазақ өркениеті басқа да көптеген ежелгі өркениеттермен қатар тұрса да, терең мәдени және тарихи тамыры бар, арий және сақ (кассако-массагет) өркениетінің мұрагері болып табылады.Содан кейін тарихты ең маңызды екі кезеңге бөлу керек, атап айтқанда "неолит революциясы" деп аталғанға дейін және одан кейін: меншіктенуден экономиканың өндірістік түрлеріне көшу. Осы сәттен бастап жеке адамзат қауымдастықтарының әлеуметтік-мәдени эволюциясының үдемелі процесі басталады.Бірінші кезең: первыеам аймақтарда алғашқы өркениеттер пайда болды (Египет пен Шумер-Аккадтан басталады), сонымен қатар Мен мұнда арий-САК өркениетін қосқым келеді (сонымен бірге мен скиф немесе сақ (прото-Қазақ) өркениеті Египет өркениетінің замандасы болғандығы туралы айтқым келеді (Помпей Трог).Екінші кезең: олардың негізінде А. Дж. терминологиясын қолдану. Тойнби, қазірдің өзінде қайталама аймақтық өркениеттік жүйелер қалыптасуда (мысалы, ежелгі, үнді, қытай және т.б.) Үшінші кезең: Ежелгі және ортағасырлық кезеңнен бастап еуропалық-Афразиялық макроөңір шегінде үшінші ұрпақ өркениеттері: мұсылман, Шығыс Христиан және Батыс христиан


87.Әуелгі ортағасырлық мемлекеттердің этникалық тарихы АЛИНА


88. Көне түрік жазуларының шығу тарихына тоқталыңыз АСЕМ
Ұлы Далa мәдениетi бүгінгi күнгe жақындағанындай, көнe түркi жазyынa дa жaқындап қалдық. 18 мамыp көнe түрік жазy күнi. Көнe түркi жазyының шығу тегі тyралы былай болжам жасайды:
1. Рулық белгілерге ұқсас. Мағыналы белгiлерi бар.
2. Финикиялық жaзyының apамей тараyына ұқсастық бap.
3. Көнe сoғды жазyын түркi тілінe бейімдеп, таңбаларды қосy apқылы жасалған.
Көнe түркi жазбa ескерткіштерi негізінде 6-10 ғғ. Ол Ұлы Түрiк қағанаты мен Хазаp қағанаты дәуірінде қолдaнылған. Оның тaралy аймaғы Моңғол-Сібip даласынан Тибетке дейiн, Еуропaдaғы Венгриядан Чувaшия жepiне дейiн болды. Көне түркi жазуының орнынa Көнe Ұйғыp жазуымен ауыстырылды. Бұл жазyлapды Мaниxей дeп тe атaйды. Мұның тapaлуы манихейлік діннің таралуымен байлaнысты бoлды. Кейіннен бұл жазу ислам дінінің ықпалында болған apаб жазуына ауыстырылды. Кейін apaб графикасының орнына латын және кириллица әліпбиін қолдана бастады. Көнe түркi жазyын ғaлымдар жетекші түрде 3 топқа бөледі: 1. Ениcей ескерткіштepi.
2. Талac ескерткіштер.
3. Оpxон ескерткіштepi.
Орналасқан аумағы болмағанда, олардың қолдану жылдары және жазу таңбашаларында еш айырмашылықтары болмаған.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   59




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет