Орташа және үлкен, жалпақ денелі зиянкестер. Түнде тіршілік етеді. Топырақ түйі-рінің астында, жарық тарда ақырғы жастағы дернәсілдері қыстайды. Ылғалды, суарма-лы жерде көкөністің, майлы және дәнді дақылдың, бүл-діргеннің жапырақтарымен са-бағының төменгі бөлікте-рін жейді.
Әртүрлі өсімдіктермен қоректенетін қоңыздар-дың ең қауіпті, көп тараған түрі Coleoptera - тобы, Poliphaga –- топ тармағы,
Elateridae - шыртылдақ қоңыздар, Tenebrionidae- қара денелілер, Scarabaеidae- скарадэидэ - тақта мұртты қоңыздар тұқымдастары.
Көп тараған қоңыз түрі: Agriotes - туысына жататын егістік шыртыл -дақ (A. Sputator), жолақты шыртылдақ (A. lineatus L.),
далалық шыртылдақ қоңыз (A. gurgistanus Fald. және Selatosomus- туысына жататын жалпақ шыртылдақ қоңыз (S. latus F.).
Шыртылдақ қоңыздар:
Ұзындығы 5-15 мм. Ал-дыңғы кеудесі қозғалғанда шырылдаған дыбыс шы-ғарады. Ересектері 2-4 апта өмір сүреді.
Қоңыздың зияндылығы жоқ. Жұмыртқасын топыраққа салады. Бір аналықтың жұмыртқа салуы 30-500 дана.
Дернәсілі қыстайды. Сыртқы қатты қабығы және пішініне қарап оларды сымға ұқсатады. Басы, үш жұп аяқтары жақсы дамыған, түсі сары-қоңыр. Дернәсілі 3-4 жыл өмір сүреді.
Көп тараған түрі: Agriotes (агриотес)-туысына жататын егістік шыртылдақ қоңыз (A. Sputator),
Достарыңызбен бөлісу: |
