2 Есептік-графикалық жұмыс



бет3/9
Дата15.12.2023
өлшемі1,04 Mb.
#139767
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
АНСАР ИВИЭ

Мүмкіндіктер:
Жел станциясының қондырғылары 3,5 м/с жел күшімен іске қосылады. Ал желдің жылдамдығы 25 м/с асқанда қалақшалар тоқтайды, әйтпесе діріл құрылымды бұзады;
Германиядан Қордай ауданына теміржол көлігімен тасымалдау құны жел генераторының өзіндік бағасымен (бір қондырғы үшін 1,5 млн доллар) салыстырмалы;
Елде жел турбинасын 60 м биіктікке көтеретін кран жоқ, монтаждау компаниясы Германиядан 3 миллион долларға LIEBHERR LR1300SX кран сатып алуға мәжбүр болды;
Редукторлардағы май үш жыл сайын ауыстырылады және басқаруды Алматыдан немесе Еуропадан қашықтан жүргізуге болады.
Кеңес дәуірінде жел электр станциясының орнында танк полигоны болған, құрылыс кезінде оқу оқ-дәрілері табылған.
Қордай жел электр станциясы
2015 жылдың қыркүйек айында жел электр станциясы
2015 жылдың қыркүйек айында жел электр станциясы
Қазақстан елі
Орналасқан жері Қордай ауданы, Жамбыл облысы
Меншік иесі Евгений Омашев («VISTA International» ЖШС) 2012 - 2016
Күй белсенді
Құрылыстың басталған жылы 2013
Агрегаттардың іске қосылған жылдары 2013-2015
негізгі сипаттамалары
Жылдық электр энергиясын өндіру, млн кВтсағ ≈49,7 (есептелген) / ≈47,2 (қолайсыз ауа райы жағдайында)
Электр станциясының түрі: жер үсті
Электр қуаты, МВт 21
Жабдықтың сипаттамалары
Генераторлардың саны мен маркасы 21 × Nordex N-54 1000[de]
Генератор қуаты, МВт 21 × 1
Қазақстандағы алғашқы өнеркәсіптік күн электр станциясы Жамбыл облысында іске қосылды
Оңтүстік өңір бүгінде «жасыл экономиканы» дамытудың көшбасшысы болып табылады. Бір жыл бұрын Қордай асуында «Изен-Су» компаниясы салған Қазақстандағы тұңғыш өнеркәсіптік жел электр станциясы (ЖЭС) пайда болды.
Енді шамның энергиясы адамға қызмет етті. Қордай ауданында қуаттылығы 504 киловатт Отар күн электр станциясының бірінші кезегі іске қосылды.
Егер жақында жаңартылатын көздерден (ЖЭК) алынатын электр энергиясы дәстүрліге қарағанда қымбат болып шықса, бүгінде жағдай күрт өзгеруде. Дегенмен, оны пайдалану әзірге тек өнеркәсіптік ауқымда ғана тиімді. Сондықтан да Жамбыл облысы «жасыл экономикада» ірі жобаларды жүзеге асырудың бағытын белгіледі. Өңір басшысы Қанат Бозымбаев жаңартылатын энергия нысандарына инвестиция салуға қолайлы жағдай жасауда. Осылайша екі жыл бұрын жергілікті билік «Жамбылгидроэнерго» ЖШС құрды, оның басты міндеті осы салаға жеке капиталды тарту болды. Өңірде үнемі электр энергиясы тапшылығын бастан кешіретінін ескерсек, Жамбыл облысын энергиямен қамтамасыз ету мәселесі екі есе өзекті. Оның басым бөлігі, шамамен 70 пайызы әлі де облыстан тыс жерде сатып алынады. Бұл жерде тағы бір маңызды факторды ескерген жөн: жаңартылатын энергия көздерінен электр энергиясын алу әлдеқайда тиімді, өйткені олар елді мекендерге және тұтынушыларға жақын орналасқан және сәйкесінше тасымалдау кезінде үлкен шығындар болмайды.
Жамбыл облысының әкімі Қанат Бозымбаев Отар күн электр стансасының ашылуында Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев «Қазақстан-2050» стратегиясында мемлекеттің энергетикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мен энергетиканы дамытуға ерекше көңіл бөлгенін ерекше атап өтті. «жасыл» технологиялар.
«Біз қазірдің өзінде қоршаған ортаға зиян келтірмей қауіпсіз энергия алудың жолдарын қарастырып жатырмыз», - деді Қанат Бозымбаев. – Қазақстанның басқа өңірлері оны күн сәулесі мен жел арқылы өндіруді енді ғана ойластырып жатқанда, біз пилоттық жобаларды іске қостық.
Неғұрлым кеңірек айтсақ, баламалы энергия көздері мәселесі әлемдік қоғамдастықта ұзақ уақыт бойы талқыланып келеді және жыл сайын өзекті бола түсуде. Мұнай өндіру көлемі азайып, оның өзіндік құны бірте-бірте өсіп келе жатқанын ескерсек, жақын арада планета тұрғындарының энергияның басқа түрлеріне кең көлемде көшуі басталады. Оның үстіне техногендік жазатайым оқиғалардың салдары жылдан жылға ауыр және болжауға болмайтындай болып барады. Ең өзекті мәселе – экологиялық таза, қауіпсіз және оңай жаңартылатын энергия көздерін пайдалану. Бұл әлемдік ғылым үшін де, әлемдік экономика үшін де №1 міндет.
Еліміз әлемдік қауымдастыққа ұсынған ЭКСПО-2017 көрмесінің тақырыбының «Болашақ энергиясы» деп белгіленуі бекер емес. Астана осы саладағы әлемдік үздік әзірлемелер мен трендтерді көрсететін алаңға айналады алады және әлемдік ғылым мен бизнестің көрнекті тұлғаларын біріктіреді. Өз кезегінде көрме ұлттық экономиканы әртараптандыруға, өндірістік қуаттарды және ғылыми базаны жаңғыртуға, елге жаңа технологиялар мен инвестиция тартуғақуаттысерпінбереалады.Жамбыл облысында жаңартылатын энергия көздерін дамыту болжамдары айтарлықтай оптимистік. Егер 2010 жылға дейін жаңартылатын энергия көздерінің белгіленген қуаты 1,8 мегаватт болса, онда барлық күн, жел және су электр станциялары іске қосылғаннан кейін 2014 жылға қарай ол 188 мегаватттан асуы тиіс. Жол бойында құрылыс кезінде төрт мыңнан астам жаңа жұмыс орындары және пайдалану кезінде 120-дан астам бос жұмыс орындары ашылады. Уақыт өте Жамбыл облысы электр энергиясына деген қажеттілігін толық өтеп, тіпті еліміздің басқа аймақтарын стратегиялық ресурспен қамтамасызетеалады.
Бұл үшін қазірдің өзінде көп нәрсе жасалды. Олар ең басынан бастап таулы өзендерде шағын гидротехникалық құрылыстарды салуға белсенді түрде кірісті. Мысалы, қазірдің өзінде Меркен өзенінде үш су электр стансасы бар: екеуі ескі, біреуі өткен жылдың желтоқсан айында «РемКомСтрой» ЖШС іске қосқан. Алдағы екі-үш айда Рысқұлов ауданында қуаттылығы 2,1 мегаватт болатын Қарақыстақ су электр стансасын және Шу ауданында 9,2 мегаватт Тасөткел су электр стансасын пайдалануға беру жоспарлануда. Облыс орталығының іргесіндегі Талас өзенінде жалпы қуаты 10 мегаватқа дейін жететін екі-үш су электр станциясын орнатуға болады. Сондай-ақ, Ақсу-Жабағылы табиғи резерватының жанынан Жуалы ауданындағы Көксай өзенінің бойында су электр станцияларының каскадын салу ниеті де бар. Гидрожобалардың бастамашылары шағын су электр стансалары іске қосылғаннан кейін облыста өндірілетін барлық электр энергиясының төрттен бірін қамтамасыз ететініне сенімді.
Қазақстанның айтарлықтай жел әлеуеті бар, ол жылына бір триллион киловатт-сағат энергияны құрауы мүмкін. Бұл ретте республика жыл сайын шамамен жүз миллиард киловатт-сағат тұтынады. Жамбыл облысында электр қуатына деген сұраныс шамамен 350 мегаватт құрайды және бұл көрсеткіш өсіп келеді. Жоғарыда айтылған бірінші өнеркәсіптік жел электр станциясынан басқа, «Изен-Су» ЖШС қуаттылығы 10 МВт-қа дейін жететін тағы бір жел электр станциясын салуды жоспарлап отыр. Қордай ауданында сағатта басталады.
25 желтоқсанда Мемлекет басшысының қатысуымен өткен жалпыұлттық телекөпір барысында Жамбыл облысында Vista International компаниясы іске қосқан жел электр станциясының екінші кезегінің салтанатты іске қосылуы өтті.
Ашылу рәсіміне Жамбыл облысының әкімі Кәрім Көкірекбаев қатысып, Жамбыл облысын энергиямен қамту мәселесі өзекті болып отырғанын айтты. Оның басым бөлігі, шамамен 70 пайызы облыстан тыс жерде сатып алынады. Қордай ауданына электр қуаты әзірге толығымен көршілес Қырғызстаннан сатып алынған. Vista International жел электр станциясы Кордай тұрғындарына электр қуатының тапшылығы мәселесін ішінара шешуге және импортқа тәуелділікті азайтуға мүмкіндік береді.
Қордай асуында қуаттылығы 4 МВт «Vista International» Қордай жел электр станциясының бірінші кезегі 2013 жылы іске қосылды. Қазір 9 жел генераторын іске қосу арқылы Қордай жел электр станциясы қуаттылығын жылына 9 МВт-қа дейін кеңейтті. . 13 адам тұрақты жұмысқа орналасты.
ҮИИД бағдарламасына енгізілген жобаның құны 6,4 млрд теңгені құрайды, оның бір бөлігін қарыз қаражаты құрайды. Компания инвестициясын 10 жыл ішінде қайтарады деп күтілуде. «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау бағдарламасы бойынша жылына 14 пайыздың 7 пайызын төлейді.
Мамандардың айтуынша, Жамбыл облысында жел энергиясының айтарлықтай қоры бар. Қордай, Талас, Сарысу аудандарының аумақтары жел энергетикасын дамытуға қолайлы. Әсіресе Қордайды атап өтуге болады, онда асуларда желдің орташа жылдық жылдамдығы 6,6 м/с жетеді, ал желдің жоғары деңгейі 6 м/с болып есептеледі. Сондықтан Vista International жел электр станциясын салу үшін осы аймақты таңдады.
«Жалпы Жамбыл облысында, атап айтқанда, Қордай ауданында баламалы энергия жобалары қарқынды дамып келеді», - деді Кәрім Көкірекбаев қордайлықтармен кездесуінде. – Отар кентінде күн электр стансасы жеті мегаватт жобалық қуатына жетіп, қазірдің өзінде 2500 үй шаруашылығын электр қуатымен қамтамасыз етуге қауқарлы. Күн және жел электр станцияларының, шағын су электр стансаларының құрылыс қарқыны жыл сайын артып, бізге экологиялық таза энергия беруде. Алдағы ЭКСПО 2017 көрмесіне қарай біздің облыс жасыл экономиканы дамыту бойынша алдыңғы қатарда болады деп күтуге болады».

2009 жылы Қазақстанда жаңартылатын энергияны қолдау туралы заңның қабылдануымен Жамбыл облысында жаңартылатын энергия көздерінің 5 нысаны пайдалануға берілді. Бұл Орталық Азиядағы алғашқы өнеркәсіптік күн электр станциясы (Отар ГРЭС) 504 кВт, Қазақстандағы Қордай ауданындағы 1,5 МВт өнеркәсіптік жел электр станциясы (ЖЭС), Тасөткел су қоймасындағы 9,2 МВт Қазақстандағы ең ірі шағын су электр станциясы. , Меркен су электр станциясы 1,5 МВт , Рысқұлов ауданындағы Қарақыстақ СЭС 2,3 МВт.


Облыста жалпы қуаты 190 МВт жаңартылатын энергия көздері салынуда. Облыс әкімдігінде түсіндіргендей, жоспарланған жобаларды жүзеге асыру облыстағы электр энергиясын өндірудің жалпы көлеміндегі «жасыл энергияның» үлесін 40%-ға (1440 МВт көлемінде) дейін арттыруға мүмкіндік береді.
Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі мен Францияның Еуропа және сыртқы істер министрлігі арасында Жамбыл облысында қуаты 1 ГВт болатын жел электр станциясын салу мәселелері туралы Үкіметаралық келісімге қол қойылды. Қол қою рәсіміне Мемлекет басшысы қатысты.
Жел электр станциясы 2026-2027 жылдары пайдалануға беріледі, бұл біздің еліміздегі ЖЭК нысандарының жиынтық энергия өндірісін шамамен 50 пайызға арттырады. Жобаның болжамды құны – 1,9 миллиард доллар.
Қазақстанда алғаш рет жел электр станциясы электр қуатын жинақтау жүйесімен толықтырылады. Бұл жобаны бірегейлігін көрсетеді. Аталған бастама жаңартылатын энергия өндірісінің табиғи құбылмалылығын реттеуге, артық электр энергиясын жинақтауға және энергия желісінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Биылғы жылға Үшарал ауылдық округі пилоттық жобаға еніп, 626 млн. теңгеге 261 жобаға жеңілдетілген несиелер алуға жұмыстар атқарылуда.
Жобаны жүзеге асыру мақсатында құрылған жұмыс тобы тарапынан 17 қыркүйекке дейін округтегі 232 үйдің құжаттары тексерілді. Оларды түзетуге қатысты тиісті мекемелердің мамандары жергілікті жерде жұмыс жүргізіп жатыр.
2019 жылғы 17 қыркүйекке «Тараз» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясына барлығы 19 құжат топтамасы тапсырылды. Бұл мақсаттағы жұмыстар тиісті мекемелердің қатысуымен тұрақты жүргізілуде.
Бұдан бөлек, кооператив құру, жабдықтау бойынша 227 миллион 375 мың 239 теңгеге «Талас-2020» ауылшаруашылық кооперативі құрылды, – дейді аудан әкімі Досмаханбет Алиев.
Ауданда, бұдан бөлек, инвестицияларды тарту бағытында да бірнеше жобалар жүзеге асырып жатыр. Атап айтқанда, құны 3,7 млрд. теңгені құрайтын, қуаттылығы 9,0 мВт болатын жел электр энергиясын өндіру мақсатында «Винд Пауер Сити» және «Винд Электрисити» ЖШС-нің құрылыс-монтаж жұмыстары жүргізілуде. «Амангелді ГАЗ» ЖШС-нің «Қайрақты» кен орнында қосымша ұңғымалар іске қосылды.
– Сондай-ақ, «Урбан Солар САС» франциялық компаниясы тарапынан қуаттылығы 50 МВт күн электр станциясын соғу мақсатында 150 гектар жер бөлу туралы сұраныс түсіп отыр. Қазіргі таңда жер қарастыру жұмыстары жүргізілуде.
«Талас инвестмент компани» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі цианид-натрий өнімін жылына қуаттылығы 15 мың тоннадан 30 мың тоннаға арттыру мақсатында қосымша зауыттың құрылысы соғылатын болады. Жоба құны 18 млрд. теңге.
Сонымен қатар, ауданда 64 тарихи мәдени ескерткіштеріміз бар, алдағы уақытта осы мүмкіндіктерді пайдалана отырып, ішкі және сыртқы туризмді дамыту бойынша жұмыстар жүргізілетін болады. Жұмыстарды іске асырған жағдайда қонақ үй, мейрамханалар және өзге де сервистік қызмет
көрсетумен айналысатын жергілікті кәсіпкерлер жұмыспен қамтылады, – дейді аудан басшысы.
Жамбыл облысында орналасқан қуаты 50 МВт-тық «Burnoe Solar-1» күн электр стансасы бүгінде толықтай жұмыс істеп тұр. Күн нұрынан қуат алатын еліміздегі алғашқы стансаның тыныс-тіршілігімен танысу үшін Жуалы ауданына ат басын тіреген едік.
Күн панельдері алыстан мұнартып көрініп, көкжиекке сіңіп кетеді. Олай болуының өз себебі бар. Станса алқабы 150 гектарға созылып жатыр.
Мұнарланған панельдер жақындаған сайын зорайып, ішке кіргенде құдды әлем тек солардан тұратындай көрінеді. Бізді кіреберісте қарсы алған «Бурное Солар – 1» күн электр стансасының директоры Иван Заварин атқарылып жатқан жұмыстармен таныстырды.
Жалпы, «Бурное Солар – 1» өз жұмысын 2015 жылы бастаған болатын. Бастапқыда бета режимде іске қосылған станса бүгінде бар күшіне енген. Мұнда көлемі 1,5 шаршы метр болатын, арнайы Германиядан алдырылған 192 мың күн панелі орнатылған. Станса директорының айтуынша, таңдаудың неміс маркасына түсуінің өз себебі бар. SolarWorldAG компаниясының панельдердің жұмыс істеу мерзімі – 25 жыл. Мұншалықты ұзақ мерзімге кез келген елдің өнімдері жарай бермейді. Сондықтан, таңдау немістерге түскен екен.
«Бурное Солар – 1» құрылысына жалпы сомасы 23 миллиард теңге жұмсалған. Жобаға «Самұрық-Қазына Инвест» пен ұлыбританиялық «United Green» компаниясы инвестиция құйған. Сондай-ақ, заемдік жолмен де қаржы тартылыпты. Мекеме мамандарының сөзіне сүйенсек, станса өз құнын 16 жылда өтеп шығады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет