28 маусымындағы шешімімен баспаға ұсынылды
тарихи география,тарихитопонимика, тарихи лингвистика пәндерінің дәйектерін
жүктеу/скачать 2,13 Mb. Pdf көрінісі
|
9e6c0eda3dd9ea94e26c2b2470b9a301
| тарихи
география,тарихитопонимика, тарихи лингвистика пәндерінің дәйектерін пайдаланад. Тарихи метрология, палеография, геральдика, сфрагистика сияқты арнаулы ғылымдарда тарихи деректі локалдауға көмектеседі. Мұны зерттеу үшін ономастиканың бір саласы топонимика ғылымының көмегіне зәру боламыз. Жер-су, елдімекен аттарын зерттейтін ғылым тарих, лингвистика және география пәндерінің тоғысқан жерінде пайда болған. Деректің жазылған жерін анықтау оның авторын табуға мақсатын, уақытын, сол жердің тарихи-мәдени жағдайын ашуға көмектеседі.Оның төмендегідей бағыттары бар: Астионим – қала атаулары; Гидроним – су қоймаларының атауы; Дримоним – орман атаулары; Урбоним– қала ішіндегі объект атаулары; Годоним – көше аттары; Агроним – алаң атаулары; Дромоним – жол аттары; Макротопоним – үлкен қоныстанбаған географиялық объект; Микротопоним – кіші қоныстанбаған географиялық объект; 132 Антротопоним – адам есіміне байланысты пайда болған географиялық объект. Кейбір деректерде оның жазылған жері тура көрсетіледі. Ал енді көпшілік құжаттардың жазылған жерін анықтау үшін жанама фактілерді пайдалануға тура келеді.Әлбетте, алғашқы кезекте деректің қандай этникалық топтың ортасында пайда болғандығы анықталады. Бұл жерде топонимиканың екі – этнотопоним (халықтың атымен аталған географиялық объект) және топоэтноним (елдің атын емденген халық) зерттеледі. Жазбаша деректерде белгілі бір халықтың, немесе халықтың атауымен аталған елде болған уақиғалар баяндалуы мүмкін. Келесі бір ақпарат беретін топонимиканың салалары төмендегідей: Эклезионим – шіркеу және діни мейрамдардың атауымен аталған елді мекендер. Аннотонионим – қасиетті тұлғалардың атымен аталған географиялық объектілер. Поссесионим – қожасының, иесінің атымен аталған елді мекендермен географиялық объектілер. Катононим – мекендеп отырған жердің атымен аталатын халық. Аллоэтноним – көршілердің атымен аталатын халық (неміс , армян , т.б ). Автоэтноним – халықтың өзі – өзіне қойған атауы. Поссесионим – қожасының, иесінің атымен аталған елді мекендермен географиялық объектілер. Катононим – мекендеп отырған жердің атымен аталатын халық. Мұндайда тарих ғылымындағы басқа да арнаулы пәндердің көмегін пайдалануымыз қажет.Кейде тарихи деректің жүктеу/скачать 2,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|