4. Бас миы. Жалпы морфофункциялық сипаттамасы. Эмбриональді дамуы. Бас миының сұр және ақ затының құрылысы
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
4. Бас миы. Жалпы морфофункциялық сипаттамасы. Эмбриональді даму-emirsaba.org
| СҮЙЕК АҒЗА РЕТІНДЕ. Микроскоппен зерттегенде ағза ретінде сүйек сыртынан қаптаған периост, бір - біріне ауысатын тыгыз және кемік заттарынан, түтікті сүйектің диафизін қызыл кемік орналасқан қуыс жағынан төсейтін эндосттан құрылғаны көрінеді.Сүйектің құрамына басқа да 213 тіндер кіреді: тығыз және борпылдақ талшықты дәнекер, май және нерв тіндері , бірак функция жағынан жетекші тін - пластинкалы сүйек тіні. Сүйек қабығы ішкі және сыртқы қабаттардан құрылған. Сүйектін сырткы кабығы. Периосттың сыртқы қабаты тығыз талшықты пішімделмеген дәнекер тіннен тұрады .Сүйек қабығы сүйекті тесіп өтетін коллагенді талшықтардың көмегімен астындағы пластинкалы сүйек тініне берік бекітіледі. Сүйек тініне периост аркылы енген қан тамырлары сүйекті көлденең тиесіл бағытталған каналдарының ішінде өтеді.
Сүйек қабығының функциялары 1 ) трофикалық - сүйектің қоректенуін қамтамасыз ету; 2 ) регенерациялық - остеогенді жасушалардын пролиферациясы , диф ференциялануы есебінен сүйектің өсуін және қалпына келуін жүзеге асыру; 3 ) механикалық , тіректік - бұлшық еттермен байламдармен және сіңірлермен сүйектің механикалық байланыстарын қамтамасыз ету . Тығыз ЗАТ түтікті сүйектердің диафизін және жалпақ сүйектердің сыртқы қабатын құрайды. Сүйек табақшаларының кеңістікте орналасу ретіне , яғни архитектоникасына сәйкес диафиз үш қабаттан тұрады : 1) сыртқы жалпы табақшалары; 2) остеонды қабат;3) ішкі жалпы табақшалары. Сыртқы жалпы табақшалар қабаты тура сүйек қабығының астында орналасады . Остеонды қабат - сүйектің компактты затынын ортанғы және ең енді қабаты . Ол құрылымдық - функциялық бірліктері - остеондардан және олардың арасын толтыратын ендірме табақшалардан тұрады . Әрбір остеон немесе гаверс жүйесі ортасындағы өзектің ішінде өтетін бір немесе екі ұсақ қан тамырларын қоршап , концентрикалық , яғни бірінің ішіне бірі салынып орналаскан і 25 цилиндрлік сүйек пластинкаларынан құрылған . Ішкі жалпы табақшалар қабаты сүйектің тығыз затының ең ішкі бөлігін құрайды және эндостттыну астында сүйек кемігі қуысының шекарасын бойлап орналасады .Трабекуларалық кеңістіктерде сүйек кемігі орналасады . Кемік заттың трабекулдары қисық пішінді сүйек табақшаларынан құрылған . Соңғылардың арасында ішінде остеоциттердің денелері орналасқан лакуналар көрінеді . Кемік заттың трабекулдарының беті дамып , яғни белсенді емес остео бласттар кабатымен және остеокласттармен катталган . Эндост немесе ішкі сүйек қабығы - сүйек кемігі жағындағы пери остқа ұқсас сүйектің жука дәнекертінді кабыгы . Эндост құрылысы дәл сол периост сияқты , бірақ қабаттары нашар дамыған . Оның құрамында белсенділігі сүйектің дамуы мен өсуі кезінде немесе сынҒан жағдайда күшейетін здифференцияланган ( жетілмеген ) остеогенді жасушалардан және остеокласттардан тұратын үздіксіз қабаты бар . жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|