Энеолит. Ботай мәдениеті. (В.Ф.Зайберттің зерттеулері). Аңшылық.
Неолит дәуірінде тас өңдеу технологиясының дамуы. Ежелгі адамдар тасты
үшкірлеуді, кесуді, тесуді үйренуі. Рулық құрылыстың тууы. Матриархаттық
рулық қоғамның дамуы. Ер адамдар үстемдігінің артуы, матриархат орнына
патриархаттың келуі. Неолит өнерінің көптүрлілігі: саз балшық ыдыстардағы
өрнектер, жартастағы суреттер.
Қола дәуірі (б.з.б. ХҮІІІ-ҮІІІ ғғ.). Дәуір ерекшеліктері . Қазақстан
тайпаларының шаруашылығы мен тұрмысындағы өзгерістер. Металлургия
мен мал шаруашылығының дамуы. Малды бағып өсіру, жайылымдық
жерлерді пайдалану, көшпелі мал өсірушілікке ауысу. Мүлік теңсіздігі, жеке
отбасының пайда болуы, тайпалык үстем топтың бөлініп шығуы.
Қазақстандағы қола дәуірінің хронологиялық шеңбері, кезеңдерге бөлінуі
және мәдениеттері. Андронов мәдениеті алғаш табылған жері таралу
аймақтары. Орталық Қазақстандағы Андронов мәдениетінің даму кезеңдері
Беғазы-Дәндібай мәдениеті. К.В.Сальниковтің кезеңдерге бөлуі.
Археологиялық ескерткіштер, тасқа салынған суреттер (петроглифтер).
Тасты бұлақ, Атасу, Таутары, Таңбалытас, ежелгі қалашық Арқайым т.б.
Қола дәуірінде Қазақстан жерінде өмір сүрген адамдардың қоғамдық
құрылысы. Керамика. Қола қорыту өндірісінің жоғары дәрежесі.
Қолөнершілер мамандығының бөлінуі. Дін. Жерлеу салты.
Қазақстан территориясындағы тайпалық одақтар және ерте мемлекеттік құрылымдары. Сақтар (б.з.б. ҮІІ-ІІІ ғғ.). Ерте темір дәуірі. Көшпелі мал шаруашылығына
жаппай көшу. Еуразия кеңістігінде сақ-скиф қауымдастығының орналасуы.
Қазақстан территориясындағы сақтар мен савроматтар. Сақтардың тайпалық
одақтарына қатысты жазба мәліметтер: «Тарих атасы» Геродот, Страбон,
Ксенофонт, Птоломей, Ахаменидтік (ежелгі парсы) сына жазбалар.
Сақтардың тарихын оқып үйренудегі ежелгі ирандықтардың қасиетті кітабы
«Авеста». Сақ одағындағы тайпалар және олардың орналасу ареалы:
тиграхауда, парадарая сақтары, массагеттер, Батыс Қазақстан аймағын
мекендеген сармат-савроматтар.
