1.Қз тарихы кезеңделуі. Қз аумағындағы тас дәуіріне сипаттама


ХХ ғ. 70-80 жж. қоғамдық-саяси жағдайға сипаттама беріңіз. Диссиденттік қозғалыс



бет57/70
Дата13.05.2023
өлшемі188,03 Kb.
#92828
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   70
71.ХХ ғ. 70-80 жж. қоғамдық-саяси жағдайға сипаттама беріңіз. Диссиденттік қозғалыс.
КСРО-да Новочеркасскідегі, Грузиядағы, Балтық республикаларындағы оқиғаларға қатысқандар қатал жазаланды. Қалыптасқан режимге наразылық түрі диссиденттік пайда болды. 1960жылдың 2 жартысында КСРО-да коммунизм құрудың негізгі үш мақсаты орындалмайтыны белгілі болды. Социализм жүйесі елдерінде социализмді бірте-бірте жетілдіру идеясы туындады.. Партия теорияшыларына коммунистік болашақты белгісіз мерзімге сырғыта салу мүмкіндігін ашып берді. 1977 жылғы мамырда КСРО Конституциясының жобасы бүкілхалықтық талқылауға ұсынылды. 1977 жылғы 7 қазанда КСРО Конституциясы қабылданды. Міндеттері: коммунизмнің материалдық-техникалық базасын жасау. Социалистік қоғамдық қатынастарды жетілдіру және коммунистік қатынастарға айналдыру. Коммунистік қоғам адамын тәрбиелеу. «Кеңес қоғамының басты және бағыт беруші күші, оның саяси жүйесінің ұйытқысы – КОКП» екендігі айтылды. Компартия билігі конституциялық күшке ие болды. Коммунизмге өтер жолдағы кезең – кемелденген социализм, ал КСРО-ның саяси негізі – халық депутаттары Кеңестері деп танылды. Бұл кезеңнің экономикалық жүйесін мемлекеттік және ұжымшарлық-кооперативтік меншік түріндегі социалистік меншік құрайды.
72.1979 жылғы Целиноград қаласындағы оқиғаларды сипаттаңыз.
1979 жылы көктемде КСРО МХК төрағасы Ю.Андропов ұсынысымен КОКП ОК-і Қазақстан аумағында неміс автономиялық облысын құру туралы шешім қабылдады. Қазақстан Компартиясы ОК-нің хатшысы, Д.Қонаевтың бірінші орынбасары А.Коркин басшылық ететін арнайы комитет құрылып, мынадай шешім шығарды: неміс автономиясының әкімшілік орталығы Ақмола облысындағы Ерейментау қаласы болып қабылданды; автономия құрамына Павлодар, Қарағанды, Көкшетау облыстарының бірнеше аудандары кірді.
1979 жылы 16-19 маусымда Ақмола жастарының наразылығы болды. Демонстрацияға қатысушылар «Қазақстан бөлінбейді», «Неміс автономиясына жол жоқ» транспаранттарын көтерді. «Біз Кремльдің мұндай шешімін айыптаймыз» ұраны айтылды. Облатком төрағасы Жұмахметов пен облыстық партия комитетінің бірінші хатшысы Морозов халық алдына шығып, Автономия құрылмайтындығын мәлімдегеннен кейін ғана наразылық білдірушілер тарады. Толқулар легі Атбасарда, Ерейментауда, Көкшетауда болып өтті. Республика басшылығы және МХК бұл шерулер туралы хабардың таралып кетпеуі үшін барлық күш-жігерін жұмсады.
Ақмола оқиғасының нәтижесі: қазақ халқының мүдделерін аяққа басудың көрінісі. Орталықтың ұлтаралық қатынасты жергілікті халықпекн есептеспей, әміршілдік әдіспен реттеуінің мезгілі өткендігінің дәлелі. Кеңестік қоғамның саяси жүйесіне тән белгілер:

Бұл жағдайлар кеңес адамдарының бойында самарқаулық, сенімсіздік, маскүнемдік секілді жағымсыз қылықтар туғызды. Тоқырау кезеңінің идеологиясындағы басты бағыттардың бірі орыстандыру саясаты. Хрущевтік-брежневтік әкімшілік «тарихи жаңа қауымдастық кеңес халқын» жасауды көздеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   70




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет