4. Бастауышбілім берудің мазмұны Бастауыш мектептегі білім мазмұны мәселесі қазіргі таңда өте өзекті. Балалардың бастауыш білім деңгейі оның қаншалықты дұрыс шешілгеніне байланысты. Осыған байланысты В.А.Сухомлинскийдің айтқан сөздері өте дұрыс болуы мүмкін: «Мектептегі отыз жылдық жұмыс маған бір маңызды, менің ойымша, құпияны ашты - ерекше педагогикалық заңдылық: орта және жоғары мектептерде артта қалу мен сәтсіздік негізінен пайда болады, өйткені бастауыш мектепте оқыған жылдары оқушы өмірінің соңына дейін есінде қалмады, білімнің іргетасын қалағандай қарапайым шындықтарды жадында берік сақтамады».
Бастауыш білім беру, біріншіден, баланың мектепке дейінгі тәрбие беру кезінде жинақтаған жеке тәжірибесіне, екіншіден, өз әсерінен және достарымен және үлкендермен қарым-қатынас кезінде алған қоршаған әлем туралы идеяларына, үшіншіден, әңгімелерді тыңдауға, қатысуға негізделеді. ойындарда, телешоуларды қарауда және т.б.
Теориялық материалды аяқтағаннан кейін практикалық жаттығулар басталады. Осылайша теория тәжірибеде бекітіледі. Сонымен бірге ауызша және жазбаша сөйлеу дағдысы, өз бетімен жұмыс істеу дағдысы қалыптасады.
Оқу материалының мазмұны оқушы тұлғасының адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Бұған оның ұйымшылдығы, тәртіптілігі, жауап берушілігі, мейірімділігі және басқа да жағымды қасиеттері жатады. Сонымен бірге бастауыш білім беру мыналарды қамтамасыз етуге арналған:
– баланың жан-жақты дамуына негіз;
– танымдық қызығушылықтары мен белсенділігін дамыту;
– орта және жоғары мектептерде үздіксіз білім алуға дайындық.
Мектепте одан әрі білім алудың негізі – білім, білік, дағды. Бастауыш сыныпта оқушының бойына неғұрлым көп білім берілсе, оның орта мектепте одан әрі оқу деңгейі де соғұрлым жоғары болады. Бірақ сонымен бірге оқушыны ақпаратпен шектемеу керек. Бастауыш сынып оқушысының білімі мыналардан тұруы керек:
– фактілер;
– бейнелі және бейнелі ойлау деңгейінде қалыптасқан нақты заттар мен құбылыстар туралы түсініктер;
– бала бойында ауызша және логикалық пайымдау мен дәлелдеу нәтижесінде қалыптасқан теориялық ұғымдар.
Қазіргі дүниедегі өзгерістерге және ондағы жаңа құбылыстар мен ұғымдардың пайда болуына байланысты жаңа пәндерді енгізу қажеттілігі туындады. Әрине, қазіргі бастауыш мектеп оқушыларының 10 жыл бұрынғыдан айтарлықтай ерекшеленетіні де рас. Олар дамыған және эмоционалды болды. Осыған байланысты оқыту әдістері мен оқыту мазмұнын үздіксіз жетілдіру қажет. Бұл міндет орындалса, болашақ ұрпақты шынайы өмірге ойдағыдай дайындай отырып, заман көшіне ілесе аламыз.