23. Л. Пастердің
Микроорганизмдер клеткаларын тірі күйінде зерттеу әдістері
жүктеу/скачать 132,41 Kb.
|
микро
| 32. Микроорганизмдер клеткаларын тірі күйінде зерттеу әдістері
Микроорганизмдерді тірідей зерттеу негізінде бактериялардың қозғалғыштығын зерттеу үшін, кейде агглютинациялық реакция кезінде қолданады. Ол үшін препараттарды «езілген тамшы» және «ілінген тамшы» әдістермен дайындайды. «Езілген тамшы» препараты. Зерттелетін зат бар сұйық тықты заттық әйнекше бетіне тамызады да бетіне жабынды әйнекшені қояды. Зерттелетін тамшы көлемі заттық әйнекше мен жабынды әйнекшенің арасындағы қуысты толық толтырайтын болуы керек және айналасына шығып кетпеуі керек. «Ілінген тамшы» препараты. Зерттелетін микроб дақылы бар сұйық тықты жабынды әйнекшеге тамызады да, төңкеріп ұстап, айнанысы вазелин майы жағылған ойығы бар заттық әйнекшеге қояды. Нә тижесінде екі әйнекше бір-біріне жабысады, герметикалық камера пайда болып, тамшы ұзақ уақыт кеуіп кетпейді. Жылдам кеуіп кетпеуі үшін ылғалды камераға яғни бірнеше ылғалды фильтрлік қағаздар салынған петри табақ шасына орналастырады. «Езілген» және «ілінген тамшы» препараттарын сәулелі микроскопта зерттеу кезінде ең алдымен кішкентай үлкейткіштің көмегімен жабынды әйнекшенің астындағы тамшының шектерін (диафрагманы шамалы таратып) тауып алады да содан кейін үлкен объективпен ақтық зерттеу жүргізеді. Түйнек-айдынды, фазалы-контрастты және аноптральды микроскопиялау морфологиялық зерттеулер үшін ең қолайлы әдістер болып табылады. Бактерияларды бояп зерттеу олардың морфологиясын ғана емес, кейбір химиялық құрылысы туралы да мәліметтер алуға мүмкіндік береді. Ол үшін арнайы бояу әдістері қолданылады.. 33. Бактерияларды бояу. Грамм әдісі Грамдық дақ бұл диагностикалық микробиологиядағы ең қарапайым және пайдалы бояу әдісі. Бұл техниканы 1884 жылы дат дәрігері Ганс Кристиан Грам жасады, ол бактерияларды жасуша қабырғасының құрамына сәйкес грам оң және грам теріс деп жіктей білді. Техника Хакердің 1921 жылы реактивтерді тұрақтандыру және бояу сапасын жақсарту үшін белгілі бір түрлендірулерінен өтті, сондықтан Грам дақтары Грам-Хакер деп те аталады. Бұл техниканың көмегімен микроорганизмдердің формасын байқауға болады, яғни олар кокк, бациллалар, коккобактериялар, плеоморфты, жіп тәрізді және басқалар болса. Оның кеңістікте таралуы сияқты: кластерде, тізбекте, оқшауланған, жұпта, тетрадада және т.б. Бактериялық инфекцияға күдік болған кезде алынған сынамалардың көп бөлігі слайдқа жағылып, микроскопиялық зерттеу үшін Граммен боялған жөн. Грам есебі дәрігерге дақылдаудың соңғы нәтижесін алғанға дейін микроорганизмнің қандай түрі инфекцияның себебі болуы мүмкін екендігі туралы нұсқаулық береді. Кейбір жағдайларда пациенттің өміріне қауіп төнеді, сондықтан дәрігерлерге эмпирикалық емдеу жүргізу үшін шұғыл түрде Грам есебі қажет, ал микроорганизмнің идентификациясын күткенше. Мысалы, егер Грам цереброспинальды сұйықтықта грам-позитивті коккілер бар екенін анықтаса, дәрігер ол үшін жасалған протоколдарға сәйкес бактериялардың осы түрін жоятын антибиотиктермен алғашқы терапияны жүргізеді. Соңғы нәтиже оқшауланған микроорганизмнің атауымен және оның тиісті антибиограммасымен шыққаннан кейін дәрігер терапияны өзгертуге немесе ауыстырмауға баға береді. Бұл шешім микроорганизмнің ол қабылдаған антибиотиктерге сезімталдығын және науқастың эволюциясын зерттеуге сәйкес қабылданады. Негізі Бұл 4 негізгі қадамнан тұратын әдіс: бояу, мордантпен бекіту, түссіздену және қарсы дақ. Сондықтан бұл әдіс бактерияларды бояудан басқа, оларды саралауға мүмкіндік береді. Хрусталь күлгін - алғашқы қолданылатын бояғыш. Оның пептидогликанға жақындығы бар және күлгін түсті бактериялардың бәрін бояйды, содан кейін люгол орналастырылады, ол мордант қызметін атқарады, яғни жасуша ішінде ерімейтін кристалды күлгін-йодты комплекстер - рибонуклеар белоктарының пайда болуына түрткі болады. . Пептидогликанның қалың қабырғасы бар грам оң бактериялар одан да көп кешендер (кристалды күлгін-йод) түзеді, сондықтан олар бояғышты сақтайды. Сонымен қатар, бұл Грам позитивті бактериялардың қабырғасында тотықтырғыш заттарға (Люголь) үлкен жақындығын көрсететін қанықпаған қышқылдардың көп мөлшерінің болуына әсер етеді. Сонымен қатар, грам теріс бактерияларда пептидогликанның жұқа қабаты бар, бұл бактериялардың грам оңынан гөрі аз комплекс түзуіне әкеледі. Содан кейін түсін өзгерту кезеңі басталады, мұнда грам оң және грам теріс бактериялары әр түрлі әрекет етеді. Грам теріс бактерияларда олардың жасуша қабырғасының бөлігі болып табылатын липополисахаридтерге бай сыртқы мембранасы бар. Майлар ацетон спиртімен байланыста жойылады, сондықтан сыртқы қабықшасы тұрақсызданады, күлгін кристалды босатады. Одан кейін сафранинмен немесе фуксинмен қызылға айналады. Грам позитивті бактерияларға қатысты, олар ағып кетуге қарсы тұрады, өйткені ағартқыш кристалды күлгін / йод кешенінің ағып кетуіне жол бермей, тесіктерді жауып жұмыс істейді. Сондықтан кристалды күлгін түспен бояу тұрақты болып қалады, ал сафранин мен фуксинге орын жоқ. Сондықтан бұл бактериялар қою көк немесе күлгін түске боялады. жүктеу/скачать 132,41 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|