Денсаулык сақтау технологиялары акпараттық білім ортасының компоненті ретінде Жалпы орга білім беруге Ақпараттык-катынастык технологиялар кұралдарының енуі, белсенді міндетті шешуді кажет етеді. Оқушылардын компьютерлік техниканы және баска да окушылардын денсаулығына айтарлыктай теріс әсер ететін акпараттандыру құралдарын қолдану барысындагы оқыту үдерісіндс денсаулығын сактау міндеті туралы сөз болып отыр.
Ұзак жылдар бойы акпараттык-катынастык технологиялардын құралдарын жаппай окытуда қолданудың өзектілігі сакталып отыр. Осы жылдар аралығында зертеущілермен окытуда дснсаулықты сактау технологияяарын енгізу тұрғысынан маңызды факторлар мен ұсыныстар саны артқандығы мәлім.
Компьютерлік және басқа техниканы пайдалану арқылы оқу
сабактарын жүргізуіге байланысты санитарлық нормалар мен
ережелердің тобын еске түсіру жеткілікті. Оқушылардың компьютер алдындағы жұмысы акыл-ой үрдісіне, нервтік-эмоциялық және көру мүшелеріне күш түсіретіндігіне байланысты, окытуда компьютерлерді ұтымды пайдалану проблемасы әлі де болса нақтырақ зерттелмеуде.
Компьютерлендірудің эргономикалык проблемаларын талдау тек қана техникалык кұраларды ғана емес, сонымен қатар педагогика және эргономика таларптарына жауап беретін программалық қамтамасыз етуге де байланысты. Сонымен қатар окытушы, бакылаушы, дамытушы программалар саны да артуда. Бұл программалар әртүрлі стильде орындалған, мектеп оку жоспарымен әлсіз байланыстырылған бірқатарында кейбір кателер кездеседі.
Бірақ, әлі күнге дейін практнкада білім алушылардың денсаулығын сақтауды камтамасыз етудің толыктылығы бүгіндігі және жүйелілігі сақталмауда. Практика жүзінде әрбір мүғалім Акпараттық-қатынастық технологиялардың құралдарын қолдану арқылы оқушыларды оқытуда басшылыкка алатын кейбір талаптар туралы айта алады жәнс де қандай да бір жағдайда ешкандай қиналмай білім алушылардың денсаулығына теріс әсер ететін ескерілмеген факторлардың жеткілікті санын табуға болады. Осы салаға қатысты біркатар проблемалардын алдын алуға болады. Егер әрбір мұғалім окыту үдерісін Акпараттык-қатынастык технолоияларды кұралдарын колдану арқылы өз бетімен емес арнайы нақты аныкталган. бірынғай таңдалған және апробацияланған мектептің денсаулык сақтау ортасын ұйымдастырса. Мұндай оқушылардың денсаулығына кері әсерін тигізпейтін оқыту, оқушыларды баска пәндерден оқытуда және оқудан тыс әрекетіндегі оқытуда қолданылатын кіріктірілген өлшемдермен катар жалпы денсаулык сактау жүйесінің толыкканды сатысы болуы тиіс.
Бүгінгі таңдағы білім беру мекемелерін біріктіру оның әртүрлілігімен және оқу жоспары мен бағдарламаларының, білім беру мен тәрбиелеугс жаңа әдістерді енгізумен ауыстырумен байланысты денсаулык сақтау ортасын қалыптастыру кажеттігін ескеру керек. Оқытудын жаңа тәсіддері негізінде жастардың танымдық кызығушылығын және қабілеттерін ескеру мақсатындағы тұлғанын даму проблемалары жатыр.
Қазіргі мекгепте жүзеге асырылатын жаңа жаңарулардың мақсаты, сәйкесінше әлеуметтік және аймактык тапсырыстағы дамыған, әлеуметтік белсенді, шығармашыл тұлғаны калыптастыру үшін шарттар кешенін камтамасыз ететін білім беру мекемесінін жаңа сапалы моделін тұракты дамыту механизмін дайындаудан тұрады.
Мұндай жағдайда оку мекемесінін негізгі міндеті білім беру сапасын арттыру болып табылады. Тәжірибе көрсеткеніндей, бұл міндетті әдістемслік. жалпы бітім берерлік, тәрбиелік және соңында денсаулык сактау іс-әрекетін жүзеге асыру арқылы шешуге болады. Оқу-тәрбие үдерісінде балалардың денсаулығьн сактау мен дамыту негізгі міндеттердің бірі екендігіне назар аудару маңызды.
Білім беру мекемелерін дамыту бағдарламасы денсаулык сақтау бағдарламасын дамытуды, пәндер мен сыныптар бойынша тәрбиелік және денсаулық сақтау бағдарламаларын кұруды, әрбір оку жылына сыныптар мен пәндср бойынша тәрбиелік және денсаулық сактау бағдарламаларын жүзеге асыру бойынша әрекег жоспарын дайындауды камтуы тиіс.
Бұдан, акпараттық-катынастык технологиялар қүралдарын колданумен окытуда денсаулық сактау шаралары біріншіден, пәннін ерекшелігін және барлык жас топтарындағы оқушылардың психологиялық жас ерекшеліктерін ескере отырып дайындалуы тиіс, екіншіден, орта мектептін жалпы денсаулық сактау сатысының ажырамас бөлігі болып табылады.
Дербес алғанда, мектептің денсаулық сактау ортасын қалыптастыру мен дамыту акпараттық-катынастык технологиялардың құралдарын қолдану арқылы оқытудын теориясы мен практикасына кажетті кең таралатын біркатар шараларды камтиды, атап айтқанда:
педагогтардың оку-тәрбие үдерісін денсаулык сактау бойынша
педагогика, физиология, психология, эколология саласындағы
білім денгейін және кұзыреттілігін арттыру;
оқу-тәрбие үдерісін оқушылардың жумысқа қабілеттілігі дтнамикасын есеаке ала отырып ұйымдастыру;
әртүрлі іс-әрекетті кезекпен ұйымдастыру:
оку-тәрбие үдерісінде еңбек пен демалыстын үйлесімділігін
ұйымдастыру;
оқыту барысында динамикалык үзілістерді үйымдастыру;
Сонымен бірге мектепте ақпараттық-катынастық технологиялардың кұралдарын колдану аркылы окытудың әдістемелік жүйесі және практикалык шарттарын жетілдіру бірыңғай денсаулык сактау кеңістігін калынтастыруға айтарлыктай үлес косуы тиіс. Мұндай ақпараттык және катынастык технологияларды колдану негізінде калыптасатын кеністікті камтитын негізгі элементтер;
ақпараттық-катынастык технологиялар құралдарын қолдану аясында оку-тәрбие үдерісін денсаулық сактаумен медициналык-психологиялык камтамасыз ету;
окушылардың денсаулығына кері әсерін тигізбейтін оқыту кұралдарын іріктеу мен колдану.
Мектептің денсаулық сақтау ортасынын теориялық моделін қалыптастыру және Акпараттык-катынастық технологиялардың құралдарын қолдану аркылы окыту үдерісінде окушылардың денсаулығнын сактау ерекшеліктерін жеке есепке алу, туындаған мәселелерді жоюға мүмкіндік беріп кана қоймай. сонымен қатар практикада педагогтар мен мектептін әкімшілігі қолдана алатын жалпы және жеке ұсыныстар мен технологиялық кадамдарды бере алады. Мұндай кадамдарға, бірінші кезекте, келесілерді жаткызу кажет:
- оқу-тәрбие үдерісінде денсаулық сактауды дамытуды жоспарлау;
ақпараттық-катынастық технологиялардың құралдарын пайдалану аркылы окыту барысында пайдаланылатын мектеіптің іс-әрекетін денсаулык сақтау максатында ұйымдастыру бойынша әрекетті талдау мсн жоспарлау;
оқу-тәрбие үдерісін денсаулык сактау мен сүйемелдеуге бағдарланған окытушылардың дайындығы мен мотивациясы:
компьютерлік техниканы қолданумен оқытудың әдістемелік жүйесін жүзеге асыру аясындаденсаулықты сақтауды бақылау;
акпараттық-катынастық технолотиялардын кұралдарын
колданумен оқыту барысында демалыс пен оку іс-әрекетінін рационалды сәйкестігін сақтау бойынша бакылау жүйесін ұйымдастыру;
денсаулык сактау максатындағы мұғалімдер, окушылар және ата-аналардың үздіксіз білім беру жүйесін кұру;
Мектепте денсаулық сақтау ортасының теориялық моделін қалыптастыру және акпараттык-катынастық технологиялар кұралдарын қолдану арқылы оқыту үдерісінде оқушылардың денсаулығын сақтау ерекшеліктерін жеке есепке алу, туындаған мәселелерді жоюға мүмкіндік беріп қана қоймай, сонымен қатар практикада педагогтар мен мектептің әкімшілігі қолдана алатын жалпы және жеке ұсыныстар мен технологиялық қадамдарды бере алады.