1.«Қазақстан тарихы» курсының пәні, мақсаты мен міндеттері
жүктеу/скачать 0,7 Mb.
|
| Қазақстанның полигондары. Елде 30 миллионнан астам акр әскери дайындық аймақтары бар. Мұнда әскери техниканың қалдықтары, зымыран сынықтары мен басқару объектілері көмусіз шашылып жатыр. Бұл негізінен Семей, Нарын (Капустин Яр), Азғыр, Тайсойған, Байқоңыр космодромы мен Сарышаған полигондары. Шығыс Қазақстанда 19 миллион гектар жер 40 жыл бойы ядролық сынақ полигоны болды. 1949 - 1989 жылдар аралығында атмосферада 27 ядролық сынақ, 183 жерде және қалған бөлігі жер астында болды. Ядролық қару тек атом бомбаларын сынау үшін ғана емес, полигондарда оқтұмсықтарды сынау үшін және т.б. Сондай-ақ техникалар сыналды. 1966-1979 жылдары Батыс Қазақстанда 24 рет ядролық қару сыналды. Атап айтқанда, Азғыр полигоны ғана 6,1 мың гектар жерді алып жатыр. Осындай сынақтар Үстіртте 1968-1970 жылдар аралығында өткізілген. Ең ірі полигондар - Атырау облысындағы Тайсойған, Балқаш көлінің маңындағы Сарышаған, Ташкент-4 полигондары және Байқоңыр космодромы. Бұл жерлерде радиоактивті заттардың (кадмий, стронций, қорғасын) максималды деңгейі бірнеше есе өсті. Полигондардың ішінде Семей өңірі қатты зардап шекті. Ядролық қаруды сынауға арналған ғылыми орталық бар. Бұл Курчатов қаласы. Бұрынғы Семей облысындағы Абай, Бесқарағай, Жаңасемей және Абыралы аудандарының аумағы ядролық сынақтар өтетін орын болып белгіленді және экологиялық апаттан ең көп зардап шекті. таралғаны белгілі. Қазақстанда мутагенезбен тіркелгендер саны 2,6 млн. Аймақта қатерлі ісік, қан аурулары, сәуле ауруы және жүйке аурулары бар науқастардың саны республикада ең жоғары болып табылады.
Ауыл шаруашылығының соғыстан кейінгі жағдайы. Соғыстан кейінгі бірінші жыл ауыл шаруашылығы үшін өте ауыр болды. Құрғақшылық елдің ауылшаруашылық жағдайына, әсіресе еуропалық бөлікке қатты әсер етті. Жағдай жұмыс күшінің жетіспеушілігінен ушығып барады; Ауылшаруашылық машиналарының көпшілігі соғыс кезінде істен шыққан, ал жаңа машиналардың саны аз болған. Әкімшілік, мәжбүрлі басқару әдістерінің және экономикалық заңдарды сақтамаудың салдары ауыл шаруашылығына кері әсерін тигізді. Өсіру төмен, ал қоғамдық мал шаруашылығы нашар дамыған. Соғыстан кейінгі жылдары өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының бір жақты дамуын жою қажеттілігі айқын сезілді. Аграрлық сектордың дамуын ынталандыру үшін мемлекет шаруа қожалықтарының бұрынғы қарыздарын жойып, салықтарды едәуір қысқартты. Ет, сүт, жүн, картоп пен көкөністерді сатып алу бағалары төмендетілді. Алайда, ауылшаруашылық өндірісі жүйесін жетілдіру жөніндегі реформалар қолданыстағы экономикалық құрылымның негіздеріне әсер еткен жоқ. Күнкөріс жүйесі үстемдігін жалғастыра берді. Мәскеу Қазақстанның астық және басқа ауылшаруашылық өнімдерінің өндірісін жедел көбейтуге мүмкіндігі бар деп санайды. Сондықтан үкіметтің жоғарғы деңгейінде астық алқабын кеңейту мақсатында тың және тыңайған жерлерді игеру идеясы болды. Тапсырмаларды ойдағыдай жүзеге асыру үшін Хрущев республикалық басшылықты «күшейту» туралы шешім қабылдады. 1954 жылы ақпанда Қазақстанда белгісіз П.К.Пономаренко Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің бірінші хатшысы болып сайланды. Ж.-ны қызметінен босату мәселесі Шаяхметовті Кремльдегі шағын топ шешті. Шындығында, дәл осы кезеңде Хрущев өз қызметкерлерін әртүрлі лауазымдарға ауыстыра бастады, ал Ж. Шаяхметов тың жерді жедел игеру идеясын қолдамады. жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|